Пльзень крайы (чех Plzeňský kraj) — Чех Республикаһының административ берәмеге, Богемия тарихи өлкәһенең көнбайыш өлөшөндә урынлашҡан. Административ үҙәге — Пльзень.

Пльзень крайы
чех Plzeňský kraj
ФлагГерб
Нигеҙләү датаһы 12 ноябрь 2000[1]
Рәсем
Рәсми атамаһы Plzeňský kraj[1]
Ойошма етәксеһенең вазифаһы Governor of Plzeň Region[d]
Дәүләт  Чехия[2][1][3]
Административ үҙәк Пльзень
Административ-территориаль берәмек Чехия
Сәғәт бүлкәте UTC+1:00[d] һәм UTC+2:00[d]
Геомәғлүмәттәр Data:Czech Republic/Plzeňský.map
Хөкүмәт башлығы Rudolf Špoták[d][4]
Ойоштороу-хоҡуҡ формаһы край Чехии[d][1]
Халыҡ һаны 605 388 кеше (1 ғинуар 2023)[5]
Йорттар һаны 143 971[6]
Административ рәүештә бүленә Домажлице[d], Клатови[d], Төньяҡ-Пльзень, Көньяҡ-Пльзень, Пльзень-ҡала, Рокицани[d] һәм Тахов[d]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек 465 метр
Номинальный ВВП 243 900 000 000 Kč
Бойһонған ойошма (филиал) Gymnázium Blovice[d], Gymnázium Luďka Pika[d], Q58318850?, ZUŠ Josefa Kličky[d], Základní umělecká škola[d], Základní umělecká škola, Plzeň, Chválenická 17[d], Základní umělecká škola, Plzeň, Terezie Brzkové 33[d], Základní umělecká škola, Plzeň[d], Základní umělecká škola[d], Základní umělecká škola[d], ZUŠ Bedřicha Smetany[d], Základní umělecká škola[d], Gymnázium J. Š. Baara[d], Střední odborné učiliště[d], Gymnázium Jaroslava Vrchlického[d], Střední průmyslová škola[d], Gymnázium[d], VOŠ, OA, Střední zdravotnická škola a JŠ s právem SJZ[d], Střední škola[d], Střední odborná škola a SOU[d], Střední škola zemědělská a potravinářská[d], Sportovní gymnázium Plzeň[d], SŠ informatiky a finančních služeb[d], VOŠ a SPŠ elektrotechnická[d], Obchodní akademie[d], Hotelová škola[d], Střední odborné učiliště stavební[d], Střední průmyslová škola stavební[d], Střední škola a Základní škola[d], Střední škola[d], Střední škola[d], Gymnázium[d], Střední škola[d], Střední škola živnostenská a ZŠ, Planá[d], Střední odborná škola[d], Střední zdravotnická škola a VOŠ zdravotnická[d], Základní škola a Odborná škola[d], Základní škola[d], Základní škola Podmostní[d], Základní škola, Plzeň, Heyrovského 23[d], ZŠ a MŠ pro zrakově postižené a vady řeči[d], ZŠ a MŠ pro sluchově postižené[d], Odborná škola výroby a služeb[d], Odborná škola,Základ.škola a Mateř.škola[d], Základní škola[d], Základní škola[d], Základní škola a Mateřská škola[d], Dětský domov, Horšovský Týn[d], Dětský domov, Staňkov[d], Dětský domov, Kašperské Hory[d], Dům dětí a mládeže[d], Dům dětí a mládeže[d], Dětský domov DOMINO, Plzeň[d], Dům dětí a mládeže[d], Krajské centrum vzdělávání a Jazyková škola s právem SJZ[d], Dětský domov, Nepomuk[d], SVČ RADOVÁNEK[d], Dům dětí a mládeže[d], Dům dětí a mládeže[d], Dětský domov Čtyřlístek, Planá[d], Dětský domov, Tachov[d], Středisko služeb školám[d], Pedagogicko-psychologická poradna[d], Q11863387?, Gymnázium Plasy[d], Grammar School at Mikulasske Namesti[d], Q12018645?, Plzeň Conservatory[d], Masaryk Grammar School[d], Q22074706?, Klatovská nemocnice, a.s.[d] һәм Nemocnice Plzeňského kraje[d]
Милке II/187 road[d], II/185 road[d], II/186 road[d], II/117 road[d], II/192 road[d], II/139 road[d], II/145 road[d], II/172 road[d], II/169 road[d], II/171 road[d], II/174 road[d], II/176 road[d], II/178 road[d], II/177 road[d], II/182 road[d], II/190 road[d], II/189 road[d], II/184 road[d], II/183 road[d], II/180 road[d], II/188 road[d], II/191 road[d], II/193 road[d], II/197 road[d], II/199 road[d], II/198 road[d], II/195 road[d] һәм II/196 road[d]
Штаб-фатирҙың урынлашыуы Пльзень, Чехия[1]
Сиктәш Южно-Чешский край[d], Среднечешский край[d], Устецкий край[d], Карловарский край[d] һәм Бавария
Майҙан 7648,96 км² (1 ғинуар 2019)[7]
Электронная почта posta@plzensky-kraj.cz[8]
Урынлашыу картаһы
Тема иҡтисады economy of Plzeň Region[d]
Средний возраст 42,5[9] һәм 43[6]
Рәсми сайт plzensky-kraj.cz
Бында ерләнгән кешеләр категорияһы Категория:Похороненные в Пльзенском крае[d]
Номер тамғаһы коды P
Карта
 Пльзень крайы Викимилектә

Халыҡ үҙгәртергә

Пльзень крайының халҡы 570 401 кеше тәшкил итә (2011 йылда халыҡ иҫәбен алыу буйынса), был Чехия халҡының 5,47 процентына тигеҙ. Ошо халыҡтың 30 проценты Пльзендә һәм уның биҫтәләрендә йәшәй. Крайҙа аҙ һанлы кеше йәшәгән тораҡ пункттары күп, берҙән-бер ҙур ҡалаһы — администраитв үҙәк булып торған Пльзень, ул Чехияның ҙурлығы буйынса дүртенсе урында торған ҡалаһы (164 000 кеше). Крайҙың ҡалған 46 ҡалаһында 367 000 кеше йәшәй.

Халыҡ тығыҙлығы 1 квадрат километрға 75,44 кеше тәшкил итә (ил буйынса уртаса — 1 квадрат километрҙың халҡы 132,33 кеше). Халыҡтың иң түбән тығыҙлығы Тахов (37,65) һәм Клатови райондарында (44,21).

10 000 кешенән күберәк халыҡ йәшәгән ҡалалар:

  • Пльзень 162 759 кеше
  • Клатовь 22 898 кеше
  • Рокицани 13 743 кеше
  • Тахов 12 528 кеше
  • Сушице 11 520 кеше
  • Домажлице 10 808 кеше

Административ бүленеше үҙгәртергә

 
КрайыныКрайҙың административ картаһы

Край биләмәһе 7 районға бүленә.

Район Майҙан,



км²
Халҡы,[10]



кеше (2011)
Тораҡ пункттар һаны
Домажлице 1123,46 926 59 85
Клатови 1945,69 726 85 94
Пльзень ҡалаһы 261,46 188 045 15
Көньяҡ-Пльзень 990,04 389 62 90
Төньяҡ-Пльзень 1286,79 74 940 98
Рокицани 575,11 458 47 68
Тахов 1378,68 51 917 51

Крайҙа бөтәһе 501 муниципалитет, шул иҫәптән 15 вәкәләтлектәре киң муниципалитет бар.

Иҡтисад үҙгәртергә

Төп файҙалы ҡаҙылма ятҡылыҡтары Пльзень тирә яғында эшкәртелә. Бында таш күмер, төҙөлөш ташы, балсыҡ табыла. Богемия урмандарында эзбизташ сығарыла. Төбәктә ауыл хужалығы өсөн уңайлы шарттар бар, крайҙың 50,8 % территорияһында ауыл хужалығы ерҙәре, 39,4 процентында урман тора.

2005 йылдың 31 декабренә ҡарата крайҙа 127 341 предприятие теркәлгән, уларҙың өстән бер өлөшө Пльзень районында урынлашҡан. Халыҡтың 27,3 % етештереү сәнәғәтендә эшләй, уның артынан социаль өлкә, балыҡсылыҡ һәм урман хужалығы предприятиелары килә.

Халыҡ-ара хеҙмәттәшлекте үҫтереү маҡсатында Эргенсис (Германия) һәм Бавария Урманы — Богемия урманы (Германия һәм Австрия менән берлектә) евро төбәк барлыҡҡа килтерелгән.

Транспорт үҙгәртергә

Төбәктә юл селтәренең оҙонлоғо 5007 километр тәшкил итә. Автобандар оҙонлоғо 89 километрға тигеҙ. Тимер юл селтәренең дөйөм оҙонлоғо 713 км, шуларҙың 237 километры электрлаштырылған. Пльзень — Нюрнберг һәм Регенсбург — Мюнхен халыҡ-ара транспорт линияһы төбәкте Германия менән бәйләй.

Мәҙәниәт һәм туризм үҙгәртергә

2002 йылда крайҙа 43 музей, 12 театр, 590 китапхана, шул иҫәптән Пльзень крайының фәнни китапханаһы тора. Пльзень ҡалаһында даими рәүештә төрлө музыка һәм театр фестивалдәре үткәрелә.

Пльзень ҡалаһы туризм үҙәге булып тора, унда күп һанлы тарих һәм мәҙәниәт ҡомартҡылары, зоология һәм ботаника баҡсаһы бар. Богемия урманында ҡышҡы спорт төрҙәре үҫешкән. Төбәктең төньяҡ-көнбайышында Константинови Лазне курорты бар.

Иҫтәлекле урын булып Кладруби монастыры, Швих, Кашперк, Раби, Качерж, Велхартица, Хоршовски-Тын замоктары тора. Ҡаланың Домажлице, Пльзень һәм Хоршовски-Тын ҡалаларының тарихи үҙәктәре тарих ҡомартҡыһы булараҡ һаҡлана. Шулай уҡ Пльзень тирәһендәге тораҡтарҙа XVII—XVIII быуаттарҙағы ауыл архитектураһын сағылдырған ҡоролмалар һаҡлана. Хановицала (Клатови районы) асыҡ һауалағы ауыл архитектураһы музейы бар.

Төбәктә Богемия урманы милли паркы ҡурсаулығы һәм Ческа урманы (чех Český les), Крживоклатско (чех Křivoklátsko), Славковски (чех Slavkovský les) ландшафт ҡурсаулыҡтары бар. Йылға һыу спорт төрҙәре үҙәге Бероункала урынлашҡан.

Шулай уҡ ҡарағыҙ үҙгәртергә

  • Кашперске-Гори

Иҫкәрмә үҙгәртергә

Һылтанмалар үҙгәртергә