Төньяҡ амурҙары (башҡорт яугирҙәре): өлгөләр араһындағы айырма

[[FileФайл:МД в Шварце.jpg|250px|thumb|right|Шварц ҡалаһында «"Изге Лауренция Сиркәүе»"нә башҡорт уҡсылары иҫтәлегенә ҡуйылған таҡтаташ, Германия]]

'''Төньяҡ амурҙары'''  — [[1812 йылғы Ватан һуғышы]]нда ҡатнашҡан рус шағиры [[Давыдов Денис Васильевич|Денис Давыдов]] уҡ-йәйә менән ҡораланған башҡорт яугирҙәренә, боронғо грек алиһәһе амурға оҡшатып, биргән баһаһы.

Шағир [[Давыдов Денис Васильевич|Денис Давыдов]] башҡорттар тураһында былай тип яҙа: «"«Йәйә һәм уҡтар менән ҡоралланып, осло башлы бүрек кейеп, сыбар кафтандар кейеп, аттарға атланып» улар «[[Наполеон]]ға ҡурҡыу һалырға еберелгән». Д. Давыдов һыбайлыларҙың батырлығын, тәүәкәллеген данлай «''[[Ҡалмыҡтар|ҡалмыҡ]], башҡорттарҙан торған ҡара болот урау юлдан дошмандарҙың тылына ташланып уларҙың ҡотон алды»''<ref> По улицам Тильзита петляли лишь несколько десятков казаков летучего прикрытия да прибившиеся к ним, пугающие местных жителей экзотически-свирепым видом калмыки и башкиры -- — меднолицые, в островерхих меховых шапках, в пестротканых халатах, вооруженные луками и стрелами, -- — из резерва, спешно подведенного князем Лобановым-Ростовским. Серебряков Г. В.

Денис Давыдов. -- — М. : Мол. гвардия, 1985. -- — 446 с, ил. -- — (Жизнь замечат. людей. Сер. биогр.; Вып. 14 (661)). 150000 экз.</ref>. Бындай баһаны француз генералы Марбо ла раҫлай. Ул үҙенең көндәлегендә ''уҡ-йәйә менән ҡоралланған башҡорттар Наполеондың шәхси ҡарауылына һөжүм яһаны'' тип хәтерләй.

* [http://www.russia-today.ru/old/archive/2002/no_19/19_end_1.htm РФ сегодня. Башкиры в Отечественной войне 1812 года]