Ғүкүбә

Ғүкүбә (ғәр. عقوبة‎; рус. Уку́ба) — Ислам хоҡуғының (фиҡһ) шәриғәтте боҙған өсөн яза биреү проблемалары ҡаралған дүрт төп бүлегенең береһе. Шулай уҡ йәмәғәт (өммәт) мәнфәғәте өсөн енәйәтсегә һалынған яза ғүкүбә тип атала.

Яза биреү шарттары үҙгәртергә

Язаны судья (ҡаҙый) билдәләй, ул һәр енәйәтте иғтибар менән өйрәнә һәм хөкөм ҡарарын шәриғәт закондары нигеҙендә сығара.

Ғүкүбә исламдың тәүсығанаҡтарының (Ҡөрьән һәм Сөннәт) туранан-тура бойороҡтары нигеҙендә генә ҡулланыла. Үҙенең ҡылығы өсөн, йоғонтололоғона һәм йәмғиәттәге урынына ҡарамаҫтан, бөтә кешеләр ҙә яуап бирергә тейеш, ә язалау сараһы ҡанун боҙолоуға бәрәбәр ҡабул ителергә тейеш^[1].

Яза төрҙәре үҙгәртергә

Яза өс төркөмгә бүленә: иҫкәртеүсе яза (хүдүд), ҡон ҡайтарыусы язалар (Ҡысас, дийә, кәффара , мөлкәтен тартып алыу) яза һәм өгөт-нәсихәт (тәғзир)^[1].

Хүдүд үҙгәртергә

Рәжем үҙгәртергә

Ҡон ҡайтарыусы язалар үҙгәртергә

Ҡысас,
Дийә,
Кәффара

Тәғзир үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

↑ ^1,0 ^1,1 Али-заде, 2007

Әҙәбиәт үҙгәртергә

Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — 315 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-02-016941-2.
Али-заде, А. А. [783 Укуба] // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — 400 с. — (Золотой фонд исламской мысли). — 3000 экз. — ISBN 5-98443-025-8 (рус.).
ʿUḳūba / Dien, Mawil Y. Izzi // Encyclopaedia of Islam. 2 ed. — Leiden : E. J. Brill, 1960—2005. (түләүле)

	Был ислам тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.

[Али-заде—2007——-1] 1,0 ^1,1 Али-заде, 2007

[1]