Леонардо да Винчи: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
ә робот косметические изменения
34 юл:
 
'''Леонардо да Винчи''' [[1452]] йылдың [[15 апрель|15 апреле]]ндә [[Винчи (ҡала)|Винчи]] янында Анкиано ауылында тыуа. “Шәмбә, төнгө сәғәт өстә ейәнем– улым Пьероның улы тыуҙы. Малайға Леонардо тип исем куштыҡ. Уны отец (дин әһеле) Пьеро ди Бартоломео суҡындырҙы”—, олатаһы көнделегендә шулай тип билдәләп үткән.. Уның ата-әсәһе 25 йәшлек нотариус Пьеро һәм уның һөйгән йәре крәҫтиән кыҙы Катерина була. Леонардо беренсе йылдарҙа әсәһе менән була. Атаһы бай һәм танылған ҡатынға өйләнә, әммә был никах балаһыҙ була. Шуға Пьеро өс йәшлек улын үҙ ҡарамағына ала. Әсәһенән айырылған Леонардо ғүмере буйына үҙе төшөргән шедеврҙарҙа әсәһен хәтеренә төшөрөргә тырыша.
Ул заманда Италияла никахтан тыш тыуған балаларға мөнәсәбәт законлы вариҫтарға кеүек булған. [[Винчи (ҡала)|Винчи]] ҡалаһының күп кешеләре Леонардоның киләсәк яҙмышын хәл итеүҙә ҡатнаша.
 
Леонардоға 13 йәш булғанда үгәй әсәһе бала тапҡанда үлә. Атаһы тағы өйләнә – һәм яңынан тол ир булып ҡала. Ул 67 йәшкә тиклем йәшегән, дүрт мәртәбә өйләнгән һәм 12 балаһы булған. Атаһы Леонардоны ғаилә һөнәренә өйрәтеп ҡараған, әмма Леонардоны йәмғиәт закондары ҡыҙыҡһындырмаған.
Ул ваҡытта фамилия булмаған, “да Винчи” фәкать ''" [[Винчи (ҡала)|Винчи]] ҡалаһынан тигәнде аңлатҡан <nowiki>»</nowiki>''. Уның тулы исеме - Leonardo di ser Piero da Vinci, ягъни, “Винчи ҡалаһынан Леонардо, Пьеро әфәнде улы”.
 
== Ҡаҙаныштары ==
Хәҙерге заман кешеләренә Леонардо рәссам булараҡ билдәле. Бынан тыш уның скульптор була алыуында иҫәптән сығарырға ярамай. Да Винчи үҙен инженер һәм ғалим тип иҫәпләй. Һынлы сәнғәткә ул бик аҙ ваҡытын бүлә һәм бик әкрен эшләй. Шуға күрә уның һынлы сәнғәттә мираҫы бик күп түгел, күп эштәре юғалған йәки боҙолған. Әммә уныә донъя мәҙәниәтенә индергән өлөшө, Италияның Яңырыу дәүерендәге рәссамдар менән сағыштырғанда ла мөһим булып тора. Уның хеҙмәттәре аша һынлы сәнғәт яңы үҫеш ала. Леонардонан алда килгән Ренессанс рәссамдары урта быуаттар сәнғәтендәге ҡайһы бер шарттарҙан баш тарта. Был реализмға ынтылыш була, перспектива, анатомия, композицияла бик күп алымдар үҙләштерелгән була.
=== Фән һәм инженер эше ===
Үҙе йәшәгәндә, берҙән бер танылған, уйлап сығарған әйбере — пистолет ҡабыҙыу замогы. Был механизм [[XVI быуат]] урталарында киң тарала, хата [[XIX быуат]]тала осрай.
59 юл:
* [[Катапульта]]
* [[Леонардо роботы|Робот]]
* Ике линзалы [[телескоп]]
 
<gallery>