Лоймаа (фин. Loimaa) — Финляндияның Исконная провинцияһындағы ҡалаһы һәм коммунаһы. Көнбайыш Финляндия губернаһында урынлашҡан.

Лоймаа
фин. Loimaa
швед. Loimijoki
Герб
Нигеҙләү датаһы 1921
Рәсем
Рәсми атамаһы Loimaan kaupunki һәм Loimijoki stad
Рәсми тел Фин теле[1][2]
Дәүләт  Финляндия
Административ-территориаль берәмек Варсинайс-Суоми[d]
Сәғәт бүлкәте UTC+2:00[d] һәм UTC+3:00[d]
Статистическая область Loimaa sub-region[d][3]
Ассоциацияләшкән сайлау округы Избирательный округ Варсинайс-Суоми[d]
Закондар сығарыу органы Loimaa City Council[d]
Халыҡ һаны 15 423 кеше (31 декабрь 2023)
Туғандаш ҡала Тистед[d][4], Шиен[d][4], Иҫке Русса[4], Мосфедльсбайр[d][4], Уддевалла[d][5][4], Jõhvi City[d][4][6] һәм Тюри[d][7]
Сиктәш Гуйттинен[d][8], Хумппила[d][8], Коски[d][8], Марттила[d][8], Орипяа[d][8], Пункалайдун[d][8], Пёутюя[d][8], Сомеро[d][8], Сякюля[d][8] һәм Юпяя[d][8]
Алдағы Loimaan kunta[d][9], Аластаро[d][9] һәм Меллиля[d][9]
Майҙан 848,09 км² (1 ғинуар 2023)[10]
Рәсми сайт loimaa.fi
Урынлашыу картаһы
Классификация климата Кёппена влажный континентальный климат с тёплым летом (Dfb)[d]
Citizen's initiatives URL kuntalaisaloite.fi/fi/ha…[11]
kuntalaisaloite.fi/sv/so…[11]
Карта
 Лоймаа Викимилектә

Географияһы үҙгәртергә

Лоймаа ҡалаһы Финляндияның көньяҡ-көнбайыш өлөшөндә, Турку ҡалаһынан 65 километр төньяҡ-көнсығышта урынлашҡан. Административ яҡтан Көньяҡ-Көнбайыш Финляндия (Varsinais-Suomi) провинцияһында тора.

Шулай уҡ ҡалаға районды уратып алған ауылдар ҡарай. Лоймааның дөйөм майҙаны 852 км² тәшкил итә. Халыҡ һаны — 16 761 кеше (31 августа 2013 йыл). Халыҡ тығыҙлығы 19,76 кеше/км².

Лоймаа ҡала биләмәләре аша Лоймийоки йылғаһы аға, ул Кокемяенйокиҙың Ботнический ҡултығына ҡоя.

Тарих үҙгәртергә

Лоймаа XIV быуатта барлыҡҡа килгән ауыл. 1439 йылда тәүге тапҡыр яҙмаларҙа телгә алынған. Урта быуаттарҙа Сатакунт төбәгенә ҡараған. XХ быуат башында ауыл хужалығы халыҡтың төп шөғөлө була.

1876 йылда ҡалаға тимер юл килә, ә әлеге ваҡытта тимер юл вокзалы бинаһы дәүләт тарфынан һаҡланған архитектура ҡомартҡыһы булып тора.

1914 йылдан алып төбәктә Lehti Loimaan гәзите сыға, 2012 йылда уның тиражы 8 472 дана тәшкил итә[12].

Лоймаа 1969 йылда ҡала статусын ала.

Халыҡ үҙгәртергә

Йыл 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2008 2010 2013[13]
Халыҡ 18 612 ↘ 18 564 ↘ 18 457 ↘ 18 042 ↘ 18 585 ↘ 18 300 ↘ 18 17 ↘ 18 916 ↘ 18 761

Билдәле кешеләре үҙгәртергә

  • Мато Валтонять — фин сценарисы, актерһәм музыкант. Ҡатнашыусы рок-төркөм Leningrad Cowboys рок төркөмөндә ҡатнашыусы.
  • Вяине Тиири — фин гимнасы,Йәйге Олимпия уйындары призеры.
  • Валерий Писигин — урыҫ яҙыусыһы, тарихсы, 2004—2009 Лоймаала йәшәй.
  • Рейно Куускоски — 1958 йылда Финляндияның премьер-министры.

Ҡыҙыҡлы факттар үҙгәртергә

  • Лоймаа ҡалаһының уҡытыусыһы Ласси Меттяля иң беренсе булып Владимир Высоцкий ижадын фин теленә тәржемә иткән[14].

Туғанлашҡан ҡалалары үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. http://www.stat.fi/meta/luokitukset/kunta/001-2012/luokitusavain_ks.html
  2. Kuntien ja kielisuhdeluokituksen 2024 välinen luokitusavain, Klassificeringsnyckeln mellan kommuner och språklig indelning år 2024, The correspondence table between municipalities and language distribution in 2024Статистический центр, 2024.
  3. Kuntien ja seutukuntien vuoden 2024 välinen luokitusavainСтатистический центр.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 YstävyyskaupungitЛоймаа.
  5. https://www.uddevalla.se/kommun-och-politik/internationellt-arbete/vanorter.html
  6. http://arhiiv.pohjarannik.ee/article.php?sid=3490 — 2003.
  7. https://www.tyri.ee/valispartnerid
  8. 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 https://www.stat.fi/org/avoindata/paikkatietoaineistot/kuntapohjaiset_tilastointialueet.html
  9. 9,0 9,1 9,2 Kaupunkien ja kuntien lukumäärät ja väestötiedotAssociation of Finnish Municipalities.
  10. Suomen pinta-ala kunnitain 1.1.2023 (фин.)MML.
  11. 11,0 11,1 (unspecified title)
  12. Levikintarkastus Oy 2013 йыл 14 июнь архивланған. (фин.)
  13. Suomen asukasluvut kuukausittain — Kunnittain aakkosjärjestyksessä 2013 йыл 28 сентябрь архивланған. 31.8.2013. Väestörekisterikeskus (фин.)
  14. Фин в. высоцкийҙың йырҙары башҡарылды. 2018 йыл 26 ғинуар архивланған.
  15. Ул Йыхви — яңы дуҫлыҡ ҡалаһы