Башҡортостан ҡурсаулығы: өлгөләр араһындағы айырма

'''Башҡортостан ҡурсауығыҡурсаулығы''' (Башҡортостан дәүләт ҡурсауығыҡурсаулығы) — ғәйәт бай үҫемлектәр һәм хайуандар донъяһын, йәнһеҙ тәбиғәт мөғжизәлөрен, культурамәҙәниәт ҡомартҡыларын, Көньяҡ [[Урал (тау)|Уралдың]] аралаш һәм киң япраҡлы [[урман]] комплексын берләштергән [[Башҡортостан]]дың [[Бөрйән районы]]нда урынлашҡан ҡурсауыҡҡурсаулыҡ.

Башҡортостан Халыҡ Комиссарҙары Советы [[1929]] йылдың [[3 сентябрь]]ендә заповедник ойоштороу тураһында ҡарар ҡабул итә һәм ул [[1930]] йылдын [[11 июнь]]ендэиюнендэ эшләй башлай. Һуңынан Министрҙар Советы ҡарары менән ҡурсауыҡҡурсаулыҡ бөтөрөлә һәм урман хужалығы ойошторола. [[Урман]]ды көсөргәнешле киҫеү башлана. Тик [[1958]] йылдың ноябренән ҡурсауыҡҡурсаулыҡ яңынан аяҡҡа баҫтырыла. [[1986]] йылдан Шүлгәнташ ҡурсауығыҡурсаулығы типитеп үҙгәртелә.

ҠурсауыҡҠурсаулыҡ Көньяҡ [[Урал]]дың үҙәгендә [[Бөрйән районы]]ның матур тәбиғәт ҡосағында 75 мең гектар майҙанды биләй. Ойошторолоуының тәүге көндәренән үк бындағы тәбиғәт байлығын һаҡлауға һәм ишәйтеүгә ҙур иғтибар бирелде, һунарсылыҡ тыйылды.

Ҡурсауыҡ территорияһы ике ҙур — Үҙән һәм [[Ағиҙел (йылға)|Ағиҙел]] буйы участоктарынан тора. Уның биләмәлэрендә 800-ҙән ашыу үҫеклек (күптәре СССР-ҙың «[[Ҡыҙыл китап|Ҡыҙыл китабына]]» индерелгән) төрҙәрен осратырға мөмкин. Икһеҙ-сикһеҙ урмандары саф һыулы йылғалары [[балыҡтар]]ға бай, хатта хәҙер һирәк осрай торған [[бағыр]], [[бәрҙе]], [[ҡыҙылбалыҡ]] һаҡланған.

ҠурсауыҡтыңҠурсаулыҡтың бурысы ошо тәбиғәт ҡомартҡыларын һаҡлап алап ҡалыу.