Окуневский Яков Леонтьевич

Окуневский Яков Леонтьевич (24 ноябрь 1877 йыл — 23 ноябрь 1940 йыл) — Рәсәй империяһы һәм СССР ғалим-медигы, эпидемиолог һәм гигиенасы, һаулыҡ һаҡлауҙы һәм медицина фәнен ойоштороусы, медицина докторы (1917), медицина фәндәре докторы (1936), профессор (1931), дивизия табибы (1940). РСФСР-ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1937).

Окуневский Яков Леонтьевич
Тыуған:	24 ноябрь 1877({{padleft:1877|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:24|2|0}}) Рәсәй империяһы Херсон губернаһы
Үлгән:	23 ноябрь 1940({{padleft:1940|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:23|2|0}}) (62 йәш) СССР, Ленинград
Белеме:	Император Новороссийск университеты (1900) Император медицина-хирургия академияһы (1904)
Ғилми дәрәжәһе:	медицина фәндәре докторы (1936)
Ғилми исеме:	профессор (1931)
Хәрби хеҙмәт
Хеҙмәт иткән йылдары:	1939 — 1989
Звание:	Дивврач
Бәрелештәр:	Урыҫ-япон һуғышы
Наградалары:	РСФСР-ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре

Биографияһы

Яков Леонтьевич Окуневский 1921 йылдың 25 мартында Херсон губернаһының Ананьенский өйәҙе Трихатки ауылында, крәҫтиән ғаиләһендә тыуған.

1896—1900 йылдарҙа Император Новороссийск университетының физика-математика факультетының тәбиғәт фәндәре бүлегендә һәм 1900 йылдан алып 1904 йылдар буйынса Император медицина-хирургия академияһында уҡый.

1904 йылда ғәмәлдәге армияға ебәрелә, 5-се Люблин полкы составында кесе хәрби табип вазифаһына Рус-япон һуғышында ҡатнаша. 1905 йылдан Одесса хәрби округының хәрби госпиталендә хәрби табип булып эшләй. 1912—1914 йылдарҙа Император медицина-хирургия академияһы янында санитар эште камиллаштырыу буйынса курста уҡый, профессор В. А. Левашевтың уҡыусыһы.

1914 йылдан Император медицина-хирургия академияһында — С. М. Киров исемендәге хәрби-медицина академияһында гигиена кафедраһы ассистенты, 1917 йылдан — дөйөм гигиена кафедраһының өлкән уҡытыусыһы, 1924—1940 йылдарҙа — эпидемиология һәм микробиология кафедраһы буйынса дезинфекция курсын ойоштороусы һәм етәксеһе һәм был академияның дезинфекция кафедраһы мөдире вазифаһында педагогик эшмәкәрлек алып бара. Бер үк ваҡытта 1921 −1925 йылдарҙа Ленинград технология институтында профессор һәм дөйөм һәм һөнәри гигиена кафедраһы мөдире вазифаһында педагогик эшмәкәрлек алып бара. 1936 йылдың 11 апрелендә Я. Л. Окуневскийға СССР оборона халыҡ комиссариаты бойороғо менән бригада табибы хәрби званиеһы бирелә, ә 1940 йылдың 13 июлендә СССР Юғары Советы Президиумы указы менән дивизия табибы исеме бирелә.

Урология өлкәһендә ҡаҙаныштары

Я. Л. Окуневскийҙың төп ғилми-педагогик эшмәкәрлеге дезинфекция, дезинсекция һәм дератизация (шул иҫәптән ғәскәрҙәрҙә) өлкәһендәге мәсьәләләр менән бәйле. Ул Дезинфекцион-ремонт бригадаһына нигеҙ һалыусыларҙың береһе һәм уның беренсе ғилми етәксеһе булып тора. Эшсе-Крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһының медицина хеҙмәте өсөн аппаратура һәм дезинфекция камералары эшләү буйынса комиссия рәйесе, Ғилми-тикшеренеү һынау санитар институтының, РККА Санитар идаралығының, СССР-ҙың һаулыҡ һаҡлау халыҡ комиссариатының санитар бүлегенең дезинфекция һәм санитария мәсьәләләре буйынса консультанты.

1917 йылда медицина фәндәре докторы ғилми дәрәжәгә дәғүә итеү өсөн диссертация яҡлай, 1920 йылда уға медицина фәндәре кандидаты ғилми дәрәжәһе бирелә, 1936 йылда Я. Л. Окуневскийға хеҙмәттәре йыйылмаһы буйынса медицина фәндәре докторы ғилми дәрәжәһе бирелә. 1931 йылда Я. Л. Окуневскийға профессор ғилми дәрәжәһе бирелә. Я Л. Окуневский йөҙ егерменән ашыу ғилми хеҙмәт, шул иҫәптән биш монография авторы булып тора.

1940 йылдың 23 ноябрендә Ленинградта вафат була, Богословский зыяратында ерләнгән.

Библиография

• Описание некоторых способов санитарных исследований и требований, предъявляемых к пищевым продуктам и материалам / Д-р Я. Л. Окуневский, старший препод. гигиены Воен.-мед. акад., проф. Петрогр. технол. ин-та. — Москва ; Петроград : Гос. изд-во, 1922. — 151 с.
• Практическое руководство по дезинфекции / Я. Л. Окуневский ; С предисл. зам. нар. ком. здрав. и начальника Воен.-сан. упр. РККА, проф. З. П. Соловьева. — Москва : Изд-во Наркомздрава, 1926
• Труд и питание красноармейца / Проф. Я. Л. Окуневский. — Москва ; Ленинград : Гос. мед. изд-во, 1930. — 46
• Практическое руководство по дезинфекции / Проф. Я. Л. Окуневский. — Москва ; Ленинград : Биомедгиз, 1932—1936
• Обеззараживание больничных сточных вод хлорной известью: Эксперимен. исследование / Я. Л. Окуневский, А. А. Смородинцев, М. Н. Фишер; [Предисл. С. М. Шифрин] ; Всес. науч.-исслед. ин-т водоснабжения и сантехники. Ленингр. отд-ние. — Ленинград : [б. и.], 1933. — 112 с.
• Простейшие способы оздоровления быта: Дезинфекция. Дезинсекция. Дератизация / проф. Я. Л. Окуневский и проф. П. А. Пацановский. — [Ленинград] : Медгиз, Ленингр. отд-ние, 1939. — 88 с.
• Практическое руководство по войсковой дезинфекции / Т. Е. Болдырев и Я. Л. Окуневский. — 2-е изд., перер. и доп. — [Ленинград] : Медгиз, Ленингр. отд-ние, 1940. — 264 с.

Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре

• РСФСР-ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1937 — «Медицина һәм фәнни эшмәкәрлек өлкәһендә ҙур ҡаҙаныштары өсөн»)

Әҙәбиәт

• Большая медицинская энциклопедия / гл. ред. Б. В. Петровский. — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1986. — Т. 27. — 576 с.
• Профессора Военно-медицинской (медико-хирургической) академии (1798—1998) / Редкол.: Ю. Л. Шевченко (гл. ред.) и др. — Санкт-Петербург : Наука : С.-Петерб. изд. фирма, 1998 г. — 313 с. — ISBN 5-02-026061-4
• Поляков Л. Е. Каминский Лев Семенович // БМЭ. 3-е изд. Т. 10. С. 62—63
• Знаменитые люди Санкт-Петербурга, 1703—2003: Биографический словарь / В. Д. Доценко. — 2. изд., испр. и доп. — СПб. : ДАРК, 2003 г. — 455 с. — ISBN 5-98004-004-8
• Памятные даты военной медицины: справочник-указатель / Военно-медицинский музей М-ва обороны СССР. — Санкт-Петербург : Военно-медицинская акад. им. С. М. Кирова, 1991 г. — С.77