Ли́ллехаммер[10] (шулай у Лиллегаммер, норв. Lillehammer) — Норвегиялағы Оппланн губернаһындағы ҡала һәм коммуна.

Лиллехаммер
норв. Lillehammer
Герб
Нигеҙләү датаһы 1 ғинуар 1838
Рәсем
Этнохороним lillehamring[1] һәм lillehamring[1]
Дәүләт  Норвегия[2]
Административ үҙәк Лиллехаммер[d]
Административ-территориаль берәмек Иннландет[d]
Сәғәт бүлкәте UTC+1:00[d]
Иң юғары нөктә Nevelfjell[d][3]
Хөкүмәт башлығы вазифаһы mayor of Lillehammer[d]
Хөкүмәт башлығы Ingunn Trosholmen[d][4]
Закондар сығарыу органы Lillehammer municipal council[d]
Ойошма ағзаһы Creative Cities Network[d][5]
Ойоштороу-хоҡуҡ формаһы KOMM[d]
Халыҡ һаны 28 560 кеше (1 ғинуар 2023)[6][7]
Ауыл биләмәһен үҙ эсенә ала Лиллехаммер[d]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек 162 ± 1 метр
Туғандаш ҡала Отран[d], Hayward[d], Хёрсхольм[d], Оберхоф, Оулайнен[d], Сиодзава[d], Дюссельдорф[d], Лександ[d] һәм Радвилишкис[d]
Милке Eidsiva Arena[d] һәм Lillehammer Olympic Bobsleigh and Luge Track[d]
Сиктәш Эйер[d], Рингсакер[d], Йёвик[d], Нурре-Ланн[d] һәм Гёусдал[d]
Ҡулланылған тел букмол[d]
Майҙан 478,16 км² (1 ғинуар 2020)[8]
Рәсми сайт lillehammer.kommune.no
Урынлашыу картаһы
Число домохозяйств 14 213[9]
Карта
 Лиллехаммер Викимилектә

Лиллехаммер
норв. Lillehammer
коммуна Норвегии 
Герб[d]
Ил

 Норвегия[2]

Исторический регион

Эстланн

Губерния (фюльке)

Оппланн

Адм. центр

Лиллехаммер

Халҡы (2016)

27 476 чел. 

Халыҡ тығыҙлығың

чел/км²

Офиц. язык

букмол

Изменение населения за 10 лет

 %

Майҙан

477,44 км² 

Координаты административного центра:
61°06′49″ с. ш. 10°27′51″ в. д.HGЯO{{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на странице

Дата образования

1390

Мэр

Сюннёве Бреннен Клеметруд

Сәғәт бүлкәте

UTC+1, летом UTC+2

ISO 3166-2 коды

NO-0501

Категория на Викискладе

Lillehammer Викимилектә

http://www.lillehammer.kommune.no/ Ҡалып:Ref-no

Лиллехаммер в составе фюльке Оппланн
Фюльке Оппланн на карте Норвегии
Примечания: 
Лиллехаммерҙың көнбайыштан күренеше

Географияһы үҙгәртергә

Лиллехаммер Эйер ҡалаһынан көрьяҡтараҡ, Гёусдал ҡалаһынан көньяҡ-көнсығышта һәм Йёвик ҡалаһынан төньяҡтараҡ урынлашҡан.

Был ҡалалар барыһы ла Оппланеның муниципалеттары булып тора. Лиллихамер Осло/Гардермуэн аэропортынан 145 км алыҫлыҡта ята.

Шулай уҡ, баш ҡала Ослонан 180 км алыҫлыҡта. Лиллихамерға барыуҙың иң еңел ысулы тимер юл хәрәкәте менән барыу тора.

Юлда үткән ваҡыт 1 сәғәт 45 мин., — поездар көн һайын бер сәғәт арауығында йөрөп тора. Ҡала аша Е6 шоссеһы уҙа.

Ҡалала сағыштырмаса ҡоро континенталь климат.

Тарих үҙгәртергә

Ҡала биләмәһенә кешеләр тимер быуатында уҡ килеп ултырғандар. Боронғо сагаларҙа ҡала Литликаупангр (ҙур булмаған һатыу урыны) исеме менән телгә алына, йәки Литлихамарр (бәләкәй Хамар).

Был исем ҡаланы Хамар епархияһынан айырыу өсөн бирелгән.

1390 йылда ҡала урыны үҙидара органы үҙәге булараҡ та телгә алынған. 1880 йылдарҙа бында бик йәнле баҙар булған.

1827 йылдың 27 авгусында Лиллехаммер сауҙа ҡалаһы хоҡуғын алған. Был осорҙа уның сиктәрендә 50 рәсми теркәлгән халыҡ йәшәгән.

1973 йылда Лиллехамерҙа израиль разведкаһының операцияһы арҡаһында Марокко ашнаҡсыһы Бучикхи Әхмәд атып үлтерелә.

Уны яңылыш мюнхен терактында ҡатнашыусы «Ҡара сентябрь» террористик төркөмө лидеры Саламех Хәсән тип ҡабул итәләр..

1994 йылда Лиллехамерҙа Ҡышҡы Олимпия уйындары 1994 уҙғарыла. Ҡала бар төр спорт уйындарын үткәреүгә яраҡлы үҙәк тип табыла.

2016 йылда Лиллехамерҙа Ҡышҡы үҫмерҙәр Олимпия уйындары 2016 уҙа.

Инфраструктура үҙгәртергә

Ҡаланың үҙәге XIX быуат аҙағынан һаҡланған. Ағастан төҙөлгән ҡоролмалар, Мьёса (Mjøsa) күленең төньяҡ өлөшөн һәм Логен (Lågen) йылғаһының тауҙар менән уратып алған яғында күркәм күренеш барлыҡҡа килтерә.

Үҙәк урамда променад, магазин, ҡәһүәхана, ресторандар бар.

Иҫтәлекле урындар үҙгәртергә

  • 185 ҡоролманан торған Маихёугендың асыҡ һауалағы этнографик музейы.
  • Художестволы (нәфис) музей
  • Норвегия автомобилдәр музейы
  • Бик боронғо хәҙерге ваҡытта ла сафта булыусы тәгәрмәсле пароход, ул һыуға1856 йылда төшөрөлгән
  • Шушен — тау саңғыһы үҙәге һәм курорт. Ул Лиллехамер үҙәгенән 20 км көнсығышта таулы- урманлы массивта урынлашҡан.

Олимпия объекттары үҙгәртергә

  • «Лисгардсбаккен» трамплин комплексы
  • Лиллехаммерҙың Сана-бобслей трассаһы
  • Håkons Hall|Аренаһы
  • |Kanthaugen фристайл үҙәге

Билдәле шәхестәре үҙгәртергә

  • Квецинский Михаил Фёдорович — хәрби етәксе, генштаб генерал-лейтенанты. Төньяҡ Аҡтар хәрәкәте ҡатнашыусыһы. 1920 йылдан Лиллехамерҙа йәшәгән, ҡала һыра ҡайнатыу йортонда эшләгән һәм таксомотор йөрөткән. 1923 йылдың 31 мартында үлгән.

Факттар үҙгәртергә

  • 2012 йылда АҠШ-Норвегия «Лиллехаммер» телесериалы төшөрөлә. Уның төп геройы Нью-Йорктан йәш булмаған гангестр була[11].
  • 2 сезонлы 15 сериялы «Металлопокалипсис» сериалының Dethklok төркөмө бер ҡатнашыусының атаһы менән хушлашыу өсөн Лиллехаммерға килә.

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

Һылтанмалар үҙгәртергә