|
}}
'''Билл һәм Мелинда Гейтстар фонды''' ([[Инглиз теле|ингл]]. <span class="cx-segment" data-segmentid="7" style="line-height: 1.5em;">''<span lang="en">Bill & Melinda Gates Foundation</span>'') донъялағы иң ҙур хәйриәлек фондтары исемлегенә инә, уны Билл менән Мелинда Гейтстар асҡан. </span><span class="cx-segment" data-segmentid="11" style="line-height: 1.5em;">Фонд идараһы ағзаларының береһе — [[Уоррен Баффет]].<ref>[http://www.bbc.co.uk/russian/international/2010/07/100703_buffet_donation_record.shtml Уоррен Баффет бьет рекорды благотворительных взносов] BBC, 2010</ref></span>
== Тарихы ==
Фондҡа 1994 йылда нигеҙ һалына, ул башта Уильям Гейтс фонды тип атала ([[Инглиз теле|ингл]]. ''<span lang="en">William H. </span><span lang="en">Gates Foundation</span>''). 1999 йылда исеме Билл һәм Мелинда Гейтстар фонды тип алмаштырыла, ә 2000 йылда ул Гейтстың Мәғариф фонды менән ҡушыла ([[Инглиз теле|ингл]]. ''<span lang="en">Gates Learning Foundation</span>''<span style="line-height: 1.5em;">). Фонд </span>[[Сиэтл]]<nowiki/>да урынлашҡан<span style="line-height: 1.5em;">, 2011 йылдың 30 сентябренә ҡарамағында 33,5 миллиард доллар була.</span><ref name="FactSheet">{{Ҡалып:Cite web|last = Bill & Melinda Gates Foundation|title = Fact Sheet|url = http://www.gatesfoundation.org/about/Pages/foundation-fact-sheet.aspx|accessdate = 2012-03-27|archiveurl = http://www.webcitation.org/68TSa7AGP|archivedate = 2012-06-17}}</ref><span style="line-height: 1.5em;"> Үҙҙәренең хәйриәлек эшмәкәрлеге өсөн Билл менән Мелинда Гейтстар (шулай уҡ музыкант </span><span style="line-height: 1.5em;">Боно</span><span style="line-height: 1.5em;">) 2005 йылда </span>''Time ''<span style="line-height: 1.5em;">журналы</span><span style="line-height: 1.5em;"> тарафынан йыл кешеләре тип таныла. 2010 йылдың июнендә Уоррен Баффет АҠШ тарихында иң ҙур иғәнә </span>— <span style="line-height: 1.5em;"> 37 миллиард доллар күсерә.</span>
== Эшмәкәрлеге ==
Фондтың төп маҡсаты — һаулыҡ һаҡлау системаһына ярҙам итеү һәм уны яҡшыртыу, шулай уҡ фәҡир илдәрҙә аслыҡты бөтөрөү. Фонд ВИЧ/СПИД-ты һәм [[туберкулёз]]<nowiki/>ды дауалау программаһына, [[Малярия|маляри]]<nowiki/>я менән көрәшкә, [[Һиндостан ]][[Һиндостан|<nowiki/>]]<nowiki/>һәм [[Африка]] балаларын иммунизациялау проекттарына һәм башҡаларға аҡса бирә.
Ҡушма Штаттарҙа Фондтың өҫтөнлөклө йүнәлеше — белем биреү системаһын камиллаштырыу программаһы. Мәҫәлән, 2009 йылда фонд АҠШ-та дистанциялы уҡытыу ысулдарын яҡшыртыуға, мультимедиалы уҡыу материалдарына, шулай уҡ интерактив уҡыу кластарына 12,9 миллион доллар бүлергә йыйыныуын белдерә<ref>{{Ҡалып:Cite news|url = http://biz.cnews.ru/news/line/index.shtml?2009/12/04/372246|title = Фонд Билла Гейтса вложит $12,9 млн в американское образование|publisher = [[CNews]]|date = 04.12.09}}</ref>. 2009 йылдың көҙөндә Фонд [[Украина|<nowiki/>]][[Украина]]<nowiki/>ға дөйөм китапханаларҙы компьютерлаштырыуға 25 миллион доллар бүлә<ref>{{Ҡалып:Cite news|url = http://lenta.ru/news/2009/10/01/bibliomist|title = Билл Гейтс дал украинским библиотекам денег на интернет|publisher = [[Lenta.ru]]|date = 01.10.2009}}</ref>.
2009 йылдан башлап Билл Гейтс Билл һәм Мелинда Гейтстар фондының рәсми сайтында «"Билл Гейтстың йыллыҡ мөрәжәғәтнамәһе»"н баҫтырып сығара, ул унда хәйриә ойошмаһының ҡаҙаныштары, киләсәккә пландары тураһында һөйләй.
== Тәнҡит ==
2009 йылда абруйлы медицина журналы ''The Lancet'' Фондты тәнҡитләп сығыш яһай, уның һаулыҡ һаҡлауҙағы тормошсан ихтыяждарға иғтибар итмәүен, ойошма бүлгән аҡсалар нисек тотонолоуының асыҡ күренмәүен билдәләй.<ref>{{Ҡалып:Cite news|url = http://medportal.ru/mednovosti/news/2009/05/08/lancet/|title = The Lancet раскритиковал финансовую политику фонда Билла Гейтса|publisher = MedPortal.ru|date = 08.09.2009}}</ref> Фондтың ҡыҫҡа ваҡытлы киләсәккә йүнәлгәнлеге һәм фәҡир илдәрҙең Көнбайыш ярҙамына бойондороҡлолоғо артыуы ла тәнҡитләнә.
Фонд һалған аҡсаһынан мөмкин тиклем күберәк табыш килтерерлек активтарҙы инвестициялай, һөҙөмтәлә инвестицияланған компаниялар араһында Фонд фәҡирлеккә ҡаршы көрәшкән илдәрҙә фәҡирлекте арттырғаны өсөн тәнҡитләнгән компаниялар ҙа бар.<ref>[http://www.democracynow.org/2007/1/9/report_gates_foundation_causing_harm_with Report: Gates Foundation Causing Harm With the Same Money It Uses To Do Good], Democracy Now!, January 09, 2007</ref> Ундайҙарға тирә-яҡ мөхитте ныҡ бысратҡан һәм үҫеш кисереүсе илдәргә дарыу һатмаған компаниялар инә.<ref>[http://www.latimes.com/news/nationworld/nation/la-na-gatesx07jan07,0,6827615.story Dark cloud over good works of Gates Foundation], Los Angeles Times, January 7, 2007</ref> Матбуғаттағы тәнҡиткә яуап итеп, Фонд 2007 йылда социаль яуаплылығын баһалау өсөн аудит үткәрәсәген иғлан итте.<ref>[http://seattletimes.nwsource.com/html/localnews/2003517601_gatesinvest10.html Gates Foundation to review investments], The Seattle Times, January 10, 2007</ref> Ләкин һуңынан аудиттан баш тартты.<ref>[Gates Foundation to maintain its investment plan], The Austin Statesman, January 14, 2007</ref>
Гейтстың дәүләт мәктәптәрен реформалау программалары мәғариф хеҙмәткәрҙәренең, ата-әсәләрҙең һәм реформаларға ҡарата тикшеренеүҙәр үткәреүселәрҙең тәнҡитенә дусар булды, был реформаларҙы улар дәүләт белем биреү системаһын емереү тип баһаланы. Реформа дәүләткә ҡарамаған уҡыу йорттарын асыу өсөн мәктәптәрҙе ябыуҙы; студенттарҙы, уҡытыусыларҙы һәм мәктәпте баһалау өсөн стандартлаштырылған тестар файҙаланыуҙы һәм уҡытыусылар хеҙмәтенә тест һөҙөмтәһе буйынса түләүҙе күҙҙә тота. Тәнҡитселәр шулай уҡ Гейтстың, һайлаусылар һәм һалым түләүселәр алдында отчет биреүсе булмаһа ла, дәүләттең мәғариф сәйәсәтенә үтә ҙур йоғонто яһауын билдәләй.<ref>{{Ҡалып:Cite web|last = Barkan|first = Joanne|title = Got Dough? How Billionaires Rule Our Schools.|date = Winter 2011|url = http://www.dissentmagazine.org/article/?article=3781|accessdate = 2011-02-08|archiveurl = http://www.webcitation.org/66shDfbml|archivedate = 2012-04-13}}</ref><ref>Diane Ravitch. </ref><ref>Philip E. </ref>
== Иҫкәрмәләр ==
|
