Агейкин Григорий Петрович

Агейкин Григорий Петрович (1 декабрь 1924 йыл — 1 декабрь 2007 йыл) — эрзя һәм рус шағиры, яҙыусы. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. Ҡыҙыл Байраҡ һәм II дәрәжә Ватан һуғышы ордендары кавалеры.

Агейкин Григорий Петрович
Зат	ир-ат
Гражданлыҡ	СССР  Рәсәй
Патронимы йәки матронимы	Петрович[d]
Тыуған көнө	1 декабрь 1924({{padleft:1924|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:1|2|0}})
Тыуған урыны	Кочкурово[d], Саранский уезд[d], Пенза губернаһы[d], РСФСР, СССР
Вафат булған көнө	1 декабрь 2007({{padleft:2007|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:1|2|0}}) (83 йәш)
Яҙма әҫәрҙәр теле	урыҫ теле
Һөнәр төрө	яҙыусы
Уҡыу йорто	Н. П. Огарёв исемендәге Мордва дәүләт университеты
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Биографияһы

Григорий Петрович Агейкин 1924 йылдың 1 декабрендә Мордва АССР-ының Кочкуров районы Кочкуров ауылында тыуған.

Крәҫтиән ғаиләһендә икенсе бала. Мәктәптә уҡыған сағында мордва теле менән ныҡлап шөғөлләнә, 6-сы синыфта беренсе шиғырҙарын яҙа, улар мәктәп гәзитендә баҫылып сыға, яҙыусы И. П. Кривошеев менән осрашыу ваҡытында, унан ижадҡа ынтылыуына ыңғай баһа ала. Григорийҙың шиғырҙары тиҙҙән «Сятко» гәзитендә донъя күрә.

1941 йылда Агейкин Бөйөк Ватан һуғышына саҡырыла. Разведкала хеҙмәт итә, Смоленск өлкәһендә, Украина һәм Белоруссия, Молдавия, Румыния, Венгрия, Австрия һәм Болгарияла яуҙа ҡатнаша.

1947 йылдың апрелендә тыуған иленә ҡайта. Партия мәктәбендә уҡый һәм Мордва дәүләт университетының филология факультетын тамамлай. «Совет Мордовияһы» һәм «Эрзянь коммуна» гәзиттәрендә эшләй, шулай уҡ «Пионерэнь вайгель» («Пионер тауышы») журналының мөхәррире булып эшләй һәм шуның арҡаһында балалар өсөн әҫәрҙәр яҙыуы башлана. Агейкин гәзитендә Мордовияның буласаҡ билдәле яҙыусылары баҫылып сыға: А. Моро, А. Лукьянов һәм Е. Пятаев. Тиҙҙән бөтә өс баҫма «Совет Мордовияһы» баҫмаһына берләштерелә, бында эрзә, моҡша, рус телендә мәҡәләләр һәм әҫәрҙәр баҫылып сыға, әммә тиҙҙән хәбәрселәр һәм хеҙмәткәрҙәр ҡәнәғәтһеҙлеге менән бәйле «Эрзянь коммуна» гәзите «Эрзянь правда» исеме аҫтында тергеҙелә, Агейкин унда эшләүен дауам итә.

Агейкин үҙе киткәнсе «Эрзянь правда» гәзитендә эшләй, халыҡтар дуҫлығына, тыуған яҡтың матурлығына, хеҙмәт һәм мөхәбәткә арналған күп әҫәрҙәрен баҫтырып сығара. Балалар өсөн хикәйәләр һәм шиғырҙар, балладалар, очерктар, фельетондар һәм юморескалар авторы булараҡ билдәле.

2007 йылдың 1 декабрендә вафат була.

Библиография

Йыйынтыҡтары

• «Ялгинеть Вишка» (Бәләкәй дуҫтар, 1958)
• «Сырнень тештинеть» (Алтын йондоҙсоҡтар, 1959)
• «Сед вайгель» (Йөрәк тауышы, 1964)
• «Боря — космонавт» (1967)
• «Кия кид йырлай?» (Кем кемдән ҡурҡа?, 1976)
• «Лемзеркать» (Черемушка, 1980)

Хикәйәләре

• «Калавтозь кире» (Размотанный клубок)
• «Топтыга»
• «Максим»
• «Сёлмов оят» (Крылатые друзья)
• «Туз»
• «Пожар»
• «Перець» (Перец)
• «Иля кадново ялгасто» (Не отставай от друзей)
• «Баян»
• «Паро тев» (Хорошее дело)
• «Тундонь валске» (Весеннее утро)

Әҙәбиәт

• Поэзия души моей… // Сельская газета, № 50, 10 декабря 2014 года 2016 йыл 2 август архивланған.  (рус.)
• Время и события. 2014: библиографический указатель / Нац. б-ка им. А. С. Пушкина Респ. Мордовия; [сост. А. Н. Маланьчева]. — Саранск, 2013. — 148 с
• В год литературы кочкуровцы читают произведения своих земляков-писателей  (рус.)(рус.)