Ҡаҙаҡ теле: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
SaganBot (фекер алышыу | өлөш) ә Робот: косметик үҙгәртеүҙәр |
|||
27 юл:
Морфологик тибы буйынса агглютинатив телдәр иҫәбенә инә.
== Ҡаҙаҡ теле донъя кимәлендә ==
Донъяла ҡаҙаҡ телендә һөйләшеүселәр һаны 11 млн ашыу кеше ; БР‑ҙа 4 меңдән ашыу (2010). Ҡарағалпаҡ теленә яҡын. Боронғо ҡыпсаҡ ҡәбиләләре
== Һөйләштәре ==
Ҡаҙағстанда 4 һөйләш төркөмөн айырып йөрөтәләр:
* көнсығыш
*
* үҙәк‑төньяҡ
* көньяҡ
Ҡаҙаҡ теле фонетикаһы өсөн, башҡорт телендәге кеүек үк, палаталь гармония
== Морфологияһы ==
Морфологияла башҡорт телендәге бергәлек, ниәт-маҡсат һәм ҡорал мәғәнәләрен белдереүсе “менән” бәйләүесе ‑мен/‑пен һәм ‑менен/‑пенен аффикстары аша бирелә, улар параллель ҡулланыла, сағ.: ҡаҙаҡса “атпенен” һәм “атпен” – башҡортса “ат менән”, “менiменен” һәм “менiмен” – “минең менән”. Юҡлыҡ формалары башҡ. телендәге “түгел” модаль һүҙенә тура килгән “емес” киҫәксәһе м‑н бирелә, сағ.: ҡаҙаҡса “кәрi емес” – башҡортса “ҡарт түгел” һ.б.
== Һүҙлек составы ==
Ҡаҙаҡ теле һүҙлек составы нигеҙендә дөйөм төрки лексикаһы ята; ғәрәп теленән, иран теленән, урыҫ теленән үҙләштерелгән һүҙҙәр бар. Синтаксиста сифат ҡылым, хәл ҡылым менән төҙөлгән конструкциялар киң ҡулланыла. 1929 йылға тиклем яҙыу ғәрәп яҙмаһы нигеҙендә, 1929 йылдан алып латиницала, 1940 йылдан кириллицала башҡарыла. Хәҙерге ҡаҙаҡ алфавиты 42 хәрефтән тора.
== Әҙәбиәт ==
* Кайдаров А.Т. Казахский язык //Языки мира. Тюркские языки. Бишкек, 1997.
{{башланғыс}}
| |||