Леонардо да Винчи: өлгөләр араһындағы айырма

|место рождения = {{МестоРождения|Винчи|Тоскан|Винчи (ҡала)}}Тоскана янында), [[Флорентия республикаһы]]

|место смерти = {{МестоСмерти|Кло-Люсе|Эндре и Луаре}} замогы, [[(Амбуаз]] янында), [[Турень]] герцоглығы

'''Леона́рдо ди сер Пье́ро да Ви́нчи''' ({{lang-it|Leonardo di ser Piero da Vinci}}; [[15 апрель]] [[1452]], [[Флоренция]]ла [[Винчи (ҡала)|Винчи]] ҡалаһы янында, Анкиано ауылы  — [[2 май]] [[1519]], [[Кло-Люсе]] замогы, [[Амбуаз]] янында, [[Турень]] ҡалаһы, [[Франция]])  — бөйөк итальян рассамырәссамы, [[скульптура|скульпторы]], [[архитектура|архитекторы]] һәм ғалимы ([[анатомия|анатом]], [[тәбиғәт фәндәре|тәбиғәтте өйрәнеүсе]]), уйлап табыусы, яҙыусы, Яңырыу дәүеренең күренекле шәхесе.

«[[Универсаль кеше]]» нең ({{lang-la|homo universalis}}) яҡты өлгөһө.

'''Леонардо да Винчи''' [[1452]] йылдың [[15 апрель|15 апрелеапреленд]]ндәә [[Винчи (ҡала)|Винчи]] янында Анкиано ауылында тыуа. “Шәмбе«Шәмбе, төнгө сәғәт өстә ейәнем–ейәнем- улым Пьероның улы тыуҙы. Малайға Леонардо тип исем ҡуштыҡ. Уны отец (дин әһеле) Пьеро ди Бартоломео суҡындырҙы”—суҡындырҙы»—, олатаһы көндәлегендә шулай тип билдәләп үткән. Уның ата-әсәһе 25 йәшлек нотариус Пьеро һәм уның һөйгән йәре крәҫтиән кыҙы Катерина була. Леонардо беренсе йылдарында әсәһе тәрбиәһендә үҫә. Тиҙҙән атаһы бай һәм танылған ҡатынға өйләнә, әммә был никах балаһыҙ була. Шуға Пьеро өс йәшлек улын үҙ ҡарамағына ала. Әсәһенән айырылған Леонардо ғүмере буйы үҙ шедеврҙарында уны һынландырырға тырыша.

Леонардоға 13 йәш булғанда үгәй әсәһе бала тапҡанда үлә. Атаһы тағы өйләнә  — һәм яңынан тол ир булып ҡала. Ул 67 йәшкә тиклем йәшәгән, дүрт тапҡыр өйләнгән һәм 12 балаһы булған. Атаһы Леонардоны ғаилә һөнәренә өйрәтеп ҡараған, әмма Леонардоны йәмғиәт закондары ҡыҙыҡһындырмаған.

Ул ваҡытта хәҙерге кеүек фамилия булмаған, «да Винчи» фәҡәт''" [[Винчи (ҡала)|Винчи]] ҡалаһынан тигәнде аңлатҡан <nowiki>»</nowiki>''. Уның тулы исеме  — Leonardo di ser Piero da Vinci, йәғни, «Винчи ҡалаһынан Леонардо, Пьеро әфәнде улы».

Үҙе йәшәгәндә, берҙән бер танылған, уйлап сығарған әйбере  — пистолет ҡабыҙыу замогы. Был механизм [[XVI быуат]] урталарында киң тарала, юғары кимәлдә булыу сәбәпле хатта [[XIX быуат]]та ла осрай.

* [[Парашют]]  — [[1483]]

* [[Пистолет замогы]]

* [[Велосипед]]

* [[Леонардо танкы|Танк]]

* [[Прожектор]]

* [[Катапульта]]

* [[Леонардо роботы|Робот]]

* Ике линзалы [[телескоп]]