Телугу теле: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) ә clean up using AWB |
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) |
||
3 юл:
== Тарих ==
Телугу — иҫке яҙыу теле; уның иң бороңғо һәйкәлдәре беҙҙең быуатҡа тиклем V Iбыуат аҙағы — VII быуат башында билдәләнә. Телугу телендә әҙәбиәт, башҡа дравидия телдәренә ҡарағанда, һуңыраҡ формалаша. Телугу әҙәбиәтенең йолаһының башын(джайни әҙәбиәтенең иң иртә һәйкәлдәре IX—XI быуатта Андхрала [[индуизм]] ҡабул иткәндән һуң бөтөрөлә) XI (Нанная Бхатта) һәм XIII быуатта (Тикканга, Ерапрагада) ижад итеүсе шағирҙар һала; улар телугу теленә классик боронғо һинди эпосы [[Маһабһаратам|Махабхарата]]
Башҡа иҫке яҙыу дравидия телдәрендә һымаҡ уҡ, телугула классик әҙәби һәм һөйләү теле ныҡ айырыла. Ләкин бхати хәрәкәтенең дингә өндәүселәр шиғриәтендә (XII—XIII быуаттарында, ә һуңынан XV быуатында) һөйләү теле ҡулланылған, ә XIX быутта юлбашсыһы яҙыусы Г. Аппарао булған хәрәкәт барлыҡҡа килә. Был хәрәкәт үҙенең маҡсаты итеп яңы, һөйләү теленә яҡын булған, әҙәби тел булдырыруҙы ҡуйалар. XX быуатта яңы әҙәби тел нәфис әҙәбиәттә һәм киң мәғләмәт сараларында алдынғы позициялар ала. 1968 йылдан алып телугу академияһы эшләп килә, ул яңы әҙәби телдең грамматикаһын эшләү вазифаһын ала («вьявахарика»); иҫке әҙәби тел («грантхика») тик сикләнгән өлкәләрҙә, атап әйткәндә- шиғриәттә һаҡлана
|