Юнысов Марат Сабир улы

Юнысов Марат Сабир улы (18 март 1940 йыл) — үзбәк һәм Рәсәй химик ғалимы, Рәсәй Фәндәр академияһы академигы (2003). Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының почётлы академигы (2016). Химия фәндәре докторы (1974), профессор (1983).

Юнысов Марат Сабир улы
Зат	ир-ат
Тыуған көнө	18 март 1940({{padleft:1940|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:18|2|0}}) (84 йәш)
Тыуған урыны	Мәскәү, СССР
Атаһы	Юнусов, Сабир Юнусович[d]
Һөнәр төрө	химик
Эш урыны	Башҡорт дәүләт университеты
Уҡыу йорто	МДУ-ның химия факультеты[d]
Ғилми дәрәжә	химия фәндәре докторы[d]
Ойошма ағзаһы	Рәсәй Фәндәр академияһы

Биографияһы

Марат Сабир улы Юнысов 1940 йылдың 18 мартында Мәскәүҙә тыуған. Ташкенттың Үҫемлек матдәләре химияһы институтына нигеҙ һалған билдәле ғалим Сабир Юныс улы Юнысовтың улы; Марат Сабир улы ла Өфөгә күскәнсе шул институтта эшләй.

• 1962 йылда Мәскәү дәүләт университетының химия факультетын тамамлай.
• 1962—1990 йылдарҙа Үзбәкстан Республикаһы Фәндәр академияһының Үҫемлек матдәләре химияһы институтында эшләй.
• 1966 йылда — кандидатлыҡ, 1973 йылда докторлыҡ диссертацияһын яҡлай.
• 1990 йылдан Рәсәй Фәндәр академияһы Өфө фәнни үҙәгенең Органик химия институтында эшләй.
• 1991 йылда— Рәсәй Фәндәр академияһы мөхбир ағзаһы, 2003 йылда Рәсәй Фәндәр академияһы академигы итеп һайлана.
• 1994 йылдан — РФА Өфө фәнни үҙәге Органик химия институты директоры, 2006—2010 йылдар — бер үк ваҡытта РФА ӨФҮ Президиумы рәйесе.

Фәнни ҡыҙыҡһыныуҙары

Биоорганик химия. Үҫемлек матдәләре химияһы. Алкалоидтар химияһы. Аритмияға ҡаршы Аллапинин средствоһын, аконитин һәм ос-бикукулин биореактивтарын таба.

Монографиялары

• Строение нового дитерпенового алкалоида зераконина и его N. окиси. М., 1987
• Реакции ликоктониновых алкалоидов с 7,8-метилен-диоксигруппой с Na в жидком аммиаке, 1989
• Строение таласамина, таласимидина и таласимина. М., 1991.
• Diterpenoid Alkaloids, 1991
• Diterpenoid Alkaloids,1993
• Химия изохинолиновых алкалоидов, 2007
• Алкалоиды растений Аконита зеравшанского и аконита Аконита корейского. М., 2008
• Алкалоиды изохинолинового ряда, М., 2011

Ғаиләһе

Өйләнгән, ике улы бар.

Һылтанмалар

• Страница на сайте РАН
• Страница на сайте УНЦ РАН 2017 йыл 12 сентябрь архивланған.
• «Академику Юнусову Марату Сабировичу — 70 лет!»
• Ученого с мировым именем выгоняют на улицу