Көньяҡ Себер ботаника баҡсаһы
Көньяҡ Себер ботаника баҡсаһы — Алтай дәүләт университетының ботаника баҡсаһы (КСББ, русса (ЮСБС)).
| Көньяҡ Себер ботаника баҡсаһы | |
| Нигеҙләү датаһы | 1979 |
|---|---|
| Дәүләт |
 Рәсәй |
| Административ-территориаль берәмек | Барнаул |
 | |
Көньяҡ Себер ботаника баҡсаһы 1979 йылдың декабрь айында, РСФСР-ҙың юғары, дөйөм һәм урта махсус белем биреү мәғариф министры бойороғо менән асыла. Баҡса Алтай дәүләт университетының ботаника һәм зоология кафедраһы ҡарамағындағы Алтайҙың флораһын өйрәнеү һәм һаҡлау үҙәге булараҡ ойошторола. Баҡса биләмәһе (48,2 га) Барнаул ҡалаһының таулы өлөшөндә, Үҙәк райондың Көньяҡ ҡасабаһы янында, таҫма ҡарағай урманында урынлашҡан. Ботаник баҡса коллекцияларында 1587 таксон (962 төр, 625 форма һәм сорт) тупланған.
- Географик координаталары: 53°16’с. ш., 83°40’в. д.
- Диңгеҙ кимәленән бейеклеге: 194—203 м.
- Климат: континенталь,, урт-йыл t °С = +1,0 °C; урт-ғин t°С = −17,7 °C; урте- июль t°С = +19,7 °C.
- Йыллыҡ яуым-төшөм суммаһы: 480 мм.
- Вегетация осоронда яуым-төшөм суммаһы: 300 мм.
- Тупрағы: һоро көлһыу урмантупрағы, һелтеле ҡара тупраҡлы, ҡомло һәм урман тупрағы.
Рәсми адресы: 656049, Барнаул ҡалаһы, Алтай крайы, Ленин проспекты, 61, ауд. 217.
Төп коллекцияһы урыны буйынса адресы: 656906, Барнаул ҡалаһы, Көньяҡ ҡасабаһы, Лесосечная урамы, 25
Ботаника баҡсаһының бурыстарына инә: биологияны өйрәнеү, үҫемлектәрҙең һирәк һәм юҡҡа сығыусы төрҙәрен таратыу һәм һаҡлау буйынса саралар эшләү; үҫемлектәрҙең һирәк, хужалыҡ өсөн ҡиммәтле һәм декоратив төрҙәрен интродукциялау; һирәк һәм юҡҡа сығыусы төрҙәрҙе үрсетеүгә һәм өйрәнеүгә биотехнология ысулдарын индереү, үҫемлектәрҙең хужалыҡ өсөн ҡиммәтле һәм декоратив төрҙәренең яңы сорттарын сығарыу; Алтай флораһының һирәк һәм юҡҡа сығыусы төрҙәрен реинтродукциялау (үҫемлектәрҙең һирәк һәм юҡҡа сығыусы төрҙәрен тергеҙеү ысулы, элек был биләмәлә үҫкән һәм ниндәйҙер сәбәп менән юҡҡа сыҡҡан үҫемлектәрҙе икенсе урындан күсереп ултыртыу); Алтай таулы илдең флораһын һәм үҫемлектәр япмаһын тикшереү; күп томлы «Флора Алтая» сводкаһын әҙерләү һәм баҫтырыу; гербарий фондын тулыландырыу; үҫемлектәрҙең айырым төркөмдәрен монографик өйрәнеү; орлоҡ банкын һәм тере үҫемлектәр коллекцияһын тулыландырыу; лаборатор дәрестәр, йәйге практика, махсус курстар үткәреү, курс һәм диплом эштәре башҡарыу өсөн материалдар биреү; төрлө профилдәге квалификациялы белгес-ботаниктар әҙерләү.
Көньяҡ Себер ботаника баҡсаһының ғилми хеҙмәткәрҙәре, ойоштороусыһы һәм нәшер итеүсеһе [1] Алтай дәүләт университеты булған ботаника буйынса «Turczaninowia» ғилми журналын баҫмаға әҙерләү буйынса эшсе төркөм һәм редколлегия составына инәләр. Журнал 1998 йылдан алып сыға. Журналда флористика, систематика, үҫемлектәрҙең молекуляр генетикаһы, геоботаника, биотехнология һәм башҡалар өлкәһендәге ғилми тикшеренеүҙәр һөҙөмтәләре баҫыла. «Turczaninowia» журналы IPNI (International Names Index The Plant, www.ipni.org) индексланған журналдар исемлегенә индерелгән, шулай итеп, унда фән өсөн яңы таксондарҙы тасуирлау рәсми рәүештә рөхсәт ителгән. Журналдағы һәр баҫмаға халыҡ-ара индекс DOI бирелә. Журналдарҙы һайлап алыу буйынса Scopus (CSAB) Советы ҡарары буйынса фәнни периодик журнал «Turczaninowia» 2016 йылдан Scopus-ара халыҡ-ара өҙөмтә килтереү базаһына индерелгән. Журнал Себер флораһын өйрәнеүсе күренекле белгес Николай Степанович Турчанинов (1796—1863) — беренсе урыҫ ботанигы, Себерҙе тикшереүсе исеме хөрмәтенә аталған. Николай Степанович Көнсығыш Себер райондары өсөн тәүге тапҡыр үҫемлектәрҙең йөҙҙән ашыу төрөн һәм меңдән ашыу формаһын тапҡан.
Көньяҡ Себер ботаника баҡсаһы коллективы йыл һайын «Көньяҡ Себер һәм Монголия ботаникаһы проблемалары» халыҡ-ара фәнни-ғәмәли конференцияһын 2020 йыл 3 декабрь архивланған. ойоштора. Конференцияның маҡсаты — ғилми йәмәғәтселекте Көньяҡ Себер, Монголия һәм күрше биләмәләренең ботаника проблемаларын хәл итеүгә йәлеп итеү, ботаник тикшеренеүҙәрҙең актуаль һөҙөмтәләрен, уларҙы практик ҡулланыу апробацияһы мөмкинлеген халыҡҡа иғлан итеү. Конференция эшенә йомғаҡ итеп мәҡәләләр йыйынтығы баҫтырыла.
Һылтанмалар
үҙгәртергә- Официальный сайт Южно-Сибирского ботанического сада
- Официальный сайт научного ботанического журнала «Turczaninowia»
- Виртуальный Гербарий ЮСБС АлтГУ (ALTB)
- Сайт международной научно-практической конференции «Проблемы ботаники Южной Сибири и Монголии» 2020 йыл 3 декабрь архивланған.