Моисеенко Евсей Евсеевич: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
"Моисеенко, Евсей Евсеевич" битен тәржемә итеп төҙөлгән
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Ук}}
'''Евсей Евсеевич Моисеенко''' ({{OldStyleDate2|28|август|1916|15}}, Уварович, Могилев губернаһы  — [[29 ноябрь]] [[1988 йыл|1988]], [[Санкт-Петербург|Ленинград]])  — СССР рәссамы, график һәм педагог, профессор (1963).
 
СССР Художество академияһы академигы ([[1973 йыл|1973]]; [[1962 йыл|1962, мөхбир ағзаһы]]). [[СССР-ҙың халыҡ рәссамы]] ([[1970 йыл|1970]]). [[Социалистик Хеҙмәт Геройы]] ([[1986 йыл|1986]]). [[Ленин премияһы]] ([[1974 йыл|1974]]) һәм СССР Дәүләт премияһы лауреаты (1983).
'''Евсей Евсеевич Моисеенко''' ({{OldStyleDate2|28|август|1916|15}}, Уварович, Могилев губернаһы — [[29 ноябрь]] [[1988 йыл|1988]], [[Санкт-Петербург|Ленинград]]) — СССР рәссамы, график һәм педагог, профессор (1963).
 
СССР Художество академияһы академигы ([[1973 йыл|1973]]; [[1962 йыл|1962, мөхбир ағзаһы]]). [[СССР-ҙың халыҡ рәссамы]] ([[1970 йыл|1970]]). [[Социалистик Хеҙмәт Геройы]] ([[1986 йыл|1986]]). [[Ленин премияһы]] ([[1974 йыл|1974]]) һәм СССР Дәүләт премияһы лауреаты (1983).
 
== Биографияһы һәм ижады ==
Евсей Евсеевич Моисеенко 1916 йылдың 15 15 (28)  авгусында Рәсәй империяһы Могилев губернаһы Гомель өйәҙенең Уваровичи ауылында (хәҙер [[Белоруссия]]<nowiki/>ның [[Гомель өлкәһе]]<nowiki/>ндәге Буда-Кошелевский районының ҡала тибындағы ҡасабаһы).
 
Ете класты тамамлағандан һуң, Мәскәүгә юллана, унда [[1931 йыл|1931 йылда]]да М. И. Калинин исемендәге Художество-сәнәғәт училищеһына, металға биҙәк һалыу һәм папье-маше бүлегенә уҡырға инә. 1931—1935 йылдарҙа был училищела Ланге, Филимонов, Николаевта уҡый. Училищены биҙәк һалыу һәм папье-маше буйынса таамамлай. Диплом эше  — «Чапаев» папка-адресы.
 
1935 йылда Моисеенко Ленинградта Һынлы сәнғәт институтына уҡырға и нә. Педагогтары араһында И.  И.  Бродский һәм В Н. Яковлев була. Рәссам булып формалашыуына А.  А.  Осмеркин ҙур йоғонто яһай, уның оҫтаханаһында уҡый
 
Бөйөк Ватан һуғышы оисеенконың дәрестәрен туҡтата: [[1941 йыл|1941 йылд]]<nowiki/>ың дың [[5 июль|5 июлендә]] үҙ теләге менән Моисеенко халыҡ ополчениеһына китә. [[Санкт-Петербург|Ленинград]] янында үҙенең часы менән ҡамауға һәм әсирлеккә эләгә. [[1945 йыл|1945 йылдың]] апреленә тиклем [[Альтенграб|Альтенграбов]]ов концентрацион лагерыныда була . Союздаш ғәскәрҙәр тотҡон азат иткәндән һуң, уны теләге буйынса тыуған иленә ҡайтаралар. Һуғышты 3-се гвардия кавалерия корпусында һуғышып тамамлай.
 
1945 йылда демобилизацияланғандан һуң институтҡа әйләнеп ҡайта һәм 1947 йылда уны А. А. Осмеркин .оҫтаханаһында һынлы снәғәт рәссамы квалификацияһында тамамлай. Диплом эше  — «Генерал Доватор» картинаһы<ref>''Юбилейный Справочник выпускников Санкт-Петербургского Государственного академического института живописи, скульптуры и архитектуры имени И. Е. Репина Российской Академии художеств''. 1915—2005. — СПб, 2007. С. 58.</ref>.
 
Пейзаж, натюрморт оҫтаһы. Рәссамға билдәлелекте Граждандар һәм Бөйөк Ватан һуғышы темаларына «Красные пришли»(1961), «Матери, сёстры» (1967), «Черешня» (1969), «Победа» (1972), «9 Мая» (1975) станок картиналары килтерә<ref>''Художник.'' 1976, № 2. С. 8.</ref>. Был эштәрҙә ул һуғыш темаһын фәлсәфәүи яҡтан яңынан үҙгәртеп ҡарай
 
«Первая конная», «Красные пришли», «Вестники», «Черешня» картиналары СССР-ҙың халыҡ рәссамы исеменә лайыҡ була ([[1970 йыл|1970]]).
 
Һуңғы йылдарҙа инжил сюжеттарына мөрәжәғәт итә («Распятие», [[1988 йыл|1988]]).
 
1958 йылдан тиклем һәм ғүмеренең аҙағына тиклем  — СССР Художество академияһының И.  Е.  Репин исемендәге рәсем сәнғәте, скульптура һәм архитектура институтында шәхси оҫтахана етәксеһе. Рәссам бер нисә быуынды тәрбиәләй. 1963 йылда профессор дәрәжәһе ала<ref>Выставка произведений членов Академии художеств СССР. К 25-летию преобразования Всероссийской Академии художеств в Академию художеств СССР. Живопись. Скульптура. Графика.— М. : Искусство, 1973.  — С. 216</ref>.
 
Моисеенко манераһы өсөн киҫкен графика, оҫтахана композицияһы, сағыу , асыҡ төҫтәр хас.
 
Евсей Евсеевич Моисеенко [[1988 йыл]]<nowiki/>дың [[29 ноябрь|29 ноябрноябрендә]]<nowiki/>ендә вафат була. [[Санкт-Петербург]] Литераторские мостки некрополендә Волков зыяратында ерләнә.
 
== Хәтер ==
* [[Санкт-Петербург]]<nowiki/>та [[1953 йыл|1953 йылд]]<nowiki/>андан [[1988 йыл|1988 йылға]]ға тиклем Евсей Моисеенко йәшәгән һәм ижад иткән йортта (Суворов проспекты, 56), мемориаль таҡта ҡуйылған.<ref>[http://encspb.ru/object/2803929003 Моисеенко Е. Е., мемориальная доска]</ref>
 
* Гомель өлкәһе, Буда-Кошелево ҡалаһында, [[2007 йыл|2007 йылд]]<nowiki/>ыңдың [[25 август|25 авгусында]] Е. Е. Моисеенко исемендәге картиналар галереяһы асыла.<ref>[http://museum.gomel-region.by/ru/list/buda-koshelevo/moiseenko Картинная галерея им. Е. Е. Моисеенко]</ref>
* [[Санкт-Петербург]]<nowiki/>та [[1953 йыл|1953 йылд]]<nowiki/>ан [[1988 йыл|1988 йылға]] тиклем Евсей Моисеенко йәшәгән һәм ижад иткән йортта (Суворов проспекты, 56), мемориаль таҡта ҡуйылған.<ref>[http://encspb.ru/object/2803929003 Моисеенко Е. Е., мемориальная доска]</ref>
 
* [[2016 йыл|2016 йылдың]] дың февралендә Моисеенконың «Азатлыҡ!» картинаһы шәхси эшҡыуар [[Филатова Андрей Васильевич|Андрей Филатовтың]] коллекцияларының береһе Ядва-Шем Мемориалына бушлай оҙайлы ваҡытҡа күргәҙмәгә ҡуйылыуға тапшырыла<ref>«Свобода!» в Яд ва-Шем {{Wayback|url=http://www.aen.ru/index.php?page=article&category=culture&article_id=1343|date=20160224064926}} // Агентство еврейских новостей, 16 февраля 2016</ref>.
* Гомель өлкәһе, Буда-Кошелево ҡалаһында, [[2007 йыл|2007 йылд]]<nowiki/>ың [[25 август|25 авгусында]] Е.Е.Моисеенко исемендәге картиналар галереяһы асыла.<ref>[http://museum.gomel-region.by/ru/list/buda-koshelevo/moiseenko Картинная галерея им. Е. Е. Моисеенко]</ref>
 
* [[2016 йыл|2016 йылдың]] февралендә Моисеенконың «Азатлыҡ!» картинаһы шәхси эшҡыуар [[Филатова Андрей Васильевич|Андрей Филатовтың]] коллекцияларының береһе Ядва-Шем Мемориалына бушлай оҙайлы ваҡытҡа күргәҙмәгә ҡуйылыуға тапшырыла<ref>«Свобода!» в Яд ва-Шем {{Wayback|url=http://www.aen.ru/index.php?page=article&category=culture&article_id=1343|date=20160224064926}} // Агентство еврейских новостей, 16 февраля 2016</ref>.
 
== Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре ==
* [[Социалистик Хеҙмәт Геройы]] ([[1986]])
 
* [[СоциалистикЛенин Хеҙмәт Геройыордены]] ([[1986 йыл|1986]])
* [[Ленин ордены]] ([[1986 йыл|1986]])
* [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены]]
* [[Халыҡтар Дуҫлығы ордены]]
* [[Ленин премияһы]] ([[1974 йыл|1974]])  — ''«Годы боевые» картиналар циклы өсөн («Красные пришли», «Товарищи», «Черешня», «Победа»)''
* СССР дәүләт премияһы ([[1983 йыл|1983]])  — ''Память»" картиналар серияһы өсөн («Из детства», «Ветераны», «Песня», «Память», «Август»)''
* И.  Е.  Репин исемендәге РСФСР дәүләт премияһы ([[1966 йыл|1966]])  — ''«Красные пришли» картинаһы өсөн''
* [[СССР-ҙың халыҡ рәссамы]] ([[1970 йыл|1970]])
* РСФСР-ҙың халыҡ рәссамы ([[1965 йыл|1965]])
* РСФСР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре ([[1900 йыл|1963]])
* СССР АХ тулы хоҡуҡлы ағзаһы ([[1973 йыл|1973]])
* СССР АХ мөхбир ағзаһы ([[1962 йыл|1962]])
* СССР АХ көмөш миҙалы ([[1962 йыл|1962]])
 
== Уҡыусылары ==
 
* Шувалов Дмитрий Александрович
* Бедоев Шалва Евгеньевич
* Выстропов Андрей Петрович
* Кайрамбаев Жумакын Кожакынович
* Кичко Сергей Дмитриевич
* Орлова-Афиногенова Елена Львовна
Юл 66 ⟶ 63:
* Яковлев Андрей Алексеевич
* Яхьяева Матлюба Мансуровна
* Мамедов Мамед рәссам, Семёрка төркөмө ҡатнашыусыһы (ижади берләшмә)"
 
== Сығанаҡтар ==
 
* ''Земская М. За правду жизни и большую мысль. К итогам осенней выставки ленинградских художников'' // Смена, 1954, 18 декабря.
* ''Бродский В. Жизнеутверждающее искусство'' // Ленинградская правда, 1957, 11 октября.
Юл 122 ⟶ 118:
 
== Шулай уҡ ҡарағыҙ ==
 
* Ленинградский Союз художников
* Список живописцев Ленинградского Союза художников
* Список выставок ленинградских художников
* Категория: Картины Евсея Моисеенко
* Дом Творчества художников «Старая Ладога»