Ҡарлыманбаш

Ҡарлыманбаш
	Ауыл
	Ҡарлыманбаш
Ил	Рәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Ҡырмыҫҡалы районы
Координаталар	54°14′49″ с. ш. 56°06′28″ в. д.HGЯO
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 235 865 004
ОКТМО коды	80 635 465 116
	Картаны күрһәтергә/йәшерергә Ҡарлыманбаш

Ҡарлыманбаш (рус. Карламанбаш) — Башҡортостандың Ҡырмыҫҡалы районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 204 кеше^[1]. Почта индексы — 453001, ОКАТО коды — 80235865004.

Халыҡ һаны үҙгәртергә

Милли составы

Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) буйынса өҫтөнлөк иткән милләт — башҡорттар (100 %)^[2].

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1906 йыл	312
1920 йыл 26 август	372
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар	431
1959 йыл 15 ғинуар	315
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар	179
2002 йыл 9 октябрь	224
2010 йыл 14 октябрь	204	108	96	52,9	47,1

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны үҙгәртергә

Район үҙәгенә тиклем (Ҡырмыҫҡалы): 13 км
Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Иҫке Бәпес): 6 км
Яҡындағы тимер юл станцияһы (Ҡарлыман): 25 км

Тарихы үҙгәртергә

XVIII быуат аҙағында шул уҡ исемдәге йылға буйында урынлашҡан Үрге һәм Түбәнге Ҡарлыман ауылдары билдәле була. Уларҙың беренсеһе XIX быуат башында Ҡарлыманбаш, икенсеһе — Ҡарлыман тип атала. 1795 йылда Ҡарлыманбашта 5 ихата һәм 24 кеше йәшәгән. Һуңғы һандар ревизия алдынан ауылға нигеҙ һалыныуын күрһәтә. 1850 йылда ауылда 15 йортта 160 кеше йәшәй. Уларҙың артабанғы үҫешен 1920 йылдағы мәғлүмәттәр иҫбатлай: Ҡарлыманбашта — 372 кеше һәм 75 ихата булған.

1839 йылда Ҡарлыманбаш кешеләренең 100 аты, 120 һыйыры, 25 һарығы, 30 кәзәһе була. Умартасыларҙың 200 умартаһы булған. Һәр береһенә 5 бот ҡыш һәм яҙғы иген сәсә. Иҡтисадтың төп тармаҡтарынан тыш, ауыл халҡы мәғдән һәм тоҙ ташыу менән шөғөлләнгән, ҡайһы берҙәре һунар иткән^[3].

Урамдары үҙгәртергә

Үҙәк (урам) (рус. Центральная (улица))^[4]

Күренекле кешеләр үҙгәртергә

Иҫәнғолов Фәрит Әхмәҙулла улы — башҡорт шағиры, яҙыусы

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
↑ Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — приложение в формате Excel 2016 йыл 4 март архивланған..
↑ Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Уфа, Китап, 2009. — 744 с., страница 173 2022 йыл 21 март архивланған.
↑ Улицы

	Портал «Башҡортостан ауылдары»
	Башҡортостан Республикаһы Законы (№ 22-з, 16 июль, 2008 йыл.) Викикитапханала
	Проект «Башҡортостан ауылдары»

[1] Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)

[справочник-2] Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — приложение в формате Excel 2016 йыл 4 март архивланған..

[3] Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Уфа, Китап, 2009. — 744 с., страница 173 2022 йыл 21 март архивланған.

[4] Улицы

[1]

[2]

[3]

[4]