Йәшлек (гәзит): өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
Ардах18 (фекер алышыу | өлөш) категория |
||
10 юл:
|веб-сайт = http://www.ye02.ru/
}}
'''Йәшлек'''
* Ойоштороусылар: БР Хөкүмәте ҡарамағындағы Матбуғат, нәшриәт һәм полиграфия эштәре буйынса идаралыҡ.
* Баҫманың йүнәлеше: Республика тормошоноң төрлө яҡтары тураһында объектив һәм дөрөҫ мәғлүмәт биреү.
* Социаль әһәмиәте: Йәштәрҙе ил патриоттары итеп тәрбиәләү. Йәштәрҙең тормошон, проблемаларын яҡтыртыу.
* Рубрикалар:
# Республиканың алдынғы хеҙмәтсәндәре тураһында.
# Йыл эшҡыуары.
# Хеҙмәт кешеһе.
# Ауылым
# Иғтибар: Алдынғы тәжрибә.
# Замандаш.
# Сәләмәт тәндә
# Илдең киләсәге
# Йәштәр хәрәкәте һәм ил тарихы.
# Студенттар тормошо.
Аудиторияһы: [[Рәсәй Федерацияһы]]ның, Башҡортостандың йәштәре һәм халҡы.
== Тарихы ==
* Гәзит сығарыу ҡарары [[1922]] йылдың [[7 декабрь|7 декабрендә]] РКП(б)-ның Башҡортостан өлкә комитеты президиумы ултырышында ҡарала.
* Гәзиттең беренсе һаны [[1923]] йылдың [[12 ғинуар]]ында «Йәш юҡсыл» исеме менән донъя күрә.
* [[1925]] йылдың [[27 март]]ында гәзит «Башҡортостан йәштәре» исеме менән сыға.
* [[1928]]
* ВЛКСМ-дың өлкә комитеты бюроһының [[1930]] йылдың [[26 март]]тағы ултырышында
* [[1939]] йылда йәштәр баҫмалары [[Кирил алфавиты|рус графикаһына]] күсә башлай.
* [[Икенсе бөтә донъя һуғышы|Бөйөк Ватан һуғышы]] башланыу менән йәштәр баҫмалары сығыуҙан туҡтай.
* [[1951]] йылдың [[4 ғинуар]]ында ВЛКСМ-дың Башҡортостан өлкә комитетының бюро ултырышында «Ленинсы» гәзитен тергеҙеү мәсьәләһе көн тәртибенә ҡуйыла. ВЛКСМ Үҙәк Комитеты ҡарары нигеҙендә рус телендә «Ленинец» тигән гәзит, ә башҡорт телендә уның тәржемәһе сыға башлай.
* [[1990]] йылда башҡорт йәштәре өсөн өр-яңы гәзит асыла, ул «Йәшлек» тип атала.
=== Төп тарихи ваҡиғалар ===
* • 1922 йылдың 7 декабрендә РКП(б)-ның Башҡортостан өлкә комитеты президиумы ултырышында РКСМ-дың башҡорт телендәге гәзитен сығарыу мәсьәләһе ҡарала.
* • «Йәш юҡсыл» тип аталған гәзиттең беренсе һаны 1923 йылдың 12 ғинуарында донъя күрә. Ул «Берләшегеҙ, донъя юҡсылдары!» тигән саҡырыу аҫтында сыға, 2 биттән тора.
* • Гәзиттең тәүге мөхәррире
* • «Йәш юҡсыл» редакцияһы Совет урамындағы 7-се йортта урынлаша. Гәзит Башпромдың «Октябрьский» натиск типо-литографияһында баҫыла.
* • Йәштәр баҫмаһының идея-тематик йөкмәткеһендә дүрт төп йүнәлеш айырым-асыҡ күренә: дингә ҡаршы көрәш, фән һәм техника өлкәһендәге яңылыҡтар, комсомол, коммунистар партияһы эшмәкәрлеге һәм әҙәбиәт.
* • 1924 йылда «Йәш юҡсыл»ға балалар, пионерия тормошо темаһы килеп инә. Ул «Балалар мөйөшө» тип аталған рубрика аҫтында бирелгән ваҡ хәбәрҙәрҙән тора.
* • 1925 йылдың 27 июнендә йәш пионерҙарҙың Башҡортостан өлкә бюроһы менән берлектә «Ҡыҙыл галстук» тип аталған ҡушымта сығарыла башлай.
* • 1924
* • РКЛСМ-дың 3-сө Бөтә башҡорт съезында (
* • 1925 йылдың 27 мартында башҡорт йәштәре өсөн өр-яңы гәзит асыла. Ул «Башҡортостан йәштәре» тип атала. «Йәш юҡсыл» артабан татар йәштәренә тапшырыла, ике баҫма ла бер үк ижади коллектив тарафынан сығарыла. Был баҫмаларҙың йөкмәткеһендә лә асыҡ сағыла, уларҙағы рубрикалар бер-береһен ҡабатлай.
* • 1926 йылдың авгусында [[Ғабдулла
* • 1926 йылда «Башҡортостан йәштәре»нә эшкә Сәғит Агиш менән Ғәйнан Хәйри килә.
* • Гәзиттә «Ауыл көнкүреше», «Ҡыҙҙар мөйөшө» тигән яңы рубрикалар барлыҡҡа килә. Комсомол сафтарын тулыландырыу, союзды үҫтереү мәсьәләләре көн ҡаҙағына ҡуйыла.
* • 1926 йылдың мартында
* • Коммунистик йәштәр союзы үҫеү менән комсомолдар өсөн рус телендә баҫма сығарыу мәсьәләһе килеп тыуа. Ул 1925 йылда «Красная Башкирия» гәзитендә «Комсомолия» тигән ҡушымта рәүешендә барлыҡҡа килә.
* • 1926 йылдың 25 ғинуарында комсомолдың 5-се Бөтә Башҡорт съезында гәзиттәрҙең тиражы ҡәнәғәтләнерлек түгел тип табыла һәм «Йәш юҡсыл»
* • 1927 йылда «Башҡортостан йәштәре»ндә
* • 20-се йылдар аҙағында башҡорт йәштәре гәзитендә мөхәррирҙәр йыш алмашына. Был осорҙа баҫманы Рәшит Мағазов, Ҡорбанғәле Әбделмәнов, Смаҡ (Исмәғил) Дауытов, Әхмәт Хәҙисовтар етәкләй. Улар, Ғ. Амантайҙан башлап, бөтәһе лә тиерлек репрессияға эләгә.
* •
* • 1929 йылдың 16 мартында ике редакция көсө менән әҙерләнгән радиогәзит эфирға сыға.
* • 1930 йылда «Башҡортостан йәштәре»ндә өс мөхәррир алмашына: Әхмәт Хәҙисовтан һуң Сәрүәй Бикбов тәғәйенләнә, аҙаҡ был вазифа Сәлих Тимербулатовҡа тапшырыла.
* • Башҡорт йәштәре баҫмаһына был осорҙа [[Сәғит Агиш|С. Агиш]], [[Ғ. Сәләм]], [[Б. Бикбай]], [[Сәләх Кулибай|С. Кулибай]], [[Хәниф Кәрим|Х. Кәрим]], [[М. Хәй]], М. Марат әүҙем яҙыша.
* • «Башҡортостан йәштәре»нең 1930 йылғы 1-се һаны тулыһынса латин яҙмаһында сыға.
* • ВЛКСМ-дың өлкә комитеты бюроһының 26 марттағы ултырышында
* • 30-сы йылдарҙа
* • Ошо уҡ осорҙа башҡорт һәм татар баҫмалары дөйөм көс менән уртаҡ номерҙар сығара башлай. Мөһим ваҡиғаларға, күренекле даталарға арналған бындай һандар рус телендә баҫыла.
* • 1934 йылда ВЛКСМ өлкә комитеты төбәктәргә разнарядка бирә һәм шул рәүешле өҫтән ҡәтғи күрһәтмә буйынса тираж йыйыу башлана.
Юл 68 ⟶ 70:
* • 1938 йылдың февралендә мөхәррирлек бурысы Б. Мәғәсүмоваға йөкмәтелә.
* • 1939 йылда йәштәр баҫмалары рус графикаһына күсә башлай.
* • [[Бөйөк Ватан һуғышы]] башланыу менән йәштәр баҫмалары сығыуҙан туҡтай.
* • Һуғыштан һуң республикала йәштәр матбуғатын тергеҙеү бик оҙаҡҡа һуҙыла. 1950 йылдың 25 ғинуарында Башҡортостан өлкә комитетының бюро ултырышында ВКП(б)-ның өлкә комитетына комсомол гәзиттәрен тергеҙеүҙе һорап мөрәжәғәт итергә тигән ҡарар ҡабул ителә.
* • 1951 йылдың 4 ғинуарында ВЛКСМ-дың Башҡортостан өлкә комитетының бюро ултырышында «Ленинсы» гәзитен тергеҙеү мәсьәләһе көн тәртибенә ҡуйыла. ВЛКСМ Үҙәк Комитеты ҡарары нигеҙендә рус телендә «Ленинец» тигән гәзит, ә башҡорт телендә уның тәржемәһе сыға башлай.
* • Бюроның 10 ғинуарҙағы ултырышында «Ленинец»
* • «Ленинец»
* • Редакцияла биш бүлек булыдырыла: ауыл йәштәре, эшсе йәштәр, комсомол тормошо, хаттар, ойоштороу эше, әҙәбиәт.
* • 1956 йылдың 12 ғинуарында «Ленинец»
* • 1958 йылда йәштәр гәзите ҙур форматта, 4 битлек булып сыға башлай. Ундай гәзиттәр Советтар Союзында өс урында ғына була: Мәскәүҙә, Ленинградта һәм Өфөлә.
* • 1956 йылда гәзит 17 мең тираж менән сыҡһа, бер йыл эсендә уның тиражы 60 меңгә, 1977 йылда 145 меңгә етә.
* • 1976
* • 1990 йылда башҡорт йәштәре өсөн өр-яңы гәзит асыла, ул «Йәшлек» тип атала.
* • Яңы баҫманың мөхәррире итеп Батыр Ғәйфулла улы Наҙарғолов тәғәйенләнә.
Юл 83 ⟶ 85:
* • 1994 йылда гәзит битендә ижадсы йәштәр араһында Шәйехзада Бабич исемендәге йәштәр премияһына конкурс иғлан ителә. Һуңынан иһә Хөкүмәтебеҙ Шәйехзада Бабич исемендәге йәштәр премияһын булдыра.
* • 2006 йылдың декабрендә мөхәрририәт Р. Солтангәрәев исемендәге хикәйәләр конкурсы иғлан итә.
*
== Һылтанмалар ==
* [http://www.ye02.ru/ Гәзит сайты]
[[Категория:Башҡортостан]]▼
[[Категория:Башҡортостан гәзиттәре]]
|