Википедия

Чуйков Василий Иванович

Василий Иванович Чуйков (12 февраль (31 ғинуар) 1900 йыл — 18 март 1982,) — совет хәрби етәксеһе. Советтар Союзы Маршалы (1955). Ике тапҡыр Советтар Союзы Геройы (1944, 1945).

Чуйков Василий Иванович
рус. Василий Иванович Чуйков
Рәсем
Ҡултамға
Зат ир-ат[1]
Гражданлыҡ  СССР
Хеҙмәт итеүе СССР
Тыуған көнө 31 ғинуар (12 февраль) 1900[2][3][4][…]
Тыуған урыны Серебряные Пруды[d], Венёвский уезд[d], Тула губернаһы[d], Рәсәй империяһы[5]
Вафат булған көнө 18 март 1982({{padleft:1982|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:18|2|0}})[1][6][7][…] (82 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, СССР[2]
Ерләнгән урыны Мамаев курган[d]
Ҡәбере һүрәте
Һөнәр төрө офицер
Биләгән вазифаһы СССР Юғары Советы депутаты[d]
Уҡыу йорто М. В. Фрунзе исемендәге Хәрби академия
Специальный факультет Военной академии РККА имени М. В. Фрунзе[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Ҡатнашыусы ВКП(б)-ның XVIII съезы[d], КПСС-тың XIX съезы[d], КПСС-тың ХХ съезы[d], КПСС-тың XXII съезы[d] һәм КПСС-тың XXI съезы[d]
Хәрби звание Советтар Союзы Маршалы
Командалыҡ иткән 9-я армия[d]
Һуғыш/алыш Рәсәйҙә Граждандар һуғышы, Совет - Финляндия һуғышы (1939—1940), Японо-китайская война[d] һәм Бөйөк Ватан һуғышы
Ғәскәр төрө Эшсе-крәҫтиән Ҡыҙыл армияһы
Ойошма ағзаһы КПСС Үҙәк комитеты
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
 Чуйков Василий Иванович Викимилектә

Германияла совет ғәскәрҙәре төркөмөнөң Баш командующийы (1949—1953), Киев хәрби округы (1953—1960) командующийы, СССР-ҙың Ҡоро ер ғәскәрҙәре баш командующийы — СССР Оборона министры урынбаҫары (1960—1964), СССР Граждандар оборонаһы ғәскәрҙәре начальнигы (1961—1972). КПСС Үҙәк Комитеты ағзаһы (1961—1982).

1942 — 1946 йылдарҙа — Сталинград алышында айырылып торған 62-се армия (8-се гвардия армияһы) командующийы.

Биографияһы үҙгәртергә

1900 йылдың 12 февралендә Тула өлкәһенең (хәҙер Мәскәү өлкәһе) Серебряные Пруды ауылында (хәҙер ҡасаба) күп балалы крәҫтиән ғаиләһендә (8 ағаһы (Петр, Андрей, Иван, Илья Федор) һәм апаһы була) тыуа. Урыҫ[8]. Атаһы — Иван Ионович Чуйков (3.03.1865 — 27.06.1958), православие динле крәҫтиән. Әсәһе — Елизавета Федоровна Чуйков (ҡыҙ фамилияһы — Карякина 5.09.1865 — 29.03.1958), православие динле крәҫтиән.

Сиркәү-мәхәллә мәктәбендә (1907—1911) дүрт класс тамамлай һәм 12 йәшендә Петроградҡа эшкә китә, тибенге оҫтаханаһында эшләй башлай. 1917 йылда Кронштадтта минерҙар отрядында юнга булып хеҙмәт итә[9]. 1919 йылдан РКП(б) ағзаһы.

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. ↑ 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118666266 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 Чешская национальная авторитетная база данных
  3. ↑ Bibliothèque nationale de France Vasilii Ivanovich Chuĭkov // идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  4. ↑ Vasily Ivanovich Chuikov // TracesOfWar
  5. ↑ Чуйков Василий Иванович // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  6. ↑ Vasily Ivanovich Chuikov // Find a Grave (ингл.) — 1996.
  7. ↑ Vasily Chuikov // Encyclopædia Britannica (ингл.)
  8. ↑ Биография В. И. Чуйкова на сайте «Герои страны».
  9. ↑ «Ташкент» — Ячейка стрелковая / [под общ. ред. А. А. Гречко]. — М. : Военное изд-во М-ва обороны СССР, 1976. — С. 486. — (Совет хәрби энциклопедияһы : [в 8 т.]; vol. 1976—1980, вып. 8).

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  • «Ташкент» — Ячейка стрелковая / [под общ. ред. А. А. Гречко]. — М. : Военное изд-во М-ва обороны СССР, 1976. — 690 с. — (Совет хәрби энциклопедияһы : [в 8 т.]; vol. 1976—1980, вып. 8).
  • Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
  • Ҡалып:Книга:ВОВ. Энциклопедия
  • Егоршин В. А. «Фельдмаршалы и маршалы». М., 2000.
  • Маршалы Советского Союза: личные дела рассказывают. М., 1996.
  • Соловьев Д. Ю. Все генералы Сталина. — М., 2019. — ISBN 9785532106444. — С.97—99.
  • Сталинградская эпопея. М.: Наука, 1968.
  • Коллектив составителей и редакторов. Военный совет при народном комиссаре обороны СССР. 1938, 1940 гг.: Документы и материалы.. — М.: РОССПЭН, 2006. — 336 с. — 1000 экз. — ISBN 5-8243-0694-X.
  • Ларин М. Ю., Хватов А. В. Неизвестные войны России. — М.: ООО «Дом Славянской книги», 2012. — 480 с.
  • Якупов Н.М.,. Весну принесли на знамёнах. — Одесса: «Маяк», 1984. — С. 91—96.
  • Чуйков Вас. Ив.//Коллектив авторов. Главный редактор А. М. Прохоров.Советский энциклопедический словарь.2-е издание.- М.:Советская энциклопедия,1983- С.1493.
  • Чуйков Василий Иванович//Коллектив авторов. Председатель Главной редакционной комиссии Н. В. Огарков.Военный энциклопедический словарь.- М.:Военное издательство,1983- С.812
  • Чуйков Василий Иванович//Советская военная энциклопедия в 8 томах. — М.: Воениздат,1976-1980,том 8,С.486.

Һылтанмалар үҙгәртергә

  Чуйков Василий Иванович Викимилектә
  Чуйков Василий Иванович Викияңылыҡтарҙа
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Чуйков_Василий_Иванович&oldid=1236388» битенән алынған