Ҡара сыпҡай, ҡарамуйын сыпҡай, сыпҡай, сумҡа, тирҫаяҡ(рус. Черношейная поганка, лат. Podiceps nigricollis) — сыпҡайҙар ғаиләһендәге һыу ҡошо.
Өйрәктән бәләкәй. Яҡшы йөҙә һәм сума. Башҡа сыпҡайҙар һымаҡ, ерҙән атлап йөрөй алмай, сөнки аяҡтары кәүҙәһенең артҡы яғында урынлашҡанлыҡтан, алғы яғын күтәрә алмай. Яҙғыһын ата ҡоштоң күҙҙәре эргәһенән һарғылт ерән ҡауырһындар үҫеп сыға. Дөйөм төҫө ҡара, ҡорһағы аҡ, ҡабырғалары ҡыҙғылт ерән. Ҡолаҡлы сыпҡайҙан ҡара муйыны менән айырыла.
Яҙғыһын тауышы көйлө генә: «түр-лүр-лүрр», башҡа ваҡытта: «пии-пи» йәки «сиип».
Күлдәрҙә, йылға ятыуҙарында, ҡылыларҙа йәшәй. Балыҡ, тәлмәрйен, һыу бөжәктәре менән туҡлана. Күсмә ҡош. Киң генә таралған. Оялары һыу өҫтөндә була. Ояла 4—5 бөртөк аҡ йомортҡа була. Тиреһе өсөн аулайҙар.
- Бёме Р. Л., Динец В. Л., Флинт В. Е., Черенков А. Е. Птицы (Энциклопедия природы России). ABF, Москва, 1996, 430 с.
- Э.Ф. Ишбирҙин. Башҡортостан ҡоштары китабы. Өфө,1986 йыл. ИБ №3478 28.693.35 И 90