Евразия телдәре

Евразия — лингвогенетик яҡтан иң ныҡ өйрәнелгән континент, унда 21 ғаилә, 4 изолят һәм 12 классификацияланмаған тел бар.

Евразия телдәре

Евразия телдәре Викимилектә

Евразия телдәре исемлеге

• Баск ғаиләһе {3}
• Һинд-европа ғаиләһе {449}

Түбәндәге 2 ғаиләне кавказ телдәре тип атайҙар (генетик булмаған берләшмә):

• Төньяҡ Кавказ ғаиләһе {34},дөйөм ҡабул ителмәгән ғаилә:
  • Абхаз-адығ телдәре
  • Нах-дағыстан телдәре
• Картвель ғаиләһе {6}

• Урал ғаиләһе {39}
• Алтай ғаиләһе {79} Барлыҡ тикшеренеүселәр ҙә таный. Түбәндәге телдәҙе берләштерә:
  • Монгол телдәре
  • Төрки телдәр
  • Тунғыс-маньчжур телдәре; максималь вариантта түбәндәге телдәре лә индерәләр:
  • Корея телдәре һәм
  • Япон-рюкю телдәре (япон һәм рюкю телдәрендә иҫәпләп)
• Дравид телдәре {66}
• Бурушаски теле (изолят) {1}

Киләһе 5 ғаиләне шартлы рәүештә «Палеоазиат телдәре» тип атайҙар (генетик булмаған берләшмә):

• Енисей ғаиләһе{2}
• Юкагир (юкагир-чуван) ғаиләһе {2}
• Чукот-камчатка ғаиләһе {5}, шул иҫәптән: чукот теле, коряк теле, ительмен теле һ. б. (тикшереүселәр тарафынан танылған)
• Нивх теле (изолят) {1}
• Айн ғаиләһе † {3}

• Син-тибет ғаиләһе {363}, шул иҫәптән ҡытай теле йәки телдәр төркөмө
• Тай-кадай телдәре {70}
• Мяо-яо ғаиләһе {22}
• Австроазия ғаиләһе
  • Австроазия телдәре {163}, шул иҫәптән вьетнам теле
  • Никобар ғаиләһе {6}
• Австронезия ғаиләһе{1268}
  • Малай-полинезий ғаиләһе {1248}
  • Формоз (тайвань) ғаиләһе {20}
• Андаман ғаиләһе{13}

Боронғо телдәр (хәҙер юҡҡҡа сыҡҡан)

• Тиррен ғаиләһе {2} † (этруск телен иҫәпләп)
• Хурро-урарту телдәре † {2}
• Шумер теле (изолят) † {1}
• Элам теле (изолят) † {1}
• Классифицияланмаған телдәр {12}, шул иҫәптән ибер теле †, кипр-минор теле †, этеокрит теле †, хатт теле †, кассит теле † көнбайышта Евразияла башҡа т реликт телдәр.

Тел ғаиләләре һаны

1980 йылдар уртаһына торошло.

ғаилә	БДБ, мең кеше	сит ил Европаһы	сит ил Азияһы	Евразия	%
барлығы	272492	488829	2710648	3471969	100 %
Һинд-европа	216410	463712	793130	1473252	42,43 %
Син-тибет	60	123	1064110	1064293	30,65 %
Австронезия		64	216550	216614	6,24 %
Дравид			180355	180355	5,19 %
Япон (япон-рюкю)		16	118460	118476	3,41 %
Алтай	44040	2340	70010	116390	3,35 %
Австроазия		10	71635	71645	2,06 %
Паратай(тай-кадай)			67750	67750	1,95 %
Корей	400	16	61670	62086	1,79 %
Афразия	25	2400	55055	57480	1,66 %
Урал	4475	18430		22905	0,66 %
Xмонг-мьен			8180	8180	0,24 %
Картвель	3700		145	3845	0,11 %
Төньяҡ кавказ	3220		235	3455	0,10 %
Папуас			1750	1750	0,05 %
Баск		1030		1030	0,03 %
Нигер-кордофан		110	150	260	0,01 %
Бурушаски (буриши)			50	50	0 %
Чукот-камчатка	23			23	0 %
Айн			20	20	0 %
Нивх	4			4	0 %
Эскимос-алеут	2			2	0 %
Андаман			1	1	0 %
Юкагир (юкагир-чуван)	1			1	0 %
Кет (енисей)	1			1	0 %
башҡалар	131	578	1392	2101	0,06 %

Европа телдәре

Европа телдәре

Европа халҡының 94 % -тан артығы һинд-европа ғаиләһе телдәрендә һөйләшә.

Ғаилә	Төркөм	БДБ-ның Европа өлөшө	Европа сит илдәре	вся Европа	%
барлығы	барлығы	165595	488809	654404	100 %
Һиндевропа		150763	462366	613129	93,69 %
	Славян	142460	82225	224685	34,33 %
	Роман	3148	179821	182969	27,96 %
	Герман	281	175423	175704	26,85 %
	Грек	125	9988	10113	1,55 %
	Кельт	0	7520	7520	1,15 %
	Албан	3,8	4810	4814	0,74 %
	Балтика	4324	12	4336	0,66 %
	Индоарин	158	2207	2365	0,36 %
	Әрмән	208	320	528	0,08 %
	Иран	55	40	95	0,01 %
Урал		3967	18430	22397	3,42 %
	Фин-уғыр	3959	18430	22389	3,42 %
	Самодий	8	0	8	0 %
Алтай		9130	2340	11470	1,75 %
	Төрки	8978	2340	11318	1,73 %
	Монгол	150	0	150	0,02 %
	Тунғыс-маньчжур	2	0	2	0 %
Афразия		1463	3735	5198	0,79 %
	Йәһүд	1453	1340	2793	0,43 %
	Семит	9,6	2365	2375	0,36 %
	Кушит	0	30	30	0 %
Баск		0	1030	1030	0,16 %
Син-тибет		5	123	128	0,02 %
	Ҡытай	5	110	115	0,02 %
	Тибет-бирма	0	13	13	0 %
Төньяҡ Кавказ		115	0	115	0,02 %
	Нах-дағстан	98	0	98	0,01 %
	Абхаз-адығ	17	0	17	0 %
Нигер-кордофан		0	110	110	0,02 %
Картвель		68	0	68	0,01 %
Австронезия		0	44	44	0,01 %
Корей		33	16	49	0,01 %
Япон (япон-рюкю)		0,1	16	16	0 %
Австроазия		1,4	10	11	0 %
Чукот-камчатка		0,4	0	0,4	0 %
Эскимос-алеут		0,1	0	0,1	0 %
Нивх		0,1	0	0,1	0 %
башҡалар		49	589	638	0,10 %

Азия телдәре

Азия телдәре ғаиләһе

Азия халҡының 40 % самаһы Син-тибет телдәрендә һәм 30 % -ы Һиндевропа телдәрендә һөйләшә.

1980 йылдарҙың уртаһына торошло (мең кеше).

ғаилә	төркөм	СНГ	сит ил Азияһы	Барлыҡ Азия	%
барлығы	барлығы	106408	2710648	2817056	100 %
Син-тибет		55	1064109	1064164	37,78 %
		55	1003630	1003685	35,63 %
	Тибет-бирма	0	60479	60479	2,15 %
Һинд-европа		63394	793126	856520	30,40 %
	Һиндарий	72	719566	719638	25,55 %
	Иран	4122	71460	75582	2,68 %
	Славян	53273	95	53368	1,89 %
	Әрмән	4292	660	4952	0,18 %
	Герман	1699	475	2174	0,08 %
	Грек	222	660	882	0,03 %
	Нуристан	0	145	145	0,01 %
	Роман	87	50	137	0 %
	Балтия	76	0	76	0 %
	Албан	0,2	15	15	0 %
Австронезия		0	216550	216550	7,69 %
	Малай-полинезия	0	216180	216180	7,68 %
	Тайвань	0	370	370	0,01 %
Дравид		0	180355	180355	6,40 %
	Көньяҡ	0	112415	112415	3,99 %
	Көньяҡ-көнсығыш	0	60000	60000	2,13 %
	Гондван	0	3770	3770	0,13 %
	Төньяҡ-көнсығыш	0	1710	1710	0,06 %
	Көньяҡ-көнбайыш	0	1502	1502	0,05 %
	Төньяҡ-көнбайыш	0	765	765	0,03 %
	Үҙәк	0	191	191	0 %
Япон(япон-рюкю)		0,7	118460	118461	4,21 %
Алтай		34911	70006	104917	3,72 %
	Төрки	34476	59756	94232	3,35 %
	Монгол	380	5729	6109	0,22 %
	Тунгус-маньчжур	56	4521	4577	0,16 %
Австроазия		1,4	71632	71633	2,54 %
	Мон-кхмер	1,4	63072	63073	2,24 %
	Мунда	0	8535	8535	0,30 %
	Никобар	0	25	25	0 %
Паратай (тай-кадай)		0	67745	67745	2,40 %
	Тай	0	65094	65094	2,31 %
	Дун-шуй	0	1755	1755	0,06 %
	Кадай	0	896	896	0,03 %
Корея		367	61670	62037	2,20 %
Афразия		362	55185	55547	1,97 %
	Семит	15,4	51600	51615	1,83 %
	Йәһүд телдәре	347	3540	3887	0,14 %
	Кушит	0	45	45	0 %
Мяо-яо		0	8182	8182	0,29 %
Картвель		3632	145	3777	0,13 %
Төньяҡ Кавказ		3099	235	3334	0,12 %
	Нах-дағсатан	2479	5	2484	0,09 %
	Абхаз-адығ	619	230	849	0,03 %
Папуас		0	1750	1750	0,06 %
	Транс Яңы Гвинея телдәре	0	1250	1250	0,04 %
	Көнбайыш Папуас	0	455	455	0,02 %
	башҡа ғаиләләр	0	45	45	0 %
Урал		504	0	504	0,02 %
	Фин-уғыр	477	0	477	0,02 %
	Самоди	27	0	27	0 %
Нигер-кордофан		0	165	165	0,01 %
Бурушаски (буриши)		0	50	50	0 %
Чукот-камчатка		22,6	0	23	0 %
Айн		0	20	20	0 %
Нивх		4,3	0	4	0 %
Эскимос-алеут		1,9	0	2	0 %
Андаман		0	1	1	0 %
Кет (енисей)		1,1	0	1	0 %
Юкагир (юкагир-чуван)		0,8	0	1	0 %
башҡалар		91	1264	1355	0,05 %

Шулай уҡ ҡарағыҙ

• Донъя телдәре
• Африка телдәре
• Америка телдәре
• Океания телдәре
• Рәсәй телдәре
• СССР телдәре