Википедия

Совет-фин һуғышы (1939—1940): өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
← Алдағы үҙгәртеүКиләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
Il Nur (фекер алышыу | өлөш)
1020 төҙәтеү
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Ук}}
'''Совет-фин һуғышы''' (''фин. talvisota - — ҡышҡы һуғыш'')  — [[Совет Социалистик Республикалар Союзы]] менән [[Финляндия]] араһында 1939-1940 йылдарҙа үткән ҡораллы көстәр араһындағы 1939—1940 йылдарҙа булған ҡаршылыҡ. Һуғыш Мәскәү солохосолох төҙөү менән тамамланған. Был солох буйынса СССР составына Финляндия биләмәһенең 11 % өлөшө күскән.
 
ҡайһыҠайһы бер ғалимдәр фекерҙәрефекере буйынса өсөнсө совет-фин һуғышы - — [[Икенсе бөтә донъя һуғышы]] ваҡытында СССР-ҙың Финляндияға һөжүме тип ҡарала, ләкин совет һәм урыҫ тарихында был һуғыш айырым күрһәтелә. Һуғыш иғлан итеү арҡаһында СССР-ны [[Милләттәр лигаһы]]нан сығарғандарсығарла.
 
1939 йылғы Совет һәм Германия араһындағы килешеүенә таянып, Совет хөкүмәте Финляндияға Ленинград ҡалаһының иминлеге өсөн СССР-ға Карелия муйынтығы ерен тапшырырға һәм уның иҫәбенә Карелиянан ер алырға талап итәҡуя. Финляндия Хөкүмәте талапты үтәмәгәнлектән, Ҡыҙыл Армия 1939 йылдың 30 ноябрендә һуғыш иғлан итә.
 
1939 йылдың 30 ноябрендә РККА-ның 7-се армияһы Карел муйынтығында фин частәренә һөжүм итә. Шул уҡ көндө 70-се дивизия көсө менән Куоккал (хәҙер Репин) һәм Келломяк (хәҙер Комарово) торлаҡ пункттары алына. 1 декабрьҙә фин частәре Терийокаҙан сигенәләр. 2 декабрҙә Совет ғәсғәрҙәре Райвол шәһәрен (Рощино), 4 декабрҙә  — Каннельярви, 6 декабрьдә  — Лоунатйоки ҡалаларын ала. Һуңыраҡ, Тайпалы йылғаһы янында (Вуоксаның көньяҡ ере) совет ғәсғәрҙәре Маннергейм линияһында китә.
 
Совет ғәсғәрҙәре Маннергейм линияһында туҡтағас, Ладога Карелияһы РККАның 8-се армияһы (139 сы дивизия) көсө менән һөжүм итеү омтылыш ҡабул ителә. 10 декабрь көндө Ҡыҙыл Армия Питкярантаны ала, әммә 12 декабрҙә совет ғәсғәрҙәре Толваярви (хәҙер Суярви районы) янында тар-мар ителә.
28 юл:
 
== Сығанаҡтар ==
* Virrankoski P. Suomen Historia 2.  — 2001.  — ISBN 951-746-342-1, SKS.
* РГВА. Ф. 37977. Оп. 1. Д. 595. Л. 57—59, 95; Д. 722. Л. 414—417.
Зимняя война.  — Кн. 1.  — С. 150.
* Россия и СССР в войнах XX века. Потери вооружённых сил. Статистическое исследование / Под общ. ред. Г.  Ф.  Кривошеева.  — 2.  — М.: Олма-Пресс, 2001.  — С. 213.  — 608 с.  — ISBN 5-224-01515-4.
* Kurenmaa P., Lentilä R. Sodan tappiot // Jatkosodan pikkujättiläinen (фин.) / J. Leskinen, A. Juutilainen.  — 2007.  — С. 1152.  — ISBN 951-0-28690-7.
* Lentilä R., Juutilainen A. Talvisodan uhrit // Talvisodan pikkujättiläinen (фин.) / J. Leskinen, A. Juutilainen.  — 2007.  — С. 821.  — ISBN 978-951-0-23536-2.
* Malmi T. Suomalaiset sotavangit // Talvisodan pikkujättiläinen (фин.) / J. Leskinen, A. Juutilainen.  — 2007.  — С. 792.  — ISBN 978-951-0-23536-2.
 
[[Төркөм:Европа һуғыштары]]
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Совет-фин_һуғышы_(1939—1940)» битенән алынған