Кихну
Кихну (эст. Kihnu) — Балтик диңгеҙендәге утрау. Майҙаны 16,4 кв. км. Кихну — Рига ҡултығы акваторияһындағы иң ҙур утрау һәм ҙурлығы буйынса Эстонияла етенсе урынды биләй. Пярнуский өйәҙенең административ өлөшө булып тора, Кихну олоҫона ҡарай.
| Кихну | |
 | |
| Дәүләт |
 Эстония |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмек | Кихну[d] |
| Сәғәт бүлкәте | UTC+2:00[d] һәм DAZD[d] |
| Һыу ятҡылығы буйында урынлашҡан | Рижский залив[d] |
| Халыҡ һаны | 686 кеше (1 ғинуар 2017)[1] |
| Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 9 метр |
| Ил |
Эстония[2] |
| Статус нематериального культурного наследия | Представительный список нематериального культурного наследия человечества[d][2] һәм Шедевры устного и нематериального культурного наследия[d][2] |
| Майҙан | 16,38 км² |
| Почта индексы | 88005 |
| Тасуирлау биттәре |
ich.unesco.org/en/RL/000… ich.unesco.org/fr/RL/000… ich.unesco.org/es/RL/000… |
 | |
| Вики-проект | WikiProject Intangible Cultural Heritage[d] |
 | |
 Кихну Викимилектә | |
Климаты үҙгәртергә
Утрауҙа диңгеҙ климатынан уртаса континенталь климатҡа күсеү күҙәтелә.
- Уртаса йыллыҡ һауа температураһы — 6,8 °C
- Уртаса ел тиҙлеге — 5,7 м/с
- Уртаса һауа дымлылығы — 83 %
Климат үҙгәртергә
На острове климат переходный от морского к умеренно континентальному.
- Среднегодовая температура воздуха — 6,8 °C
- Средняя скорость ветра — 5,7 м/с
- Относительная влажность воздуха — 83 %
| Ҡала климаты | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Күрһәткес | Ғин | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Йыл |
| Абсолют максимум, °C | 6,8 | 6,3 | 12,8 | 23,9 | 27,5 | 30,6 | 30,2 | 28,8 | 23,3 | 17,5 | 12,0 | 8,8 | 30,6 |
| Уртаса максимум, °C | −0,6 | −1,7 | 1,1 | 6,4 | 13,4 | 17,7 | 19,9 | 19,4 | 14,8 | 9,8 | 4,7 | 1,6 | 8,9 |
| Уртаса температура, °C | −2,5 | −3,7 | −1,2 | 3,3 | 9,8 | 14,5 | 17,2 | 16,9 | 12,6 | 8,0 | 3,1 | −0,2 | 6,5 |
| Уртаса минимум, °C | −4,6 | −5,9 | −3,5 | 1,1 | 7,0 | 12,0 | 14,8 | 14,7 | 10,5 | 6,2 | 1,4 | −2,2 | 4,3 |
| Абсолют минимум, °C | −32,4 | −30,8 | −20,6 | −8,5 | −1 | 3,2 | 8,2 | 7,0 | 0,6 | −5,4 | −14,5 | −29,5 | −32,4 |
| Яуым-төшөм нормаһы, мм | 33 | 24 | 26 | 32 | 37 | 52 | 59 | 58 | 66 | 61 | 59 | 46 | 552 |
| Сығанаҡ: EMHI | |||||||||||||
| Ҡала климаты | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Күрһәткес | Ғин | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Йыл |
| Абсолют максимум, °C | 8,1 | 6,3 | 15,0 | 23,9 | 29,2 | 30,6 | 31,8 | 29,5 | 23,3 | 17,5 | 12,0 | 9,0 | 31,8 |
| Уртаса максимум, °C | −0,3 | −1,5 | 1,3 | 7,1 | 13,7 | 17,6 | 20,7 | 20,1 | 15,3 | 10,2 | 4,7 | 1,6 | 9,2 |
| Уртаса температура, °C | −2,1 | −3,5 | −1 | 3,9 | 10,1 | 14,5 | 17,9 | 17,5 | 13,1 | 8,3 | 3,2 | −0,1 | 6,8 |
| Уртаса минимум, °C | −4,1 | −5,6 | −3,2 | 1,6 | 7,5 | 12,0 | 15,4 | 15,2 | 10,9 | 6,6 | 1,5 | −2 | 4,6 |
| Абсолют минимум, °C | −32,4 | −30,8 | −20,6 | −8,5 | −1 | 3,2 | 8,0 | 7,0 | 0,6 | −5,4 | −14,5 | −19,6 | −32,4 |
| Яуым-төшөм нормаһы, мм | 37 | 29 | 30 | 30 | 34 | 58 | 65 | 66 | 62 | 64 | 58 | 45 | 578 |
| Сығанаҡ: EMHI | |||||||||||||
Тарихы үҙгәртергә
Утрауҙа тәүге тораҡ пункттары яҡынса 3 мең йыл элек барлыҡҡа килә. Яҙма сығанаҡтарҙа 1386 йылда утрау хаҡында әйтеп үтелә. Утрау халҡы, нигеҙҙә, Сааремаа һәм Муху утрауҙарынан, шулай уҡ Ляэнеский өйәҙе территорияһынан килеп төпләнә. Элек утрауҙа шулай уҡ шведтар һәм ливылар йәшәгән.
Халҡы үҙгәртергә
2013 йылда утрау халҡы (башлыса эстондар) 516 кеше тәшкил итә[3]. Утрауҙа дүрт тораҡ пункты урынлашҡан: Лемси, Линакюла, Роотсикюла һәм Сяара ауылдары.
Иҡтисады үҙгәртергә
Төп хужалыҡ итеү тармаҡтары: балыҡсылыҡ һәм аҙыҡ-түлек сәнәғәте.
Утрауҙа Пярну ҡалаһы менән паром һәм авиация даими бәйләнеше булдырылған, ҡышын боҙҙан йөрөргә була.
Мәҙәниәт үҙгәртергә
ЮНЕСКО Бөтә донъя ойошмаһы христиандарға тиклемге рун йыр традицияларын һаҡлау өсөн 2003 йылдың 7 ноябрендә Манилайд[en] һәм Кихнуны кешелектең матди булмаған мәҙәни мираҫының бер өлөшө тип иғлан итте[4]. ЮНЕСКО тарафынан һаҡланған объекттар исемлегенә утрауҙағы маяҡ та индерелә, 2019 йылда ул ҡайтанан тергеҙелә һәм теләге булғандарға уға инеп ҡарау мөмкинлеге бирелә[5].
Билдәле шәхестәр үҙгәртергә
- Кихну Йынн
Иҫкәрмәләр үҙгәртергә
- ↑ Püsielanikud on 22 saarel
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Liste représentative du patrimoine culturel immatériel de l’humanité, Lista Representativa del Patrimonio Cultural Inmaterial de la Humanidad (ингл.)
- ↑ Население Эстонии (волость Кихну) 2016 йыл 3 февраль архивланған.
- ↑ Kihnu cultural space
- ↑ Маяк Кихну в Эстонии откроется для посещения. Великая Эпоха. Дата обращения: 12 сентябрь 2019.