Ауҙаҡан яланы: өлгөләр араһындағы айырма

Беренсеһе: Борон был төбәк кешеләре өсөн йылғалар иң уңайлы юл тип иҫәпләнелә. Әммә мул һыулы, шарлап аҡҡан Һикәҙе буйлап кәмәлә бик ҡыйыуҙар ғына йөҙөр булған. Бер көн ауыл кешеләре йылға буйлап ағасҡа йәбешеп бер кешенең ағып килеүен күреп ҡала. Ярға сығарғас, уның ошо төбәктең абруйлы кешеһе- абыҙы булыуы асыҡлана. Шунан алып был ялан Абыҙаҡҡан ялан тип атала, әкренләп Ауҙаҡан тигән атамаға әйләнә<ref>Зуфар Ҡарамышев. г. Туймазы.-300 экз., стр. 206</ref>.▼

Икенсе фараз: Борондан был төбәк халҡы урман эше, һунар итеү һәм балыҡ тотоу менән шөғөлләнгән. Ул замандарҙа ат йөҙҙөрөрлөк тәрәнлектәге Һикәҙе йылғаһында ау менән балыҡ тотҡандар. Шарлап аҡҡан тау йылғаһы балыҡсыларҙың ауҙарын йыш ҡына ағыҙып алып китер булған. Шуға ла Һикәҙене бер аҙ боролоп ағырға мәжбүр иткән ялан Ауаҡҡан ялан тип аталған<ref>Башҡорт легендалары. Өфө 1969. 3000 экз. 144 бит.</ref>.▼