Генеалогия
Генеало́гия йәки нәҫел-нәсәп тарихы (бор. грек. γενεαλογία — нәҫел-нәсәп тарихы, грексанан γενεάγενεά (genea) — «ғаилә» һәм λόγοςλόγος (logos) — «һүҙ, белем») — ғаиләләрҙең һәм ырыуҙарҙың килеп сығышы, күсәгилешлеге һәм үҙ-ара туғанлығы тураһындағы мәғлүмәттәрҙең системаға һалынған йыйылмаһы[2]; киңерәк мәғәнәлә — туғанлыҡ бәйләнештәре тураһындағы фән.
Генеалогия | |
![]() | |
Хештег | genealogy[1] |
---|---|
Вики-проект | Проект:Генеалогия[d] |
Веб-сайт Stack Exchange | genealogy.stackexchange.com |
![]() |
Өйрәнеү фәнеҮҙгәртергә
Генеалогия ярҙамсы тарихи дисциплина (ғәмәли тарихи дисциплина) булып тора һәм кешеләрҙең туғанлыҡ бәйләнештәрен, ырыуҙар тарихын, айырым кешеләрҙең килеп сығышын өйрәнеү, туғанлыҡ бәйләнештәрен урынлаштырыу, һәр быуынды һүрәтләү һәм нәҫел-нәсәп ағастарын төҙөү менән шөғөлләнә. Генеалогия геральдика, дипломатика һәм башҡа тарихи дисциплиналар менән бәйле.
XXI быуат башынан, фәнни прогресҡа ярашлы, кеше ДНК-һы анализын файҙаланған генетик генеалогия киң популярлыҡ ала бара. Был яңы ысул нәҫел-нәсәп ебенең дөрөҫлөгөн тикшереү менән шөғөлләнә һәм ошондай уҡ тикшеренеү үткән һәм үҙ һөҙөмтәләрен йәмәғәтселек иғтибарына тәҡдим иткән быға тиклем билдәле булмаған туғандарҙы табырға ярҙам итеү мөмкинлегенә эйә.
Тикшеренеү объекты булараҡ ғаиләҮҙгәртергә
Генеалогия тикшеренеүенең төп объекты булып ғаилә тора, ул төрлөсә булыуы ихтимал:
- бәләкәй ғаилә (моногам, бер генә быуындан тора), уртаҡ балаларын йәки икенсе яртыһының балаларын тәрбиләгән ата һәм әсә;
- бер нисә быуындан торған ғаилә, ғаиләлә башҡа туғандандар ҙа (йәғни өләсәйҙәр һәм олатайҙар, ейән-ейәнсәрҙәр) йәшәй;
- ҙур ғаилә, ул яҡын туғанлыҡ йәки алыҫ туғанлыҡ ептәре менән бәйләнгән ғаилә ағзаларынан тора.
Программа менән тәьмин итеүҮҙгәртергә
Программа менән тәьмин итеү мәғлүмәттәрҙе туплау, анализлау һәм баҫтырып сығарыу өсөн файҙаланыла.
Күсмә мәғәнәһеҮҙгәртергә
Күсмә мәғәнәлә был терминды ҡулланыу ниндәйҙер күренеште этаплап динамик үҫешендә күҙәтеүҙе күҙҙә тота. Ул сағында дөйөм хронология фонында теге йәки был уға хас сифаттарҙың үҙ-ара бәйләнеше күҙәтелә, мәҫәлән: «асыш генеалогияһы», «енәйәт генеалогияһы», «фән генеалогияһы», «хәрби генеалогия» һәм артабан да дауам итергә мөмкин.
Шулай уҡ ҡараҮҙгәртергә
- Список Российских и советских генеалогов
- Генеалогическое древо
- Адрес-календарь
- Памятная книжка
- Ревизские сказки
ИҫкәрмәләрҮҙгәртергә
- ↑ #Genealogy - Twitter Search / Twitter
- ↑ Генеалогия // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
ӘҙәбиәтҮҙгәртергә
- Генеалогия // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
- Наумов Олег Николаевич. Очерки по русской генеалогии: Избранные труды. — М.: Старая Басманная, 2012. — 664, XVI с. — 300 экз. — ISBN 978-5-904043-67-4. (в пер.)
- Paweł Laskowicz, Księga genealogiczna twojej rodziny. Poradnik praktyczny, Świat Książki, Warszawa 2005, ISBN 83-247-0045-5.