Саба (нидерл. Saba) — Кариб диңгеҙендә Наветренный утрауҙары составындағы утрау (Кесе Антиль утрауҙары), Изге Мартин утрауынан 46 саҡрым көньяҡ-көнбайыштараҡ, Синт-Эстатиустан 32 саҡрым төньяҡ-көнбайыштараҡ. Майҙаны — 13 км². Нидерландтың айырым бер общинаһы булып тора, әммә ул Нидерланд провинцияларының береһенә лә инмәй, ә Кесе Антиль утрауҙарындағы ике община, шулай уҡ Кариб Нидерланды тип тә йөрөтөлгән Бонайре, Синт-Эстатиус һәм Саба менән бергә Нидерланд биләмәһен тәшкил итә.

Саба
нидерл. Saba
Саба (утрау) гербы
Флаг
Гимн: «Himno di Saba»
Үҙаллылыҡ датаһы 10 октябрь 2010Нидерланд Антиль утрауҙарынан)
Рәсми телдәр Нидерланд һәм папьяменто
Баш ҡала Боттом
Эре ҡалалар Уиндвардсайд
Идара итеү төрө конституцион монархия
Королева

Губернатор Премьер-министр

Беатрикс

Фриц Гудгедраг Михель Герит Счетл

Территория
• Бөтәһе

13 км²
Халыҡ
• Һаны (2009)
• Халыҡ тығыҙлығы

2 000 чел.
153,85 чел./км²
Валюта АҠШ доллары
Интернет-домен .bq[d]
Телефон коды +599
Сәғәт бүлкәте -4

Географияһы үҙгәртергә

Утрау Маунт-Синери һыу аҫты янартауының түбәһе булып тора, ул һыу өҫтөнән 890 метрға (төбәктең Голландия биләмәләренең иң бейек утрауы) һәм төбө кимәленән 1500 метрға күтәрелә[1]. Бында йылғалар йәки даими аҡҡан һыу ағымдары юҡ, ә ел иҫкән яғы ҡоро һәм ҡоро кактустар һәм ҡыуаҡлыҡтар менән ҡапланған. Шул уҡ ваҡытта Сабаның ел (көнсығыш) яғы ҡоро көнбайыш менән киҫкен ҡапма-ҡаршылыҡтан ғибәрәт — бында тау битләүҙәрендә күп һанлы ағас һымаҡ абағалар, пальма, ҡыҙыл ағас, олеандр, гикус һәм орхидея үҫә, ә урман япмаһында ҡоштар, бер нисә төр кеҫәртке, ағас тәлмәрйене һәм һ.б. оялай.

Тарихы үҙгәртергә

Сабаға 1300 йылдан ашыу элек аравак ҡәбиләләре күсеп ултырған. Яңы донъяға икенсе сәйәхәте барышында, 1493 йылдың 13 ноябрендә, Христофор Колумб Европа кешеһенән беренселәрҙән булып Саба яры янынан уҙа[2]. (утрауға төшөргә баҙнат итмәй, сөнки Сабаның ҡаялы ярҙары төшөү өсөн уңайлы булмай). Голландтар 1632 йылда утрауға үҙ хоҡуҡтарын белдерә, ә тәүге колонистар бында 1640 йылда Синт-Эстатиустан килә. Европалағы Наполеон һуғышы тамамланғандан һуң, оҙаҡ ваҡыт утрауҙы үҙ ҡулында тотҡан инглиздәр 1816 йылда уны Голландияға кире ҡайтарырға мәжбүр була, һәм шунан алып ул илдең иң алыҫ райондарының береһе тип иҫәпләнә.

Халҡы үҙгәртергә

Халҡы 1991 кеше (2013)[3][4]. Боттом (административ үҙәк) һәм Уиндвардсайд (утрауҙың иң ҙур ҡалаһы) ҡалалары, шулай уҡ бәләкәйерәк торамалар ҙа бар. Рәсми тел — нидерланд теле, шулай уҡ инглиз теле киң ҡулланыла. Утрауҙа африкандар менән ҡатнашыусы голландтарҙың, эритроцитландтарҙың, ирландтарҙың тоҡомдары, шулай уҡ Вест-Һиндостандың төрлө утрауҙарынан һуңыраҡ күсеп килеүселәр йәшәй.

Иҡтисады үҙгәртергә

Килеменең төп сығанағы — туризм (йылына 25 мең турист).

Транспорты үҙгәртергә

Хуанчо-Ираускин аэропорты донъяла иң ҡыҫҡа осоу-ултырыу һыҙаты булған халыҡ-ара аэропорт тип иҫәпләнә, уның оҙонлоғо 400 метрҙан кәмерәк[5], ә төшөргә бында тик өс төр самолет менән генә рөхсәт ителә. Донъяның иң хәүефле ун аэропорты иҫәбенә инә[6][7].

Галерея үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. Фейрбридж, 1980, с. 128
  2. По другим данным, 12 ноября. «От Гваделупы Колумб двинулся на северо-запад, открывая один остров за другим: 11 ноября — Монтсеррат, Антигуа (испанцы там не высаживались) и Невис, где суда стали на якорь; 12 ноября — Сант-Киттс, Сант-Эстатиус и Саба» См. Магидович В. И., Магидович И. П. Очерки по истории географических открытий. Т. 2. М., 1983
  3. Citypopulation — Оценка населения (2013). Дата обращения: 13 апрель 2014. Архивировано 19 март 2011 года.
  4. Centraal Bureau voor de Statistiek — Оценка населения. Дата обращения: 13 апрель 2014. Архивировано 25 декабрь 2018 года.
  5. Аэропорт J. Yrausquin - Saba Island, Нидерландские Антильские острова. www.apinfo.ru. Дата обращения: 31 декабрь 2019. Архивировано 9 ғинуар 2014 года.
  6. Согласно рейтингу 2016 йыл 4 март архивланған. агентства Reuters.
  7. ✈ Shortest runway in the world ✔. Дата обращения: 31 декабрь 2019. Архивировано 19 сентябрь 2017 года.

Һылтанмалар үҙгәртергә