Конкка Унелма Семёновна: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Il Nur (фекер алышыу | өлөш)
ә Исправления в соответствии с правилами башкирской грамматики, стилистики, Исправления перевода с русского на башкирский с учетом смысловой нагрузки.
1 юл:
{{УК}}
'''Унелма Семеновна Конкка''' ([[Фин теле|фин.]] Unelma Konkka) (21 август, 1921, [[Конколово]], [[РСФСР]] — 4 май, 2011, [[Лаппеэнранта]], [[Финляндия]]) — Совет һәм Россия шағирәһе, прозаик, тәржемәсе, фольклорсы. Филология фәндәре кандидаты, РАНРФА КарНЦКарФҮ ИЯЛИТӘТИ өлкән ғилми хеҙмәткәре, СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы (1981).
 
== Биографияһы ==
Унелма Конкка [[Петроград губернаһы]] [[Шлиссельбург өйәҙе]] Токсово ауылы янында Конколово ([[Фин теле|фин.]] Konkkala) ауылында тыуа, хәҙер Ленинград өлкәһе Всеволожский районына ҡарай, [[Ингерманландтар|ингерманланд]] крестьян ғаиләһендә унынсы бала була. ЙортныңЙорттоң ырыу исеме - Корвела.
 
ӘтиһеАтаһы Симо Конкка, революцияға тиклем ауыл старостаһы була, йәмәғәт судьяһы булып һайлана. Ул ғаиләләғаиләһендә уҡыуҙы хуплайхуп күрә, уныңшуның ярҙамыөсөн менәндә уныңөйөндә йортондаТәүраттан башлап Карл К. Маркс һәм Жан-Жак РуссоРуссоныҡына күптиклем китаптарыкитаптар күп була. ӘсәйӘсәһе - Катрин ВатанынВанханен. Ғаиләлә барлығы унике бала була, шуларҙың бишүһе сабый саҡта уҡ үлеп ҡала.
 
1921 йылдың июнь башында, амнистияТарту менәнтыныслыҡ бәйлекилешеүенә рәүештә,ярашлы Тартуамнистия тынысһөҙөмтәһендә, шартнәмәһе нәтижәләре буйынса, Конкка ғаиләһе Финляндиянан өйөнә ҡайта,. Улар унда 1919 йылда Төньяҡ Ингерманландия йәшәүселәргә ярашлы итепҡарата Совет властевласе үткәргән репрессияларҙан ҡасырғаҡасып мәжбүркиткән була. 21 августтаавгуста УнылаУнелма тыуа.
 
1931 йылда Конкка ғаиләһен ҡулғакулак алалартип танып, әтиһеатаһы һәм әсәһен балалары менән ниһен Урхо һәм Унелма менән СебергәСебер ебәрәләрһөрәләр. Ике йылдан һуң анаһынаәсәһенә балалары менән Себерҙән ҡайтырға рөхсәт итәләр,. әммә тыуғанТыуған хәлөйҙәре менәнконфискацияланыу конфискацияланыпсәбәпле, Карелияға БулманыңРугозеро ауылына ҡайтырға тура килә. Унда Унелманың өлкән апаһы ХимаХилма уҡытыусы булып эшләгән. Другое ауылынана ҡайтыпӘ китергә тура килә. Атаһыатаһын, киреһенсә, Көнбайыш Себерҙән алғаарыраҡ, төньяҡ-көнсығыш Якутияға, булыуыВерхоянск 1933эргәһенә йылдаебәрәләр. вафатУл булғаншунда Верхоянск1933 районынайылда ебәрәләрвафат була.
 
1936 йылда УнылаУнелма [[Петрозаводск|Петрозаводскийға]]ҡа күсеп килә, унан һуңунда 2 йыл рабфакта уҡый, һуңынан педагогияПедагогия институтына уҡырға инә. 1939 йылда Советсовет-фин һуғышы башланып китеүкитеүе уҡыуын өҙә. 1940 йылда ул педагогикаПедагогия институты базаһында ойошторолған КарелоКарел-Фин дәүләт университетында уҡыуын дауам итә. Һуғыш йылдарындайылдарын Унелма ул Удмуртияла эвакуацияланаэвакуацияла үткәрә, Ижау хәрби заводының ярҙамсы хужалыгындахужалығында эшләй.
 
1944 йылда улУнелма ПетрозаводскаПетрозаводскийға ҡайта,. 1946 йылдаОҙаҡламай ундаСыктывкарға Петрозаводскэвакуациянан исеме үҙгәртелгән Петрозаводский дәүләт университетынуниверситеты ла ҡайта. Унелма ошо юғары уҡыу йортон 1946 йылда тамамлай һәм юнәлтмә буйынса Тартуға китә, унда мәктәптә урыҫ теле һәм әҙәбиәте уҡыта.
 
1947 йылда ул ПетрозаводскПетрозаводский университеты аспирантураһына ҡабул ителә. Әҫәрҙәре 1948 йылда, Академияакадемик ялыял алып Калевала районының Ухта ҡасабаһына күсә, унда биш йыл мәктәптә рус теле һәм әҙәбиәте уҡыта. 1953 йылда Унелма Бөтә донъя әҙәбиәте институтының аспирантураһында фольклор буйынса уҡыуын дауам итә.
 
1957 йылда, ПетрозаводскҡаПетрозаводскиға ҡайтҡасҡайтып, улУнелма СССР ФАФәндәр Академияһының Карелия филиалының Тел, әҙәбиәт һәм тарих институтында эшләй башлай, 20 йыл дауамында шунда эшләй.
 
1966 йылда «Карел сатирик әкиәте» темаһына кандидатлыҡ диссертацияһын яҡлай, уның нигеҙендә шул уҡ исемдәге монография сыға.
 
Ул шулайШулай уҡ Унелма карел әкиәттәренең ике томын баҫтырып сығара, улар. барлығыБарлығы 1000 һәм биттәнбиттә 171 әкиәттәнәкиәт кергән был хеҙмәттә Карелияның бар төбәктәре һәм уларға хас барлыҡ сюжеттар ғибәрәтурын булаалған. Беренсе томына - «Карел халыҡ әкиәттәре» нең беренсе томына (Фән, 1963 йыл) — Карелиятөнъяҡ карел һәм сергозкрсегозер әкиәттәре, икенсе томына - "Карел халыҡ әкиәттәре. Көнъяҡ Карелия" (Фән, левизор1967 йыл) — ливвиктар һәм лютиктарлюдиктар әкиәттәре инә. Әкиәттәрҙең төп нөсхәләре урындағы һөйләшеүҙәрҙә баҫылып сыҡҡан һәм шуға күрә карел телен өйрәнеү өсөн мөһим сығанаҡ булып хеҙмәт итә алалар.
 
Унелма Конкка Карелияның төрлө төбәктәрендә фольклор йыйыу менән шөғөлләнә. Ош эшенең һөҙөмтәләре булған урындағы ауыҙ-тел ижады һәм этнография йыйынтығын 1972-1976 йылдарҙа ике китапҡа туплап сығара. 1975 йылда әҙерләнгән "Һағыш поэзияһы. Карел йола сеңләүҙәре" Рәсәйҙә урыҫ телендә 1992 йылда ғына баҫылып сыға. Фин һәм карел фольклорсыларының берҙән-бер көндәлк ҡулланмаһы булып тора.
Конкка Карелияның төрлө райондарында фольклор йыйыу менән шөғөлләнә.
 
2004 йылдан Финляндияла йәшәй.
 
2014 йылда «ПоэзияҺағыш печалипоэзияһы» монографияһының беренсе өлөшө Рёко Ямагути тәржемәһендә япон телендә баҫтырыла.
 
Ғөмүмән алғанда, Конкка йөҙҙән артыҡ ғилми публикация авторы булып тора.
 
Унелма Конкка - Катри Корвела псевдонимы менән фин телендә ижад итеүсе шағир һәм прозаик булараҡ та танылыу алды. 1981 йылдан СССР яҙыусылар Союзы ағзаһы.
 
Фин әҙәбиәте йәмғиәте ағзаһы, шулай уҡ "Калевала" йәмғиәте, Кастрена йәмғиәте, Милләт-ара фольклорсылар ассоцияцияһы, Карел мәғрифәте йәмғиәттәре ағзаһы.
 
== Фото ==