Графиня Ева Экеблад (швед. Eva Ekeblad, тыумыштан Делагарди; 10 июль 1724 — 15 май 1786) — швед ғалимы, агроном, уйлап табыусы; Швед Король фәндәр академияһына һайланған беренсе ҡатын-ҡыҙ була.

Ева Экеблад
швед. Eva Ekeblad
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ  Швеция
Тыуған көнө 10 июль 1724({{padleft:1724|4|0}}-{{padleft:7|2|0}}-{{padleft:10|2|0}})[1][2][3]
Тыуған урыны Стокгольм, Швеция[1]
Вафат булған көнө 15 май 1786({{padleft:1786|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:15|2|0}})[1][2][3] (61 йәш)
Вафат булған урыны Лидчёпинг[d], Скараборг[d], Швеция[1]
Атаһы Магнус Юлиус Делагарди[d][1]
Әсәһе Хедвиг Катарина Лилли[d][1]
Бер туғандары Хедвиг Катарина Делагарди[d], Брита София Делагарди[d], Понтус Фредрик Делагарди[d], Карл Юлиус Делагарди[d] һәм Ульрик Густав Делагарди[d]
Хәләл ефете Клас Экеблад младший[d][1]
Балалары Клас Юлиус Экеблад[d] һәм Хедвиг Катарина Пипер[d][4]
Нәҫеле Делагарди[d]
Һөнәр төрө хозяйка литературного салона, землевладелец, ботаник, химик, агроном
Эшмәкәрлек төрө агрономия
Ойошма ағзаһы Швеция король фәндәр академияһы[d]
Вики-проект Project Svenskt kvinnobiografiskt lexikon[d]
 Ева Экеблад Викимилектә

Биографияһы үҙгәртергә

Ева Экеблад Коммерц-коллегия президенты Магнус Юлиус Делагарди ғаиләһендә тыуған. 1740 йылда граф Клас Экебладҡа кейәүгә сыға һәм артабан ете бала әсәһе булып китә[5].

1746 йылда Ева үҙенең иң танылған уйлап табыуын — бәрәңгенән он һәм алкоголь етештереү технологияһын булдыра. Уның асышы киләһе йылдарҙа аслыҡты кәметеүгә ярҙам итә. 1748 йылда ул Швед Король фәндәр академияһына һайланған беренсе ҡатын-ҡыҙ була. Шул уҡ хөрмәткә эйә булған киләһе ҡатын-ҡыҙ тик 203 йылдан һуң ғына лайыҡ була.[6].

1751 йылда Ева шулай уҡ кизе-мамыҡтан туҡыманы һәм иләнгән епте һабын менән ағартыу ысулын уйлап таба. Бер йылдан һуң шул ваҡытта косметикала ҡулланылған хәүефле ингредиенттарҙы бәрәңге бүлбеһенән яһалған он менән алмаштырыу ысулын эшләй. Имеш-мимештәр буйынса, Экеблад үҫемлектең сәскәләрен сәсте биҙәү өсөн ҡулланып, бәрәңгене рекламалай[7].

Туғанлыҡ бәйләнештәре үҙгәртергә

Уның ҡустыһы Понтус Фредрик Делагарди фаворитка Хедвига Ульрика Таубеның ҡайнағаһы була.

Кесе һеңлеһенең (Хедвига Катарина Делагарди) (1732—1800) — улы Ханс Аксель фон Ферзен, эре дипломат һәм хәрби начальник була[8].

Ева Экебладтың улы — Клаес Юлиус Экеблад хәрби була һәм королева Луиза Ульрике Прусскаяның фрейлинаһы Брита Хорнға өйләнә.

Һылтанмалар үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Eva Ekeblad f. De la Gardie (швед.) — 1917.
  2. 2,0 2,1 Tikkanen A. Eva Ekeblad // Encyclopædia Britannica (ингл.)
  3. 3,0 3,1 Eva Ekeblad // GeneaStar
  4. Pas L. v. Genealogics (ингл.) — 2003.
  5. Ekeblad | Historiska personer - Historiesajten. www.historiesajten.se. Дата обращения: 10 июль 2017.
  6. Eva Ekeblad’s 293rd Birthday (ингл.). www.google.com. Дата обращения: 10 июль 2017.
  7. Eva Ekeblad f. De la Gardie - Svenskt Biografiskt Lexikon. sok.riksarkivet.se. Дата обращения: 10 июль 2017.
  8. I:234 (Svenskt biografiskt handlexikon) (швед.). runeberg.org (1906). Дата обращения: 10 июль 2017.