Пиргебули монастыры
Пиргебули монастыры (грузин телендә: პირღებულის მონასტერი) - урта быуат грузин православ монастыры Грузияның Квемо-Картли төбәгендә урынлашҡан. 12 быуат аҙағы йәки 13 быуат башына ҡарай. Төп сиркәү таш һырлау менән бай биҙәлгән. Ҡомартҡы Грузияның милли әһәмиәттәге мәҙәни ҡомартҡыһы исемлегенә индерелгән.[1]
| Пиргебули монастыры | |
| Дәүләт |
 Грузия |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмек | Тетрицкаройский муниципалитет[d] |
| Мираҫ статусы | Культурные памятники национального значения Грузии[d] |
 | |
Тарихы үҙгәртергә
Пиргебули монастыры Храми йылғаһының һул ярындағы Тетрацкаро муниципалитетында Самшвильде ҡалаһынан өс саҡрым алыҫлыҡта урынлашҡан[2].
Көнсығыш фасадтағы таш плитаға уйып яҙылған урта быуат грузин алфавиты менән яҙылған яҙыуҙа королева Русудан һәм уның атаһы Деметра тураһында телгә алына. Королева Русуданға (1222-1245) королева Тамара (1184-1213) инәһе булыуы мөмкин. 1745 йылда "Грузия короллеге" тигән китапты яҙған принц В ахушти Пиргебулиҙы Тамара бойороғо буйынса төҙөлгән ҙур матур ҡоролма, тип яҙа. Монастырь быуаттар дауамында 17 һәм 18 быуаттарҙағы тарихи сығанаҡтарҙа телгә алына. Был документтарҙан тыш монастырҙың тарихы яҙма формала билдәһеҙ. 18 быуатта ул дворян Абашишвилиҙарҙың ғаилә зыяраты булып хеҙмәт итә. Бина 2000 йылдарҙа даими йүнәтелә.[3]
Архитектураһы үҙгәртергә
Пиргебули монастырының төп сиркәүе базальт таш блоктарҙан эшләнгән. Бинаның төньяҡ диуары ҡаяға терәлеп тора. Сиркәү бер нисә тапҡыр үҙгәртелә. Сиркәү интерьеры ҡасандыр һыланған һәм фрескалар менән биҙәлгән була, әммә беҙҙең көндәргә тиклем күп булмаған фрескаларҙың фрагменттары ғына һаҡланып ҡалған. Тышҡы диуарҙары семәрле таштар менән биҙәлгән. Йәнәшәләге ике ҡатлы манара һәм сиркәү башлығы йорто ошо уҡ осорға ҡарай. Комплекс шулай уҡ ашхана бүлмәһенең, йорт хужалығы биналарының, ҙур булмаған часовняның, оборона диуарҙарының, ҡаянан бүлмә ҡалдыҡтарын үҙ эсенә ала[4]
Иҫкәрмәләр үҙгәртергә
- ↑ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. Erişim tarihi: 25 July 2019.
- ↑ Gamkrelidze, Gela; Mindorashvili, Davit; Bragvadze, Zurab; Kvatsadze, Marine, (Edl.) (2013). "პირღებული [Pirghebuli]". ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი [Topoarchaeological dictionary of Kartlis tskhovreba (The history of Georgia)] (PDF) (Georgian). Tbilisi: Georgian National Museum. s. 408. ISBN 978-9941-15-896-4.
- ↑ Gogoladze, Tamaz (2013-2014). "მასალები პირღებულის მონასტრისა და მისი წინამძღვრების შესახებ" [Materials about Pirghebuli Monastery and Its Father Superiors]. Georgian Source-Studies (Gürcüce). Cilt 15-16, s. 29-39. ISSN 1987-9563.
- ↑ Gogoladze, Tamaz (2013-2014). "მასალები პირღებულის მონასტრისა და მისი წინამძღვრების შესახებ" [Materials about Pirghebuli Monastery and Its Father Superiors]. Georgian Source-Studies (Gürcüce). Cilt 15-16, s. 29-39. ISSN 1987-9563.