Башҡорт уғы: өлгөләр араһындағы айырма

Башҡорт яҙыусыһы [[Яныбай Хамматов]] «Төньяҡ амурҙары» дилогияһын яҙған ваҡытта [[1812 йылғы Ватан һуғышы]]нда ҡатнашҡан башҡорт яугирҙары юлынан үтә<ref name="Башҡортостан">{{cite web |url=http://bashgazet.ru/obshestvo/6447-tnya-amuraryny-yau-yuldary-ni-yly.html|title=«Төньяҡ амурҙары»ның яу юлдары ни һөйләй?|date=2012-12-19|publisher=[[Башҡортостан (гәзит)|«Башҡортостан»]]|accessdate=2015-08-17}}</ref>. Яныбай Хамматов [[Веймар]] ҡалаһы архивында булғанда, унан йөҙ саҡрым самаһы алыҫлыҡтағы Шварца коммунаһында бер тарихи уҡ һаҡланыуы хаҡында белә. Коммунаға килгәс тә ул бының шаһиты була — сиркәүҙә яҙыусыға баш бармаҡ йыуанлығындағы уҡты күрһәтәләр. Уҡтың оҙонлоғо бер метр һәм ул ныҡ тутыҡҡан була. Уҡ әҙип килерҙән бер ай алда ғына сиркәү башняһында торған урынынан ысҡынып төшкән. Унда элек ҡәҙимге башҡорт уғы ҡаҙалып торған. 1819 йылда ағас уҡ сереп килеп төшкәс, урынына ошо ҡорос уҡты ҡуйғандар<ref>{{статья|автор= Кауфман М.|заглавие = Башкиры в Германии|ссылка = http://vatandash.ru/index.php?article=2311|язык = |издание = [[Ватандаш (журнал)|Ватандаш]]|тип = |год = 2013|том = |номер= 7|страницы= |doi= |issn = 1683-3554}}</ref>. Әммә уны Хамматовтың күҙ алдында ҡайтанан күтәреп, элекке урынына нығытып ҡуялар. Уҡҡа ауыл халҡының мөнәсәбәтен 1980 йылда «Киске Берлин» гәзитендә баҫылып сыҡҡан мәҡәлә бер ни ҡәҙәр асыҡлай булырға тейеш. Ундағы һүрәт аҫтына «Был уҡты амурҙар түгел, башҡорт һуғышсылары атҡан» тип яҙылған була. Гәзиттең шундай аңлатма биреүендә тәрән мәғәнә бар. Шварца ауылы халҡы ла уны тиккә генә ҡәлғә архивында ҡәҙерләп һаҡламай. Уның өсөн был ҡомартҡының амурҙар атҡан уҡ булыуы ҡиммәт<ref name="Башҡортостан" />.

 

 

== Галерея ==