Мемориал (электрон архив)

«Мемориал» берләштерелгән электрон мәғлүмәттәр банкы (ОБД) — Бөйөк Ватан һуғышы йылдарында һәм һуғыштан һуңғы осорҙа һәләк булған, вафат булған йәки хәбәрһеҙ юғалған совет яугирҙары тураһында мәғлүмәттәр тупланған банк. Мәғлүмәттәр базаһы Рәсәй Федерацияһы Оборона министрлығы (Рәсәй Оборона министрлығы) тарафынан булдырыла, проекттың техник өлөшөн ЭЛАР компанияһы тормошҡа ашыра[2].

Мемориал
Нигеҙләү датаһы 2007
Нигеҙләүсе Рәсәй Федерацияһы Оборона министрлығы[d] һәм «ЭЛАР» корпорацияһы[d]
Дәүләт  Рәсәй
Хужаһы Рәсәй Федерацияһы Оборона министрлығы[d]
Әҫәрҙең теле урыҫ теле
Рәсми сайт obd-memorial.ru
Ранг Alexa 73 676[1]

2015 йылға ҡарата, мәғлүмәттәр базаһында архив документтары иҫәбенән 37 миллион яҙма бар[3].

Булдырыу тарихы үҙгәртергә

«Мемориал» йәмәғәт хәрәкәтенең эшмәкәрлеге Рәсәй Федерацияһы Президентының 2003 йылдың 23 апрелендәге Рәсәй Федерацияһында хәрби-мемориаль эште ойоштороу буйынса Йомоштар исемлегенә һәм 2006 йылдың 22 ғинуарындағы 37-се һанлы «Ватанды һаҡлап һәләк булғандар иҫтәлеген мәңгеләштереү мәсьәләләре» исемле Указына ярашлы башлана.

2006—2008 йылдарҙа масштабы, технологиялары һәм башҡарыу сроктары буйынса Рәсәй Федерацияһының Ҡораллы Көстәренең Хәрби-мемориаль үҙәге (Рәсәй Ҡораллы Көстәре) тарафынан башҡарылған уникаль эше булып тора, уның һөҙөмтәһендә донъя практикаһында аналогтары булмаған мәғлүмәт-белешмә системаһы булдырыла. ОБД Рәсәй Оборона министрлығында һәм Рәсәй Ҡораллы Көстәре Хәрби-мемориаль үҙәгендә һаҡланған архив документтарының мәғлүмәт-эҙләнеү интернет-системаһына сканлау, эшкәртеү һәм индереү юлы менән булдырыла[4].

2008 йылға ҡарата проект сиктәрендә интернетта асыҡ рәүештә яҡынса 10 000 000 000 архив документы һәм 30-ҙан ашыу хәрби ҡәберлектәр паспорттары урынлаштырыла. Уларҙа урынлаштырылған шәхси мәғлүмәт 20 000 000 ашыу яҙма тәшкил итә, шул иҫәптән шәхси мәғлүмәт тә бар (йыш ҡына бер нисә яҙма бер үк кешәгә ҡарай).

2008 йылда эштәрҙең икенсе этабы башлана: конкрет шәхестәр буйынса аныҡлау һәм төрлө сығанаҡтарҙан яҙмаларҙы берләштереү. «Мемориал» хәрәкәте ҡулланыусылары кире бәйләнеш системаһы ярҙамында шулай уҡ хаталар тураһында хәбәр итә һәм өҫтәмәләр ебәрә алалар.

Артабан ОБД-ны ХХ быуаттағы башҡа хәрби конфликттар барышында һәләк булған йәки хәбәрһеҙ юғалған яугирҙарға ҡаҡылған мәғлүмәт менән тулыландырыу планлаштырыла, бындай мәғлүмәттәр Рәсәй Федерацияһы архивтарында һаҡлана.

2015 йылда «Халыҡ хәтере» порталы эшләй башлай, Рәсәй Федерацияһының Оборона министрлығы тарафынан элек тормошҡа ашырылған «Мемориал» һәм «Халыҡ батырлығы» проекттарының Бөйөк Ватан һуғышы тураһындағы мәғлүмәттәр базалары берләштерелә. Әлеге порталда шулай уҡ Беренсе донъя һуғышында һалдаттар һәм офицерҙарҙың наградланыуы һәм юғалтыуҙары тураһында мәғлүмәттәр бар[5][6].

Мәғлүмәтте ОБД-ға тапшырыу үҙгәртергә

 
«Мемориал» ОБД-ның кире ҡайтарылмай торған юғалтыуҙар тураһындағы белдереү фрагментының электрон күсермәһе

Проекттың төп маҡсаты — миллионлаған граждандарға үҙҙәренең һәләк булған йәки хәбәрһеҙ юғалған туғандары һәм яҡындары тураһында мәғлүмәт табыу, уларҙың ерләнеү урындарын билдәләү мөмкинлеген биреү. «Мемориал» хәрәкәтен төҙөү барышында Рәсәй Оборона министрлығының архив үҙәгендә һаҡланған 58-се һәм 33-сө фондтар («Хәрби юғалтыуҙар тураһында хәрби частарҙың хәбәрҙәре» һәм совет хәрби әсирҙәрен иҫәпкә алыу картотекаһы эшкәртелә, шулай уҡ Рәсәй Ҡораллы көстәре Хәрби-мемориаль үҙәгендә һаҡланған «Ерләү паспорттары» ҡулланыла.

Эшкәртелгән документтарҙың төп массивы:

  • хәрби частарҙың кире ҡайтмаҫлыҡ юғалтыуҙар буйынса хәбәрҙәре,
  • асыҡлыҡ индергән башҡа архив документтары (похоронкалар, госпиталдәр һәм медицина санитария батальондары (медсанбаттар) документтары, совет хәрби әсирҙәренең трофей карточкалары һәм башҡалар),
  • совет һалдаттарының һәм командирҙарының (офицерҙар) ерләү паспорттары.

ОБД-лағы һәр яҙмала хәрби хеҙмәткәрҙең фамилияһы, исеме, атаһының исеме, тыуған көнө, тыуған урыны һәм һәм юҡҡа сығыу датаһы теркәлә (документта булған осраҡта). Улай ғына ла түгел, сайтта кешеләр тураһында бөтә мәғлүмәт булған документтарҙың сканланған күсермәләре бирелә. Йыш ҡына уларҙа өҫтәмә мәғлүмәт бирелә, шул иҫәптән похоронкалар ебәрелгән туғандарының исемдәре һәм адрестары.

Инеүҙе сикләү проблемаһы үҙгәртергә

2010 йылдың 28 ғинуарынан персоналийҙар тураһындағы мәғлүмәттәр өлөшөнә инеү сикләнә (2006 йылдың 27 июнендәге 152-ФЗ «Персональ мәғлүмәттәр тураһында» һәм 2004 йылдың 22 октябрендәге 125-ФЗ «Рәсәй Федерацияһындағы архив эше тураһында» Федераль Закондар нигеҙендә). ОБД сайтында яугирҙарҙың абруйына тап төшөрөү мәғлүмәттәр (немец ғәскәрҙәре яғына күскән кешеләр, хәрби трибунал тарафынан хөкөм ителгән һәм башҡа) дөйөм формулировкаларға алмаштырыла («передовойға ебәрелә», вафат булыуының, юҡҡа сығыуының башҡа сәбәбе күрһәтелә), шулай уҡ башҡа кешеләрҙең документтарын ҡарау сикләнә.

Был сара киң фекер алышыуға килтерә, Солдат.ги сайтында Рәсәй Президенты Д. А. Медведевҡа хат баҫтырыла, унда килеп тыуған хәлде тикшерергә һәм ОБД мәғлүмәттәренә ҡулланыусыларҙың асыҡ рәүештә инеүен тергеҙеүҙе һорайҙар[7]. Хатҡа Рәсәй, СНГ һәм Балтия илдәре эҙәрмәндәре ҡул ҡуя. Хат аҫтында бер нисә мең ҡултамға йыйыла[8][9], шулай уҡ президент блогында ла хат урынлаштырыла.

2010 йылдың 9 февралендә НТВ телеканалында ОБД-лағы мәғлүмәттәрҙең бер өлөшө ябылыуы тураһында хәбәр ителә, Рәсәй Оборона министрлығы идаралығы начальнигы Александр Киоиллов, февраль дауамында проблема хәл итәсәк, тип вәғәҙәәләй[10].

2010 йылдың март башында ОБД сайтында сикләүҙәр бөтөрөлдө тигән хәбәр баҫтырыла.

Шулай уҡ үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. https://www.alexa.com/siteinfo/obd-memorial.ru
  2. Анатолий Воронин Подвиг в цифре // Мир ПК : журнал. — 2013. — № 11. — С. 52—54. — ISSN 02353520.
  3. Необходимо задать параметр title= в шаблоне {{cite web}}. [1].
  4. Работа над электронной базой данных завершена (Новости Тыла ВС, 19.12.2007) 2007 йыл 20 июнь архивланған.
  5. Минобороны запустило сайт «Память народа» о судьбах героев ВОВ. РИА Новости (5 май 2015). Дата обращения: 22 июль 2015.
  6. Сергей Осипов. Как найти человека? Заработал интернет-портал «Память народа». Аргументы и Факты (27 май 2015). Дата обращения: 22 июль 2015.
  7. Письмо Президенту России Д. А. Медведеву о восстановлении доступа пользователей к сведениям ОБД «Мемориал»
  8. Множим свои подписи под письмом Президенту России. Ваше слово нужно всем!
  9. Оставим свою подпись на письме. Дата обращения: 6 февраль 2010. Архивировано 12 март 2010 года. 2010 йыл 12 март архивланған.
  10. Минобороны обвиняют в ретушировании истории

Әҙәбиәт үҙгәртергә

Һылтанмалар үҙгәртергә

Матбуғат материалдары үҙгәртергә