Сөләймәнов Әхмәт Мөхәмәтвәли улы: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) ҡалып |
Айсар (фекер алышыу | өлөш) өҫтәмә мәғлүмәт, аныҡлаштырыу |
||
6 юл:
|Описание изображения =
|Дата рождения = 15.3.1939
|Место рождения = [[Башҡорт АССР-ы]] (1992 йылдан [[Башҡортостан Республикаһы]]<ref name="РБ">[http://volganews.info/oblast5/terraxn/ip-ksgxaw7.htm ЗАКОН Башкирской ССР от 25.02.92 N ВС-10/12 ОБ ИЗМЕНЕНИИ НАИМЕНОВАНИЯ ГОСУДАРСТВА БАШКИРСКАЯ СОВЕТСКАЯ СОЦИАЛИСТИЧЕСКАЯ РЕСПУБЛИКА]{{ref-ru}}</ref>), {{ТУ|Бөрйән районы}}, [[Нәби]]
|Дата смерти =
|Место смерти =
32 юл:
}}
{{фамилиялаш|Сөләймәнов}}
'''Сөләймәнов Әхмәт Мөхәмәтвәли улы''' ([[15 март]] [[1939
== Тормош юлы ==
Әхмәт Мөхәмәтвәли улы Сөләймәнов 1939 йылдың 15 мартында [[Башҡорт АССР-ы]]ның (1992 йылдың 25 февраленән [[Башҡортостан Республикаһы]]<ref name="РБ" />) [[Бөрйән районы]]ның [[Нәби]] ауылында тыуған.
[[Башҡорт дәүләт университеты]]ның (БДУ) филология факультетын тамамлаған (1967). 1967 алып — Бөрйән районы Нәби һигеҙ йыллыҡ мәктәбендә тел һәм әҙәбиәт уҡытыусыһы, 1972 йылдан башлап БДУ-ла башҡорт әҙәбиәте һәм фольклоры уҡытыусыһы, доцент. 1991 йылдың ғинуарынан алып Тарих, тел һәм әҙәбиәт институтында фольклор һәм сәнғәт бүлеге мөдире. 2002—2006 йылдарҙа [[Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы]] башҡарма комитеты рәйесе. 2006 йылдан [[М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты|Мифтахетдин Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университетының]] башҡорт әҙәбиәте һәм мәҙәниәте кафедраһы профессоры.▼
1967 йылда [[Башҡорт дәүләт университеты]]ның филология факультетын тамамлағас, тыуған ауылының һигеҙ йыллыҡ мәктәбендә [[башҡорт теле]] һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы булып эшләй.
▲
== Ғилми эшмәкәрлеге ==
Әхмәт Сөләймәнов 1991 йылда М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университетында филология фәндәре докторы ғилми дәрәжәһенә докторлыҡ диссертацияһы яҡлай.
Ғалим 18 томдан торған «Башҡорт халыҡ ижады» серияһын әҙерләп нәшер итеүҙә турана-тура ҡатнаша. Ул шулай уҡ фундаменталь хеҙмәттең урыҫ телендә сыҡҡан баҫмаһының өс томын әҙерләүсе. Был эше өсөн башҡа авторҙар менән бер рәттән [[Салауат Юлаев исемендәге премия]]ға лайыҡ булды.
Ул 400-ҙән ашыу фәнни хеҙмәт, шул иҫәптән 30-ҙан артыҡ монография, мәктәп уҡыусылары һәм юғары уҡыу йорттары студенттары өсөн 40-тан артыҡ уҡыу әсбабы һәм уҡыу-иетодик ҡулланма авторы<ref>[http://www.vatandash.ru/index.php?article=1771 ''Ибрагимов Г.'' Учитель. Ученый. Фольклорист // Статья в «Ватандаш»]</ref>.
== Фәнни хеҙмәттәре ==
* Башҡорт халыҡ ижады. Әкиәттәр. 4-се китап. / Төҙөүсе, инеш мәҡәлә авторы Ә. М. Сөләймәнов, аңлатмалар биреүсе Л. Г. Бараг менән Ә. М. Сөләймәнов. Яуаплы редакторы С. Ә. Галин. Өфө, 1981. 398 б.
* Башҡорт халыҡ ижады. Әкиәттәр. 5-се китап. / Төҙөүсе, инеш мәҡәлә яҙыусы Ә. М. Сөләймәнов, аңлатмалар биреүсе Л. Г. Бараг менән Ә. М. Сөләймәнов. Яуаплы редакторы Н. Т. Зарипов. Өфө, 1983. 390 б.
* Башҡорт халыҡ ижады. Совет осоро. Әкиәттәр, риүәйәттәр, хәтирәләр, сәсәндәр ижады. / Төҙөүселәре, инеш мәҡәлә яҙыусы, аңлатмалар биреүсе Н. Т. Зарипов менән Ә. М. Сөләймәнов. Яуаплы редакторы Ғ. Б. Хөсәйенов. Өфө, 1982. 422 б.
* Башҡорт халыҡ ижады. Көләмәстәр. / Төҙөүсе, инеш мәҡәлә яҙыусы, аңлатмалар биреүсе Ә. М. Сөләймәнов. Өфө, 1985. 381 б.
* Башкирские народные бытовые сказки: сюжетный репертуар и поэтика. Уфа, 1994.
* Тормош-көнкүреш әкиәттәре: Жанр уҙенсәлектәре. Өфө, 1990.
* Башкирские бытовые народные сказки: Сюжетный состав и поэтика. 1994.
* В сказках — истина. 1997.
* Сказка и действительность. 1997.
* Башкирское народное творчество. 2000.
* Истоки чуда. 2001.
* Памятлив тот, кто ценит счет. 2002.
* Башкирская народная новелла.2004.
* Башҡорт халыҡ ижады. 11-се том. Новеллистик әкиәттәр / Төҙөүсе, инеш мәҡәлә һәм комментарийҙар авторы Ә. М. Сөләймәнов. Яуаплы редакторы С. Ә. Галин. Өфө: Китап, 2008. 566 с.
== Йәмәғәт эшмәкәрлеге ==
* 2002—2006 йылдарҙа [[Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы]] башҡарма комитеты рәйесе.
== Ғалим тураһында ==
* {{мәҡәлә |автор=Фәнил Күзбәков. |заглавие=Быуындар аманатын тергеҙеүсе |ссылка=http://agidel-rb.ru/nomera/2014/mart/fnil-kzbkov1.html |язык= |издание=[[Ағиҙел (журнал)|Ағиҙел]] |тип=журнал |год=март 2014 |номер= |страницы= |issn=}}▼
* Ибрагимов Г. Учитель. Ученый. Фольклорист. [[Ватандаш (журнал)|«Ватандаш» журналы]]<ref>[http://www.vatandash.ru/index.php?article=1771 «Ватандаш» журналы]{{ref-ru}}</ref>.
== Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре ==
* [[Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаттары|Башҡортостандың Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты]] (1987);
* Башҡортостан мәғарифы алдынғыһы (1999);
*
*
* Жәлил Кейекбаев (2005), Мифтахетдин Аҡмулла (2009) исемендәге премиялар лауреаты;
* [[Салауат Юлаев (орден)|Салауат Юлаев ордены]] (2014);
* [[Бөрйән районы]]ның маҡтаулы гражданины.
==
* {{БЭ2013|index.php/read/8-statya/12571-s-l-jm-nov-khm-t-m-kh-m-tv-li-uly}}
▲* {{мәҡәлә |автор=Фәнил Күзбәков. |заглавие=Быуындар аманатын тергеҙеүсе |ссылка=http://agidel-rb.ru/nomera/2014/mart/fnil-kzbkov1.html |язык= |издание=[[Ағиҙел (журнал)|Ағиҙел]] |тип=журнал |год=март 2014 |номер= |страницы= |issn=}}
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр|2}}
== Һылтанмалар ==
[[Категория:Башҡорт дәүләт университетын тамамлаусылар]]
| |||