Шолохов Михаил Александрович: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
"'''Шолохов Михаил Александрович''' (1905 йылдың 24 майы, хәҙерге Ростов өлкәһе Ш…" исемле яңы бит булдырылған
 
карточка, викилаштырыу, категория
1 юл:
{{Писатель
'''Шолохов Михаил Александрович''' (1905 йылдың 24 майы, хәҙерге [[Ростов өлкәһе]] [[Шолохов районы]] [[Кружилин утары]] — 1984 йылдың 2 феврале, Ростов өлкәһенең [[Вешенская станицаһы]]) — рус совет классик яҙыусыһы.
|Имя = Михаил Александрович Шолохов
|Изображение = Sholokhov-1938.jpg
|Описание изображения = [[1938 йыл]]ғы фотоһүрәт
|Место рождения = Кружилин утары, <br />Вёшенская станицаһы, <br />Донецк округы, <br />Дон Ғәскәре өлкәһе, [[Рәсәй империяһы]] (хәҙерге Рәсәй Федерацияһының {{ТУ|Ростов өлкәһе}})
|Место смерти = Вёшенская станицаһы, <br />{{ВБУ|Ростов өлкәһе}}, <br />[[РСФСР]], [[СССР]]
|Гражданство = {{USSR}}
|Род деятельности = {{прозаик|СССР|Рәсәй}}
|Годы активности =
|Направление = социалистик реализм
|Жанр = роман, хикәйә, очерк
|Язык произведений = [[урыҫ теле|урыҫ]]
|Премии =
{{{!}} style="background: transparent"
{{!}} {{Нобелевская медаль|1965}} Әҙәбиәт буйынса Нобель премияһы&nbsp;([[1965 йыл|1965]])
{{!}}}
{{{!}} style="background: transparent"
{{!}} {{Ленинская премия|1960}} {{!!}} {{Сталинская премия|1941}}
{{!}}}
{{{!}} style="background: transparent"
{{!}} [[Файл:Coat of Arms of Krasnodar kray.png|30px|border|link=Премия администрации Краснодарского края имени Е. Ф. Степановой|Премия им. Е. Ф. Степановой — 1978]]
{{!}}}
|Награды =
{{{!}} style="background: transparent"
{{!}} {{Медаль Серп и Молот|1967}} {{!!}} {{Медаль Серп и Молот|1980}}
{{!}}}
{{{!}} style="background: transparent"
{{!}} {{Орден Ленина|1939}} {{!!}} {{Орден Ленина|1955}} {{!!}} {{Орден Ленина|1965}} {{!!}} {{Орден Ленина|1967}}
{{!}}-
{{!}} {{Орден Ленина|1975}} {{!!}} {{Орден Ленина|1980}} {{!!}} {{Орден Октябрьской Революции|1972}} {{!!}} {{Орден Отечественной войны I степени|1945}}
{{!}}-
{{!}} {{медаль За оборону Москвы}} {{!!}} {{Медаль За оборону Сталинграда}} {{!!}} {{Медаль За победу над Германией в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.}} {{!!}} {{Медаль Двадцать лет победы в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.}}
{{!}}-
{{!}} {{Медаль Тридцать лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.}} {{!!}} {{Медаль За доблестный труд в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.}}
{{!}}}
{{{!}} style="background: transparent"
{{!}} {{Орден Георгия Димитрова|1975}} {{!!}} [[Файл:Band to Order St Andr.png|center|41px|Орден Кирилл и Мефодий I степени]]{{!!}} {{Орден Звезда дружбы народов 1 степени}} {{!!}} {{Орден Сухэ-Батора}}
{{!}}}
|Роспись = Sholokhov Signature.jpg
|Lib = http://www.lib.ru/PROZA/SHOLOHOW/
|Викитека =
}}
'''Михаил Александрович Шолохов''' (1905 йылдың 24 майы, хәҙерге [[Ростов өлкәһе]] Шолохов районы Кружилин утары — 1984 йылдың 2 феврале, Ростов өлкәһенең Вешенская станицаһы) — рус совет классик яҙыусыһы.
 
== Тормошо ==
 
* Михаил Александрович Шолохов 1905 йылдың 24 майында хәҙерге көндә [[Ростов өлкәһенеңөлкәһе]]нең Шолохов районына инеүсе Кружилин утарында крәҫтиән ғаиләһендә тыуа.
* 1910 йылда ғаиләләре Каргинская станицаһына йәшәргә күсә.
* 1914 йылда М.А. Шолохов Мәскәүҙә ир балалар гимназияһының әҙерлек класында уҡый.
* 1915-1918 йылдарҙа Воронеж губернаһының Богучар ҡалаһындағы гимназияның 4 класын тамамлай.
* Граждандар һуғышында ҡатнаша, аҙыҡ-түлек отрядында хеҙмәт итә.
* 1922 йылда Мәскәүгә йәшәргә күсә һәм әҙәби ижад менән шөғөлләнә башлай, тәүге әҫәрҙәре — фельетондары матбуғатта донъя күрә.
* 1924 йыл аҙағында Каргинская станицаһына әйләнеп ҡайта һәм элекке станица атаманының ҡыҙына, Мария Петровна Громаславскаяға, өйләнә. Декабрҙә «Молодой ленинец» гәзитендә «Миң» исемле тәүге хикәйәһе баҫыла.
* 1924-1925 йылдарҙа «Дон хикәйәләре», «Зәңгәрһыу дала» хикәйәләр китаптарын ижад итеп, донъяға сығара.
* 1925 йылда Михаил Шолохов «Тымыҡ Дон» әҫәрен яҙа башлай, дүрт китаптан торған роман-эпопеяны 1940 йылда тамамлай.
* 1932 йылда шәхси хужалыҡтарҙы коллективлаштырыуға арналған «Күтәрелгән сиҙәм» романын ижад итә башлай.
* 1941-1945 йылдарҙа Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнаша, хәрби хәбәрсе булып эшләй. «Донда», «Көньяҡта», «Казактар» һәм башҡа очерктары, «Нәфрәт фәне» (1942) хикәйәһен яҙып баҫтыра. «Улар Ватан өсөн һуғышты» романының тәүге бүлектәрен ижад итә.
* Һуғыштан һуңғы ғүмеренең аҙағына тиклем Ростов өлкәһенең Вешенская станицаһында йәшәй, «Кеше яҙмышы» (1956-1957) хикәйәһен яҙып баҫтыра, «Күтәрелгән сиҙәм» романының икенсе китабын тамамлай, «Тымыҡ Дон» романын художество йәһәтенән камиллаштырыу өҫтөндә эшләй, публицистик мәҡәләләр менән сығыш яһай.
* 1965 йылда «Тымыҡ Дон» роман-эпопеяһы өсөн Нобель премияһына лайыҡ була.
* 1984 йылдың 21 февралендә вафат була һәм Вешенская станицаһында, Дон йылғаһы ярында ерләнә.
 
1910 йылда ғаиләләре Каргинская станицаһына йәшәргә күсә.
== Ижады ==
 
1914 йылда М. А. Шолохов [[Мәскәү]]ҙә ир балалар гимназияһының әҙерлек класында уҡый.
 
1915—1918 йылдарҙа Воронеж губернаһының Богучар ҡалаһындағы гимназияның 4 класын тамамлай.
== Башҡорт әҙәбиәтенә йоғонтоһо ==
 
Граждандар һуғышында ҡатнаша, аҙыҡ-түлек отрядында хеҙмәт итә.
== Шолоховтың тормошо һәм ижады тураһында әҙәбиәт ғилеме ==
 
1922 йылда Мәскәүгә йәшәргә күсә һәм әҙәби ижад менән шөғөлләнә башлай, тәүге әҫәрҙәре — фельетондары матбуғатта донъя күрә.
* Лежнев И. Путь Шолохова. М., 1958;
* Калинин А.В. Вешенское лето. Очерки о творчестве М.А. Шолохова. М., 1964;
* Закруткин В.А. Цвет лазоревый. Страницы о М. Шолохове. Ростов н/Д., 1965;
* Якименко Л.Г. Творчество М.А. Шолохова, 3 изд., М., 1977;
* Хватов А.И. Художественный мир Шолохова, 3 изд., М.,1978;
* Бирюков Ф.Г. Художественные открытия Михаила Шолохова. М., 1980;
* Михаил Шолохов. Статьи и исследования. 2 изд., М., 1980;
* Гура В.В., Абрамов Ф.А. М.А. Шолохов. Семинарий, 2 изд., Л., 1962;
* Вешенские весны. Слово земляков о М.А. Шолохове. Сб., Ростов н/Д., 1980
 
1924 йыл аҙағында Каргинская станицаһына әйләнеп ҡайта һәм элекке станица атаманының ҡыҙына, Мария Петровна Громаславскаяға, өйләнә. Декабрҙә «Молодой ленинец» гәзитендә «Миң» исемле тәүге хикәйәһе баҫыла.
 
1924—1925 йылдарҙа «Дон хикәйәләре», «Зәңгәрһыу дала» хикәйәләр китаптарын ижад итеп, донъяға сығара.
 
1925 йылда Михаил Шолохов «Тымыҡ Дон» әҫәрен яҙа башлай, дүрт китаптан торған роман-эпопеяны 1940 йылда тамамлай.
 
1932 йылда шәхси хужалыҡтарҙы коллективлаштырыуға арналған «Күтәрелгән сиҙәм» романын ижад итә башлай.
 
1941—1945 йылдарҙа Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнаша, хәрби хәбәрсе булып эшләй. «Донда», «Көньяҡта», «Казактар» һәм башҡа очерктары, «Нәфрәт фәне» (1942) хикәйәһен яҙып баҫтыра. «Улар Ватан өсөн һуғышты» романының тәүге бүлектәрен ижад итә.
 
Һуғыштан һуңғы ғүмеренең аҙағына тиклем Ростов өлкәһенең Вешенская станицаһында йәшәй, «Кеше яҙмышы» (1956—1957) хикәйәһен яҙып баҫтыра, «Күтәрелгән сиҙәм» романының икенсе китабын тамамлай, «Тымыҡ Дон» романын художество йәһәтенән камиллаштырыу өҫтөндә эшләй, публицистик мәҡәләләр менән сығыш яһай.
 
1965 йылда «Тымыҡ Дон» роман-эпопеяһы өсөн Нобель премияһына лайыҡ була.
 
1984 йылдың 21 февралендә вафат була һәм Вешенская станицаһында, Дон йылғаһы ярында ерләнә.
 
== Ижады ==
 
== Башҡорт әҙәбиәтенә йоғонтоһо ==
 
== Шолоховтың тормошо һәм ижады тураһында әҙәбиәт ғилеме ==
 
* Лежнев И. Путь Шолохова. М., 1958;
* Калинин А. В. Вешенское лето. Очерки о творчестве М. А. Шолохова. М., 1964;
* Закруткин В. А. Цвет лазоревый. Страницы о М. Шолохове. Ростов н/Д., 1965;
* Якименко Л. Г. Творчество М. А. Шолохова, 3 изд., М., 1977;
* Хватов А. И. Художественный мир Шолохова, 3 изд., М.,1978;
* Бирюков Ф. Г. Художественные открытия Михаила Шолохова. М., 1980;
* Михаил Шолохов. Статьи и исследования. 2 изд., М., 1980;
* Гура В. В., Абрамов Ф. А. М. А. Шолохов. Семинарий, 2 изд., Л., 1962;
* Вешенские весны. Слово земляков о М. А. Шолохове. Сб., Ростов н/Д., 1980
 
== Маҡтаулы исемдәре, наградалары ==
Юл 63 ⟶ 113:
* Ростов дәүләт университетының почетлы фәндәр докторы;
* Карл Маркс исемендәге Лейпциг университетының почетлы фәндәр докторы;
* Шотландиялағы Сент-Эндрюс университетының почетлы фәндәр докторы;
* «Мәскәүҙе обороналаған өсөн» миҙалы;
* «Сталинградты обороналаған өсөн» миҙалы;
* «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүҙең егерме йыллығы» миҙалы;
* «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүҙең утыҙ йыллығы» миҙалы;
* «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышындағы фиҙаҡәр хеҙмәт өсөн» миҙалы.
 
== Исемен мәңгеләштереү ==
Юл 78 ⟶ 128:
* Мәскәү урамдарының береһе Шолохов исемен йөрөтә;
* Дондағы Ростов проспектына, Вешенская, Богучар, Алма-Ата, Аксай ҡалалары урамдарына Шолохов исеме ҡушылған;
* Ҡаҫағстан Республикаһының Уральск ҡалаһында Е. А.  Сергибаев тарафынан 2002 йылда 1,5 гектар майҙанда ҡарағайлыҡ булдырылған;
* Сирендең бер сортына «Михаил Шолохов» исеме бирелгән;
* Рәсәй Яҙыусылар берлегенең Ырымбур бүлеге «Улар Ватан өсөн һуғышты» Шолохов әҙәби премияһы булдырған;
* Ростов өлкәһендә М. А.  Шолохов исемендәге дәүләт музей-ҡурсаулығы;
* Көнбайыш ҡаҙағстанда М. А.  Шолоховтың мемориаль музейы;
* Волгоград өлкәһенең Николаевск ҡалаһында М. А.  Шолоховтың йорт-музейы;
* Мәскәүҙең Волга бульварында М. А.  Шолоховҡа һәйкәл;
* Дондағы Ростов ҡалаһының Шолохов проспектында М. А.  Шолоховҡа иҫтәлекле таҡтаташ ҡуйылған.
 
== Әҙәбиәт ==
* ''Лукин Ю. Б.'' О творческом пути Михаила Шолохова (1950)
* ''Лукин Ю. Б.'' Михаил Шолохов (1952, 2-е изд., 1962).
* ''Лукин Ю. Б.'' Два портрета. А. С. Макаренко. М. А. Шолохов. Критико-биографические очерки. М. Московский рабочий 1975 г. 416 с.
* {{книга
|автор = Воронов В. А.
|часть =
|заглавие = Юность Шолохова: Страницы биографии писателя
|оригинал =
|ссылка =
|ответственный =
|издание =
|место = Ростов н/Д
|издательство = Кн. изд-во
|год = 1985
|том =
|страницы =
|страниц = 112
|серия =
|isbn =
|тираж =
}}
* ''Жбанников А. С.'' Михаил Шолохов — больше, чем писатель. — Ростов-на-Дону, 2006. — 272 с — ISBN 5-87257-154-2.
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
 
== Һылтанмалар ==
{{Викиһаҡлағыс|Category:Mikhail Sholokhov}}
* [http://www.donvrem.dspl.ru/archPersonaliiArtText.aspx?pid=1&id=329 Шолохов, Михаил Александрович // ''Герои труда Дона'': биобиблиографический справочник / Донская государственная публичная библиотека. Ростов-на-Дону, 2008—2015.]
{{Навигация
|Портал =
|Викисловарь =
|Викиучебник =
|Викицитатник = Михаил Александрович Шолохов
|Викитека =
|Викивиды =
|Викиновости =
|Метавики =
|Тема = Михаил Шолохов
}}
{{rodovid|151890}}
* {{Warheroes|id=10277|star = Labor}}
* {{lib.ru|http://www.lib.ru/PROZA/SHOLOHOW/}}
 
[[Категория:Урыҫ яҙыусылары]]
== Сығанаҡтар ==
[[Категория:СССР-ҙың Юғары Советы депутаттары]]
[[Категория:КПСС ағзалары]]
[[Категория:СССР Яҙыусылар союзы ағзалары]]