Нефёдов Филипп Диомидович

археолог, этнограф, журналист һәм яҙыусы. Башҡортостан тарихын һәм мәҙәниәтен өйрәнеүсе

Нефёдов Филипп Диомидович (6 октябрь 1838 йыл — 12 март 1902 йыл) — Рәсәй империяһы археологы, этнограф, журналист һәм яҙыусы. Башҡортостан тарихын һәм мәҙәниәтен өйрәнеүсе.

Нефёдов Филипп Диомидович
Зат ир-ат
Рәсем
Гражданлыҡ  Рәсәй империяһы
Тыуған көнө 6 октябрь 1838({{padleft:1838|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:6|2|0}})[1]
Тыуған урыны Иваново, Шуйский уезд[d], Владимир губернаһы[d], Рәсәй империяһы[2]
Вафат булған көнө 25 март 1902({{padleft:1902|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:25|2|0}}) (63 йәш) или 1902
Вафат булған урыны Владимир өлкәһе
Ерләнгән урыны Ваганьков зыяраты[d]
Яҙма әҫәрҙәр теле урыҫ теле
Һөнәр төрө яҙыусы, журналист, археолог, этнограф, фольклорсы, революционер
Эшмәкәрлек төрө этнография[3], творческое и профессиональное письмо[d][3], Журналистика[3], археология[3] һәм политическая деятельность[d][3]
 Нефёдов Филипп Диомидович Викимилектә

Биографияһы үҙгәртергә

Филипп Диомидович Нефёдов 1838 йылдың 6 октябрендә Владимир губернаһы Владимир өйәҙе Иваново ауылында[4] тыуған — 1902 йылдың 12 (25) мартында Владимир губернаһы Владимир өйәҙе Перебор ауылында[5] вафат булған; Мәскәүҙә Ваганков зыяратында ерләнгән.

Ғаиләһе үҙгәртергә

Граф Шереметевтың крепосной крәҫтиәне ғаиләһендә тыуа. Атаһының бәләкәй генә мамыҡ фабрикаһы була һәм ул сауҙа менән шөғөлләнә. Филипп бала саҡтан атаһына сауҙа эшендә булыша. 1862 йылда граф Шереметевтан рөхсәт алып Ивановонан китә, Мәскәүгә тиклем йәйәүләп бара.

Яҡын кешеләре үҙгәртергә

1859 йылда Ивановола халыҡ яҙыусыһы В. А. Дементьев ойошторған йәштәр түңәрәгенә килә. Шунда күренекле революционер С. Г. Нечаев менән таныша.

Белеме үҙгәртергә

1844—1849 йылдарҙа приход училищеһендә уҡый. 1864—1868 йылдарҙа Мәскәү юридик университетының юридик факультетының ирекле тыңлаусыһы (сығарылыш имтиханын тапшырмай).

Эшмәкәрлеге үҙгәртергә

Тәүге хеҙмәттәрен урындағы матбуғатта баҫтыра («Костромские губернские ведомости»: Костромская летопись. Вести из губернии // КГВ. 1858. 20 дек., № 50. С. 519—520 (о ярмарке в г. Галиче); «Книжник» журналын мөхәрирләй. 1876 йылда Ырымбур крайы—Башҡортостанда боронғо ҡәберлектәрҙе өйрәнә (Труды Антропологического отдела. М., 1878—1879. Кн.4. С. 90-93 (Изв. ОЛЕАиЭ; Т. 31))

рус яҙыусыларынан, исеме тыйылыу аҫтында булған шәхес Салауат Юлаев тураһында яҙған беренсе яҙыусы. «Пугачев яуы алдынан башҡорт хәрәкәте; башҡорт батыры Салауат» («Движение среди башкир перед пугачевским бунтом. Салават, башкирский батыр») тигән очергында Салауатты шиғри йөрәкле, эске донъяһы бай шәхес итеп күрһәтә, Салауат образын оло хөрмәт менән күрһәтә.

Хеҙмәттәре үҙгәртергә

  • Нефёдов Ф. Д. Движение среди башкир перед пугачевским бунтом. Салават, башкирский батыр. // «Русское богатство»: журнал. Санкт-Петербург, 1880, № 10.

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. Башкирская энциклопедия (урыҫ)Башкирская энциклопедия, 2005. — 4344 с. — ISBN 978-5-88185-053-1
  2. Нефёдов Филипп Диомидович // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=js2016925833
  4. хәҙер Иваново ҡалаһы
  5. Хәҙерге Владимир өлкәһенең Собин районы.

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  • Справочники:. Брокгауз-Ефрон; Брокгауз-Ефрон. Доп.; Гранат; Южаков; Брокгауз-Ефрон. Нов.; БСЭ. 1-е изд.; БСЭ. 2-е изд.; БСЭ. 3-е изд.
  • Брокгауз-Ефрон. РБС; КЛЭ; Панфилов А. Ю. Нефедов Филипп Диомидович // Русские писатели. 1800—1917: Биогр. словарь. М., 1999. Т. 4. С. 289—291;
  • Толкунова В. Г. Нефедов Филипп Диомидович // Владимирская энциклопедия: Биобиблиографический словарь. Владимир, 2002. С. 310—311.
  • Биографии: Никольский Д. П. Памяти Филиппа Диомидовича Нефедова // Живая старина. СПб., 1903. № 1/ 2. С. 261—264.
  • Смирнов А. В. Портретная галерея уроженцев и деятелей Владимирской губернии. Владимир, 1904. Вып. 3. С. 3-6.
  • Иванова Т. Г. Нефедов Филипп Диомидович//Русские фольклористы: Биобиблиографический словарь. Пробный выпуск / Отв. ред. Т. Г. Иванова и А. Л. Топорков. М.: Институт мировой литературы им. А. М. Горького, 2010. С.188-192

Архив: ИРЛИ, ф. 208; ф. 89 (письма М. Н. Альбову); ф. 99 (письма Ф. И. Булгакову); ф. 108 (письма И. Н. Захарьину); ф. 163 (письма Е. А. Ляцкому); ф. 181 (письма Н. К. Михайловскому); ф. 283 (письма А. М. Скабичевскому); ф. 286 (письма А. В. Смирнову); ф. 357 (материалы к биографии); Гос. арх. Ивановской обл., ф. 789; РГБ, ф. 239 (письма Н. А. Попову).

Һылтанмалар үҙгәртергә