Башкиров Емельян Григорьевич

Сауҙагәр

Башкиров Емельян Григорьевич (1807—1891 йәки 1887[1]) — Түбәнге Новгород сауҙагәрҙәр Башкировтар нәҫеленә, «Емельян Башкировтың уландары менән Сауҙа йорто»на нигеҙ һалыусы[2].

Башкиров Емельян Григорьевич
Зат ир-ат
Вафат булған көнө 1887
Вафат булған урыны Түбәнге Новгород, Рәсәй империяһы
Һөнәр төрө сауҙагәр

Биографияһы

үҙгәртергә

Сығышы буйынса Түбәнге Новгород өйәҙенең Копнино ауылы крепостнойҙарынан, Григорий Башкировтың кесе улы, ғаиләлә унан башҡа ике ағаһы була: Семен һәм Матвей[3].

Григорий Башкиров башта Карпов алпауыттарҙың, ә һуңынан генеральша В. Н. Лишеваның крепостнойы була. И. А. Макаров тикшеренеүҙәре буйынса, Емельян Башкиров ғаиләһе менән 1847 йылда иреклекте һатып алған һәм Түбәнге новгород мещанлығына яҙыла[4]. Икенсе версияға ярашлы, уны 1850 йылда хужаһы Түбәнге Новгородта оброкка ебәрә. Тегенселек эшенә ҡарағанда Емельян Башкиров бесән менән сауҙа итеүгә өҫтөнлөк бирә[3][5]. Крепостнойлыҡ хоҡуғы бөтөрөлөүгә 1861 йылда ул бер әҙерәк аҡса туплауға өлгәшә һәм Түбәнге Новгородта бәләкәй генә йорт һатып ала, шунда үҙенең ғаиләһен күсерә. Был ваҡытта уның өс улы була: Николай, Яков һәм Матвей. Атаһынан айырмалы рәүештә улар уҡый, яҙа, һанай беләләр[5]. Түбәнге Новгород йәрминкәһендә иген менән сауҙа итеү өсөн лавка һатып ала, бер әҙерәк ваҡыт үткәс, игенде Волга буйлап ташый башлай, артабан игенде эшкәртеү менән шөғөлләнә: Мыс ауылы эргәҙендә Линда йылғаһында тәүге һыу тирмәнен, ә һуңынан — Канавинда «Слободская» пар тирмәнен төҙөй[6].

1870 йылда Емельян Башкиров беренсе сауҙагәр гильдияһына инә. Яңы асылған «Емельян Башкировтың уландары менән Новгород Сауҙа йорто» сауҙа-он етештереү предприятиеһы Түбәнге Новгород нотариусы Шубинский тарафынан 1871 йылдың 23 ноябрендә раҫланған[5]. 1870 йылдарҙың икенсе яртыһында фирманың йыллыҡ килеме 300—400 мең һум тәшкил итә. 1877 йылда Башкировтар «миллионщик» булып китә: фирманың таҙа капиталы 1,2 млн һумға тиерлек етә[2][5].

1886 йылда Емельян Башкиров эшенән ситләшә[5].

Иҫкәрмәләр

үҙгәртергә
  1. Энциклопедия Нижнего Новгорода: Башкировы
  2. 2,0 2,1 Борьба за самарские мельницы 2014 йыл 14 июль архивланған.
  3. 3,0 3,1 Рабазова А. Типичный Нижний: Династия купцов Башкировых. Архивировано 14 июль 2014 года. 2014 йыл 14 июль архивланған.
  4. Макаров И. А. Нижний Новгород. Имена из архивных папок 1221—1917 гг. — Нижний Новгород: НОВО, 201. — 256 с. — ISBN 978-5-9902920-1-7. — С.135.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Два поколения мукомолов Башкировах 2016 йыл 8 март архивланған.
  6. Энциклопедия российского купечества: БАШКИРОВА Емельяна с сыновьями торговый дом 2018 йыл 8 февраль архивланған.

Тәҡдим ителгән әҙәбиәт

үҙгәртергә
  • Макаров И. А. Башкировы // Карман России. — Н. Новгород : Книги, 2006. — С. 48—98.
  • Макаров, И. А. Башкировы / И. А. Макаров // Купеческий Нижний. — Н. Новгород : Книги, 2006. — С. 6-32.
  • Башкиров с сыновьями // Наш край. — Н. Новгород : Книги, 2006. — С. 184—186.
  • Шамшурин В. А. Карман России // Возвращение в Нижний Новгород. — Н. Новгород : Литера, 2009. — С. 91-114.