Левинсон-Лессинг Владимир Францевич

Владимир Францевич Левинсон-Лессинг (17 февраль [1 март1893 йыл, Юрьев27 июнь1972 йыл, Ленинград) — Рәсәй сәнғәт тарихсыһы, уҡытыусы, музей хеҙмәткәре. Левинсон-Лессинг Франц Юльевич улы. Рәсәй фәне белемселегенең төп вәкилдәренең береһе; Көнбайыш Европа сәнғәте буйынса белгес[4][5].

Левинсон-Лессинг Владимир Францевич
Зат ир-ат[1]
Гражданлыҡ  Рәсәй империяһы
 СССР
Патронимы йәки матронимы Францевич[d]
Тыуған көнө 17 февраль 1893({{padleft:1893|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:17|2|0}})
Тыуған урыны Тарту, Лифлянд губернаһы, Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө 27 июнь 1972({{padleft:1972|4|0}}-{{padleft:6|2|0}}-{{padleft:27|2|0}})[2] (79 йәш)
Вафат булған урыны Санкт-Петербург, РСФСР, СССР[3]
Һөнәр төрө ғалим
Эшмәкәрлек төрө искусствовед[d], университет уҡытыусыһы[d] һәм куратор[d]
Уҡыу йорто Санкт-Петербург дәүләт университеты

Биографияһы үҙгәртергә

Владимир Францевич Левинсон-Лессинг Лифлянд губернаһының Юрьев ҡалаһында (хәҙерге Тарту, Эстония)[6] 1893 йылдың 1 мартында тыуған (башҡа сығанаҡтар буйынса — 2 март[5][7]. 1902 йылда ғаилә Петербургҡа күсенә. Владимир унда Урман һәм Тенишевский училищеһында уҡый[8]. 1903—1913 йылдарҙа атаһы менән Европа илдәрендә була, музей һәм һынлы сәнғәт әҫәрҙәре менән таныша[9]. 1916 йылда Петербург университетының тарих-филология факультетын тамамлай һәм дөйөм тарих кафедраһында профессураға әҙерләү өсөн ҡалдырыла[10]. Һуңынан И.М.Гревс етәкселегендә кафедрала эшләй.

1918 йылдың Левинсон-Лессинг һәм сәнғәт һәм боронғо ҡомартҡыларҙы һаҡлау буйынса комиссияла эшләй (буласаҡ Дәүләт музей фонды); 1919 йылдан 1923 йылға тиклем — Дәүләт рус музейы[5][4]. 1921 йылдан Эрмитажда картиналар галереяһының ғилми хеҙмәткәре була[10]. 1936 йылдан Көнбайыш Европа сәнғәте бүлеге мөдире, 1956 йылдан алып 1967 йылға тиклем фәнни эштәр буйынса директор урынбаҫары, ә 1967 йылдан ғүмеренең аҙағына тиклем — Эрмитаж дирекцияһы ҡарамағындағы ғилми консультант. Бының менән бер рәттән Левинсон-Лессинг 1924 йылдан алып 1926 йылға тиклем, Ораниенбаумской һарай-музейы һаҡсыһы, 1928 йылдан алып 1933 йылға тиклем «Антиквариат» берекмәһе янында эксперт-һатып алыу комиссияһы ағзаһы, ә 1936 йылдан 1938 йылға тиклем — Ғилми-тикшеренеү институтында Рәсем сәнғәте, графика һәм скульптура сәнғәт академияһының ғилми хеҙмәткәре[9].

Бөйөк Ватан һуғышы осоронда 1941 йылдан алып 1945 йылға тиклем, Левинсон-Лессинг Свердловск ҡалаһында Эрмитаж директоры була; эрмитаж коллекцияларын эвакуациялау һәм реэвакуациялау менән етәкселек итә. Ленинградҡа ҡайтҡас, Ленинград дәүләт университетының Репин исемендәге институтында һәм сәнғәт академияһында уҡыта.

В. Ф. Левинсон-Лессинг — Нидерланд, Голландия, Германия, Франция сәнғәте буйынса байтаҡ эштәр авторы[10]. Уның мөхәррирлеге аҫтында Көнбайыш Европа һынлы сәнғәтенең эрмитаж йыйылмаһы каталогы баҫтырылып сыға[4][9]. Уның төп хеҙмәте — «История картинной галереи Эрмитажа», 1977 йылда сыға[8]. Эштәре буйынса фән кандидаты ғилми дәрәжәһен ала. РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре исеменә эйә[5]. В.Ф. Левинсон-Лессинг ЮНЕСКО янындағы Халыҡ-ара музейҙар советы ағзаһы һәм мәҙәни ҡиммәттәҙе реставрациялау һәм консервациялау буйынса комиссияһы ағзаһы булып һайлана[9].

В. Ф. Левинсон-Лессинг 1972 йылда Ленинградта вафат була һәм Әҙәби күпер зыяратында ерләнә. 1993 йылдан Эрмитажда йыл һайын уның иҫтәлегенә арналған фәнни конференциялар үтә.

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  2. Library of Congress Authorities (ингл.)Library of Congress.
  3. Union List of Artist Names (ингл.) — 2011.
  4. 4,0 4,1 4,2 Грачёва С. М. Левинсон-Лессинг Владимир Францевич. 2019 йыл 5 ноябрь архивланған.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Андреева В. В., Ростовцев Е. А. Левинсон-Лессинг Владимир Францевич.
  6. Грачёва С. М.Левинсон-Лессинг Владимир Францевич.Большая российская энциклопедия.
  7. Кружнов Ю. Н.Левинсон-Лессинг В.Ф..Санкт-Петербург. Энциклопедия.
  8. 8,0 8,1 Кружнов Ю. Н. Левинсон-Лессинг В.Ф.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Никулин, 2012
  10. 10,0 10,1 10,2 Эрмитажники. В. Ф. Левинсон-Лессинг. Государственный Эрмитаж.

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  • Никулин Николай Николаевич. Владимир Францевич Левинсон-Лессинг. — К юбилею факультета теории и истории искусств Института имени И. Е. Репина. — СПб, 2012. — С. 77—81.

Һылтанмалар үҙгәртергә