Британия китапханаһы

Британия китапханаһы (British Library) — Бөйөк Британияның милли китапханаһы. Уны төҙөү тураһында Закон 1972 йылда парламент тарафынан ҡабул ителә һәм уға ярашлы Британия музейы китапханаһына вағыраҡ тупланмалар ҡушыла; китапхананың яңы бинаһы Лондонда 1973 йылдың 1 июлендә асыла. Был китапхана АҠШ-тың Вашингтон ҡалаһындағы Конгресс китапханаһынан ҡала Донъяның иң ҙур китапханалары исемлегендә икенсе урында тора.

Британия китапханаһы
Нигеҙләү датаһы 1 июль 1973[1]
Логотип
Рәсем
Менеджер/директор Roly Keating[d][2] һәм Lynne Brindley[d]
Дәүләт  Бөйөк Британия[3]
Административ-территориаль берәмек Камден[d][3]
Урынлашҡан урамы Юстон-роуд[d]
Историческое графство Мидлсекс[d]
Урын Сент-Панкрас[d] һәм Thorp Arch Trading Estate[d]
Етәксе орган British Library Board[d]
Ойошма ағзаһы Research Libraries UK[d][4], Digital Preservation Coalition[d][5], ORCID[d][6][7], Open Preservation Foundation[d][8], IIIF Consortium[d][9], International Internet Preservation Consortium[d][10][11], Консорциум европейских научных библиотек[d][12], International GLAM Labs Community[d][13], Память Нидерландов[d][14], Conference of European National Librarians[d][15], DataCite[d][16], SCONUL[d][17], British and Irish Committee on Map Information and Cataloguing Systems[d], Publishers Association Limited[d][18] һәм Международная федерация библиотечных ассоциаций и учреждений[d][19]
Хужаһы Департамент цифровых технологий, культуры, СМИ и спорта[d]
Бойһонған ойошма (филиал) Endangered Archives Programme[d] һәм UK Web Archive[d]
Милке E-Theses Online Service[d]
Штаб-фатирҙың урынлашыуы Лондон, Бөйөк Британия[20]
Ҡулланылған тел инглизсә
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Бюджет 142 000 000 ± 1 £
Коллекция күләме 170 000 000 берәмек[21]
Йылына инеүселәр һаны 1 579 270[22]
Мираҫ статусы 1 дәрәжәле реестр бинаһы[d]
Адрес 96 Euston Road
Почта индексы NW1 2DB
Рәсми сайт bl.uk
Ссылка на условия использования bl.uk/catalogues/illumin…[23]
Изображение модели
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр 1 863 843 һәм 68 400 ± 99[24]
Эндпоинт API ssoa.bl.uk/idp/shibboleth[25]
WordLift URL data.wordlift.io/wl01714…[26]
Географический код Великобритании TQ2997082897[27]
Страница учреждения на Викискладе British Library
Ойошма хеҙмәткәрҙәре категорияһы Category:Employees of the British Library[d]
Content partnership category Category:Images from the British Library[d]
Карта
 Британия китапханаһы Викимилектә

Тарихы үҙгәртергә

Британия китапханаһы хәҙерге статусына 1972 йылда ҡабул ителгән Британия китапханаһы тураһындағы Законға ярашлы эйә була (ингл. The British Library Act). Уға ярашлы ошо китапханалар берләштерелә: Британия музейыныҡы [28], Милли үҙәк (1916-ла ойошторолған), Патент бюроһы, шулай уҡ Британия милли библиографияһы эштәре буйынса Совет, Милли китапхана-абонемент (Бостон Спа), Фәнни һәм техник мәғлүмәт милли бюроһы[29].

Милли үҙәк китапханаһы менән Милли китапхана-абонементтың берләштерелгән фондтары нигеҙендә 1973 йылда Документтар алып барыу үҙәге булдырылған[30].

Британия китапханаһы каталогына 2017 йылда Л. Кэрроллдың "Alice’s Adventures in Wonderland" әкиәтен Гүзәл Ситдиҡова башҡорт теленә тәржемә иткән "Әлисәнең Сәйерстандағы мажаралары" китабы индерелгән [31]

Китапхана структураһы һәм идаралығы үҙгәртергә

Британия китапханаһын дәүләт финанслай, шулай уҡ түләүле хеҙмәттәр, хәйриә һәм спонсорҙар аҡсаһына тотола. Китапхана идараһына 8 - 13 кеше инә, уларҙың береһе таж (корона) итеп ҡуйыла, ҡалғандарын министрҙар итеп тәғәйенләйҙәр. Баш башҡарыусы директор идара рәйесе урынбаҫары булып тора[30].

Британия китапханаһының өс бүлексәһе бар:

  • Британия китапханаһы (Сент-Панкрас вокзалында);
  • Гәзит китапханаһы (Лондонда);
  • Британия китапханаһы (Бостон-Спала).

Китапхананың уҡыу залдары түләүһеҙ, йәш сикләнмәй, әммә башҡа китапханалар менән файҙалана алған 18 йәшкә тиклемге йәштәр хеҙмәтләндерелмәй

Китапхана фондтары үҙгәртергә

Китапханала дөйөм алғанда 150 миллион берәмек һаҡлана[32]. Британия китапханаһының инкунабулаһында XV быуат баҫмаларының сирек өлөшө һаҡлана [33]

 
Британия музейының данлыҡлы уҡыу залы
(китапхана 1997 йылға тиклем файҙаланған)

Библиография үҙгәртергә

  • Alan Day: Inside the British Library. Library Association, London 1998, ISBN 1-85604-280-4
  • Philip Howard: The British Library, a treasure of knowledge. Scala, London 2008, ISBN 978-1-85759-375-4
  • Giles Mandelbrote (Hrsg.): Libraries within the library. The origins of the British Library's printed collections. British Library, London 2009, ISBN 978-0-7123-5035-8
  • Colin St John Wilson: The design and construction of the British Library. British Library, London 1998, ISBN 0-7123-0658-7


Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. https://www.bl.uk/aboutus/quickinfo/facts/history/
  2. https://www.bl.uk/aboutus/governance/blboard/memberslist/rkeating/
  3. 3,0 3,1 archINFORM (нем.) — 1994.
  4. http://www.rluk.ac.uk/rluk-members/members/
  5. http://www.dpconline.org/members/list-of-members
  6. ORCID (ингл.) — 2012.
  7. https://web.archive.org/web/20231020113811/https://orcid.org/members
  8. http://openpreservation.org/about/members/
  9. http://iiif.io/community/consortium/#the-iiif-consortium
  10. http://netpreserve.org/about-us/members/
  11. https://netpreserve.org/about-us/members/
  12. https://www.cerl.org/membership/list_members
  13. List of members
  14. https://geheugen.delpher.nl/nl/geheugen/pages/instelling/British+Library
  15. https://web.archive.org/web/20221226144622/https://www.cenl.org/member-libraries/
  16. https://web.archive.org/web/20240112184553/https://datacite.org/members/
  17. https://web.archive.org/web/20240113115858/https://librarytechnology.org/libraries/sconul/
  18. https://www.publishers.org.uk/members
  19. https://web.archive.org/web/20230803111744/https://cdn.ifla.org/wp-content/uploads/ifla-members-and-association-affiliates_2023-07-21.pdf
  20. https://www.wechanged.ugent.be/wechanged-database/
  21. https://web.archive.org/web/20141018015328/http://www.bl.uk/learning/cresearch/skills/using1/usingthebritishlibrary.html
  22. Visits made in 2015 to visitor attractions in membership with ALVA
  23. McCarthy D., Wallace A. Survey of GLAM open access policy and practice // Google Sheets — 2018.
  24. (unspecified title)
  25. https://orcid.org/signin
  26. https://fr.dentist/kb/british-library/
  27. National Heritage List for England
  28. Возникла в 1753 году на основе книжного собрания сэра Ганса Слоуна, в которое входили англосаксонские и латинские средневековые манускрипты, приобретённые им у Роберта Коттона и Роберта Гарлея. Король Георг II поддержал начинание и преподнёс в дар музею королевскую библиотеку (которую начал собирать Эдуард IV), а вместе с ней и право обязательного экземпляра всех книг, выходящих в пределах Великобритании. В 1823 году музейное собрание пополнилось библиотекой Георга III, состоящей из около 65 тысяч книг. В 1850-е годы в здании Британского музея открылся знаменитый читальный зал, где работали Карл Маркс и Ленин. В XX веке в библиотеку поступили древнейшие печатные книги и буддийские рукописи из Дуньхуана, Синайский кодекс из Ленинграда и исключительная по полноте коллекция гебраистических текстов.
  29. Библиотечная энциклопедия / Российская гос. б-ка; редкол.: гл. ред. Ю. А. Гриханов, науч. ред.-сост.: Е. И. Ратникова, Л. Н. Уланова и др.. — Москва: Пашков дом, 2007. — С. 238.
  30. 30,0 30,1 Библиотечная энциклопедия / Российская гос. б-ка; редкол.: гл. ред. Ю. А. Гриханов, науч. ред.-сост.: Е. И. Ратникова, Л. Н. Уланова и др.. — Москва: Пашков дом, 2007. — С. 238-239.
  31. Л. Кэрролл. Әлисәнең Сәйерстандағы мажаралары. (Башҡортсаға Г. Ситдиҡова тәржемәһе) — Evertype (Ирландия), 2017. — 129 с. — ISBN-10 1-78201-201-X ISBN-13 978-1-78201-201-6
  32. Веб-сайт Британия ской китапханаи 2010 йыл 24 июль архивланған.
  33. Incunabula Collections 2015 йыл 13 ғинуар архивланған.

Әҙәбиәт үҙгәртергә

  • Библиотечная энциклопедия / Российская гос. б-ка; редкол.: гл. ред. Ю. А. Гриханов, науч. ред.-сост.: Е. И. Ратникова, Л. Н. Уланова и др.. — Москва: Пашков дом, 2007.

Һылтанмалар үҙгәртергә