Гадолиний
Гадолиний (яңы лат. Gadolinium), Gd — химик элемент, лантаноид, атом һаны — 64, атом массаһы — 157,25.
| Гадолиний | |
 | |
| Масса | 157,25 ± 0,03 массаның атом берәмеге[1] |
|---|---|
| Кем хөрмәтенә аталған | Юхан Гадолин[d][2] |
| Барлыҡҡа килгән, эшләнгән | xenotime-(Gd)[d], lepersonnite-(Gd)[d] һәм monazite-(Gd)[d] |
| Асыусы йәки уйлап табыусы | Жан Шарль Галиссард Мариньяк[d][2] |
| Асыу датаһы | 1880[2] |
| Элемент символы | Gd[3] |
| Химик формула | Gd[4] |
| Каноническая формула SMILES | [Gd][4] |
| Атом һаны | 64[2] |
| Электр кирелеге | 1,2 |
| Ионный радиус | 0,94 ангстрем[5] һәм 1,05 ангстрем[5] |
 Гадолиний Викимилектә | |
Тарихы
үҙгәртергәГадолиний 1880 йылда Жан де Мариньяк тарафынан асылған, ул спектроскопик яҡтан тикшереп, һирәк ер элементтары оксидтары ҡатнашмаһында яңы элементтың булыуын иҫбатлай. Элемент фин химигы Юһан Гадолин исеме менән аталған.
Тәбиғәттә
үҙгәртергәГадолиний кларкы ер ҡабығында (Тейлор буйынса) — 8 г/т, океан һыуҙарында йөкмәткеһе — 2,4⋅10-6 мг/л4⋅10-6 мг/л.
Ятҡылыҡтары
үҙгәртергәГадолиний лантаноид мәғдәндәре составына инә.
Сығарып алыу
үҙгәртергәЭлементты гадолиний фторидын йәки хлоридын (GdF3, GdCl3) кальций менән тергеҙеп алалар.
Гадолиний ҡушылмаларын һирәк ер металдарының оксидтарын фракцияларға бүлеү юлы менән табалар.
Хаҡы
үҙгәртергәСафлығы 99,9 % металлик гадолиний хаҡы 2014 йыл аҙағына 1 кг 132,5 АҠШ долл. тәшкил итә
Шулай уҡ ҡарағыҙ
үҙгәртергә- Гадолинит
Иҫкәрмәләр
үҙгәртергә- ↑ Meija J., Coplen T. B., Berglund M., Bièvre P. D., Gröning M., Holden N. E., Irrgeher J., Loss R. D., Walczyk T., Prohaska T. Atomic weights of the elements 2005 (IUPAC Technical Report) (ингл.) // Pure and Applied Chemistry — IUPAC, 2016. — Vol. 88, Iss. 3. — ISSN 0033-4545; 1365-3075; 0074-3925 — doi:10.1515/PAC-2015-0305
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Эмсли Д. Nature's Building Blocks: An A-Z Guide of the Elements (New Edition) — Издательство Оксфордского университета, 2011.
- ↑ Wieser M. E., Coplen T. B., Wieser M. Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report) (ингл.) // Pure and Applied Chemistry — IUPAC, 2010. — Vol. 83, Iss. 2. — P. 359–396. — ISSN 0033-4545; 1365-3075; 0074-3925 — doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14
- ↑ 4,0 4,1 GADOLINIUM (ингл.)
- ↑ 5,0 5,1 (unspecified title) — ISBN 0-8493-0485-7
Һылтанмалар
үҙгәртергә- Гадолиний на Webelements
- Гадолиний в Популярной библиотеке химических элементов 2016 йыл 14 ноябрь архивланған.
- YouTube сайтында Видео — учебный фильм «Точка Кюри гадолиния»