Айрыҡ (тауҡыяҡ) — ҡыяҡлылар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты.

Айрыҡ
Колосняк мягкий
Колосняк мягкий (Leymus mollis)
Фәнни классификация
Халыҡ-ара фәнни исеме

Leymus Hochst. (1848)

Синонимдар
Номенклатура тибы

Викитөркөмдә
Систематика

Викиһаҡлағыста
рәсемдәр
ITIS  500380
NCBI  52713
EOL  108261
GRIN  t:6804
IPNI  328321-2

Таралышы үҙгәртергә

Яҡынса 50 төрө билдәле, Евразияла, Төньяҡ һәм Көньяҡ Америкала таралған. Башҡортостанда 5 төрө үҫә.

Ботаник яҙма үҙгәртергә

 

Оҙон йәйелеүсән тамырһабаҡлы күп йыллыҡ үлән. Һабағы төҙ, яланғас, бейеклеге 45—100 см. Япрағы яҫы йәки буй бөкләнгән, күгелйем, ҡаты. Башаҡтары төркөмләп (2—4, һирәгерәк 6) урынлашҡан, ҡайһы ваҡыт яңғыҙ, ултырма тиерлек, ғәҙәттә 3—5 ике енесле сәскәле, ҡыяҡ башаҡтарға йыйылған. Июнь—июлдә сәскә ата. Емеше — бөртөксә, август—сентябрҙә өлгөрә.

Хужалыҡта әһәмиәте һәм ҡулланыу үҙгәртергә

Татырлыҡта, тоҙло тупраҡта, Башҡортостандың Урал аръяғындағы ҡомло далала, Башҡортостандың Урал алдындағы дала йылғалары үҙәнендә һәмкүл буйы уйпатлыҡтарында үҫә. Мал аҙығы үҫемлектәре, ҡый үләндәре. Карелин айрыҡы һәм Клоков айрығы Башҡортостан Республикаһының Ҡыҙыл китабына индерелгән.

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. Об условности отнесения описываемой в данной статье группы растений к классу однодольных см. раздел «Системы APG» статьи «Однодольные».
  2. NCU-3e. Names in current use for extant plant genera. Electronic version 1.0. Entry for Leymus Hochst. (инг.) (Тикшерелеү көнө: 17 сентябрь 2012)

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  • Цвелёв Н. Н. Род 26. Колосняк — Leymus Hochst. // Злаки СССР / Отв. ред. Ан. А. Фёдоров. — Л.: Наука, 1976. — С. 176—189. — 788 с. — 2900 экз.

Һылтанмалар үҙгәртергә

  • Волоснец: таксон тураһында «Плантариум» проектында мәғлүмәт.  (Тикшерелеү көнө: 14 сентябрь 2012)