Малсылыҡ: өлгөләр араһындағы айырма

'''Малсылыҡ'''  — [[һөт]], [[ит]], күн сеймалын алыу һәм шулай уҡ екке мал булараҡ файҙаланыу өсөн [[Мөгөҙлөмөгөҙлө эре мал|мөгөҙлө эре малды]]ды үрсетеү өсөн махсуслашҡан мал аҫрау эшенең бер тармағы.

Төп эшмәкәрлек йүнәлештәренән сығып, малсылыҡ хужалыҡтары һөт, һөт-ит һәм ит төркөмдәренә бүленә. Хужалыҡ төрҙәренә ҡарап күсмә малсылыҡ (иң боронғо), ярым күсмә (йәки ҡыуыу) һәм хәҙерге ваҡытта өҫтөнлөк алған аҙбарҙарҙа аҫыралған малға бүленә.

Малсылыҡ менән бөтә донъя күләмендә шөғөлләнәләр һәм ул күп кенә илдәр иҡтисадында мөһим роль уйнай. Хәҙерге ваҡытта мөгөҙлө эре мал башы буйынса —[[Һиндостан]], [[Бразилия]], [[Америка Ҡушма Штаттары|АҠШ]], [[Ҡытай]], [[Аргентина]], ә һөт етештереү буйынса Һиндостан, АҠШ, Ҡытай, [[Германия]] һәм Бразилия алдынғылар рәтендә<ref>[http://faostat.fao.org/site/573/default.aspx UN Food & Agriculture Organisation]</ref>.

Рәсәйҙә һөт һәм һөт-ит тоҡомон үрсетеү райондары —урман һәм урман-ялан зонаһы. Бынан тыш, әлеге тармаҡтар ҡулланыусылар янында урынлашҡан райондарҙа үҫеш ала. Ит һәм ит-һөт малсылығы дала зонаһы ярымсүлдәрҙең ҡоролоҡҡа тартым көтөүлектәрҙә лә үҫешә.

Мөгөҙлө эре малды үрсетеү [[неолит]] эраһына ҡарай, ул ваҡытта һунарсылыҡ һәм еләк-емеш йыйыу яйлап малсылыҡ һәм [[игенселек]] менән алыштырыла. Боронғо малсылыҡ эҙҙәре хәҙерге ваҡытта [[Бәрәкәтле ярым ай|Бәрәкәтле]] ярым ай төбәгендә, шулай уҡ Иранда (Гәнжә-Дарҙа) табылған.

Оҙайлы ваҡыт малсылыҡ көтөүселәрҙең көтөүлектә мал көтөүен аңлатҡан. Көн дауамында, ҡағиҙә булараҡ, [[Ауыл хужалығы хайуандары|мал]] бер тапҡыр ялға, һыу ятҡылығы эргәһендә, туҡтай. Айырым осраҡтарҙа көтөүселәр мал көтөүҙә [[Эт|эттәрҙе]] ҡулланған.

* [[Кәзәселек]]

[[Категория:Category:Малсылыҡ]]