Ирәндек айыуы: өлгөләр араһындағы айырма

'''«Ирәндек айыуы»''' — [[Башҡортостан]]дың [[Баймаҡ районы]] [[Күсей ауылы]]нда табылған 5 кг-лыҡ [[алтын]] киҫәге. [[Рәсем: Ipendikmedved.jpg|thumb|right]]

[[1992]] йылдың сентябрендә механизатор Радик Ишбулды улы Үтәғолов баҫыуҙа биш килограмм самаһы тартҡан алтын киҫәге табып ала. [[Алтын]] киҫәген трактор һабаны тупраҡ аҫтынан килтереп сығара. Тракторсы Радик был «таш киҫәге»н бер нисә көн трактор кабинаһында, майлы сепрәккә төрөп йөрөтә. Олораҡ кешеләргә күрһәтеп, алтын икәнен белгәнбелгәc, дәүләткә тапшырырға була. Хәҙер ул алтын Өфөлә[[Өфө]]лә [[Башҡортостан Республикаһының Милли музейы |Милли музейҙа]] һаҡлана һәм Башҡортостан республикаһының һәм [[Рәсәй федерацияһыныңфедерацияһы]]ның милли ҡаҙанышы булып һанала.

Һәр алтын киҫәге ғәжәйеп тәбиғәт ҡомартҡыһы булып һанала һәм үҙ хаҡы-нахаҡына ҡарағанда күпкә ҡиммәтерәк баһалана, ҙурыраҡ булған һайын, уның хаҡы ла прогрессия буйынса арта бара. Ул фән өсөн дә бик ҡыҙыҡлы.

Алтын киҫәгенең дөрөҫ ауырлығы 4880— 4 880,06 грамм. Ләкин уның 4,58 һәм 1,31 грамлыҡ ике өлөшөн кемдер «өҙөп» алған. Ярай әле улары ла иҫән һаҡланған.

Формаһы менән ул табала бешкән ҙур ҡоймаҡты хәтерләтә. Оҙонлоғо — 31 см, киңлеге — 18,5 см, ҡалынлығы төрлөсә —ярты— ярты см-ҙан 1,5 см-ға етә.