Йылға системаһы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
"Речная система" битен тәржемә итеп төҙөлгән
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Ук}}'''Йылға системаһы''' — бер уртаҡ [[Йырҙа|йүнәлештәйырҙала]] йәки тармаҡта [[Диңгеҙ|диңгеҙгә]], [[Күл|күлгә]] йәки башҡа һыу объекттарына һыуын ҡойоусы [[йылға]]<nowiki/>лар йыйылмаһы.
 
Ул төп [[Ҡушылдыҡ| төп йылға]] (система олоно) һәм беренсе, икенсе һәм унан һуңғы дәрәжәләге [[:ru:ПритокҠушылдыҡ|притоковҡушылдыҡтарҙан]]<nowiki/>ҡушылдыҡтарҙан тора. Беренсе дәрәжә ҡушылдыҡ тип аталғаны төп йылғаға туранан-тура ҡушыла, икенсе дәрәжәләгеһе — беренсе ҡушылдыҡтарҙың ҡушылдыҡтары, һәм артабан шул тәртиптә дауам итә.Ҡайһы ваҡыт йылғалар дәрәжәһе, киреһенсә, ҙур булмаған йылғаларҙан төп йылғаға ҡарай һанала.
 
Йылғалар системаһына исем төп йылға атамаһы буйынса бирелә, ғәҙәттә, ул системала иң оҙон һәм иң мул һыулы йылға булып тора .
 
== Башҡортостан йылға системалары ==
Ул төп [[Ҡушылдыҡ|йылға]] (система олоно) һәм беренсе, икенсе һәм унан һуңғы дәрәжәләге [[:ru:Приток|притоков]]<nowiki/>ҡушылдыҡтарҙан тора. Беренсе дәрәжә ҡушылдыҡ тип аталғаны төп йылғаға туранан-тура ҡушыла, икенсе дәрәжәләгеһе — беренсе ҡушылдыҡтарҙың ҡушылдыҡтары, һәм артабан шул тәртиптә дауам итә.Ҡайһы ваҡыт йылғалар дәрәжәһе, киреһенсә, ҙур булмаған йылғаларҙан төп йылғаға ҡарай һанала.
Ағиҙел системаһындағы йылғалар һәм ҡушылдыҡтар, Яйыҡ ([[Йәнгел (йылға)|Йәнгел ]], [[Оло Ҡыҙыл]], [[Төйәләҫ (йылға)|Төйәләҫ]], [[Оло Урғаҙа ]], [[Таналыҡ ]] һәм йылғалары) һәм Яйыҡтың иң ҙур ҡушылдығы Һаҡмар (ҡушылдыҡтары [[Ҡурғашлы]], [[Йылайыр (Урман Йылайыры)|Урман Йылайыры]], [[Ялан Йылайыры|Ялан Йылайыры]], [[Оло Эйек]] һәм [[Кесе Эйек]] менән) өс йүнәлештә - көнбайышҡа, көнсығышҡа һәм көньяҡҡа табан атмосфера яуым-төшөмдәренә йүнәлеш биреүсе булып хеҙмәт итә.
 
Шул уҡ ваҡытта Ағиҙел йылғаһы системаһы [[Башҡорт Уралы]]нан һәм уның ҡыҙырымдарынан - көнбайыш һөҙәклектән, Яйыҡ йылғаһы системаһы - көнсығыш һөҙәклектән, ә Һаҡмар йылғаһы системаһы [[Көньяҡ Урал]] пенепленынан һыу йыя<ref>Гареев А. М. Реки и озера Башкортостана. — Уфа: Китап, 2001. — 260 с. ISBN 5-295-02879-8.</ref>
 
== Шулай уҡ ҡарағыҙ ==
 
Йылғалар системаһына исем төп йылға атамаһы буйынса бирелә, ғәҙәттә, ул системала иң оҙон һәм иң мул һыулы йылға булып тора .
 
== См. шулай уҡ ==
 
* Гидрографик селтәр