Украина театры: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә subst:'ing using AWB
ә clean up using AWB
 
14 юл:
Классик украин драматургияһының барлыҡҡа килеүе Полтавалағы театрҙың башында торған Иван Котляревский һәм украин нәфис прозаһына нигеҙ һалыусы Григорий Квитка-Основьяненко исемдәре менән бәйле. Уларҙың юмор, бурлеск һәм экспрессивлыҡ, гүзәллек менән һуғарылған әҫәрҙәре Украина академия театрының йөҙөн бик күп ваҡыттар биҙәп торған.
 
[[XIX быуат]]<nowiki/>тың икенсе яртыһында Украинала һөйәрмәндәрҙең театр хәрәкәте бик ныҡ көсәйеп киткән. Үҙешмәкәр түңәрәктәрҙә украин театр драматургтары һәм режиссерҙарырежиссёрҙары Михаил Старицкий, Марк Кропивницкий һәм Иван Карпенко-Карый үҙҙәренең эшмәкәрлеген башлаған. Театрҙарҙың ҙур үҫешенә шулай уҡ Тоболичевтарҙың ғаиләһе ныҡ йоғонто яһаған. Уның ағзалары Иван Карпенко-Карый, Николай Садовый һәм Панас Саксаганский тигән сәхнә ҡушаматтары аҫтында сығыш яһаған. Уларҙың һәр береһе айырым труппа ойоштороп ҡына ҡалмаған, ә атаҡлы актёр һәм режиссеррежиссёр ҙа булған. Ул замандың украин театры сәхнә йондоҙо Мария Заньковецкая булған.
 
== XX быуат ==
Милли театр тарихында яңы осор 1918 йылда, Киевтә Дәүләт драма театры ([[Украин теле|укр.]]<span contenteditable="false"> </span>Державний драматический театры) һәм Лесь Курбастың һәм Гнат Юраның «Молодой театры» ([[Украин теле|укр.]]<span contenteditable="false"> </span>"Молодой театры") (1922 йылдан алып — хәҙерге украин театры «Березиль» ([[Украин теле|укр.]]<span contenteditable="false"> </span>"Берет") ойошторолғас, башланып китә. Был театр сәхнәһендә Амвросий Бучма, Марьян Крушельницкий, Олимпия Добровольская, Александр Сердюк, Наталия Ужвий, Юрий Шумский һәм башҡа талантлы актёрҙар уйнаған.
 
Дәүләт драма театры реалитик-психологик мәктәптең традицияларын дауам итә. Уның ҡарауы, «Йәш театр» авангардизм позицияларын яҡлай. «Березиль» театры барлыҡҡа килеү менән үк уның сәхнәһе үҙенсәлекле эксперименталь майҙанға әйләнә.1925 йылда Парижда үткән Бөтә донъя театр күргәҙмәһендә «Березиль» театры ойошмаһы макеттарына алтын миҙалдың бирелеүе юҡҡа ғына булмаған. Бында атаҡлы украин яҙыусылары һәм драматургтары Николай Кулиштың («Народный Малахий», «Мина Мазайло») һәм Владимир Винниченконың («Базар», «Черная Пантера и Белый Медведь») пьесалары ҡуйылған. Бер үк ваҡытта талантлы режиссеррежиссёр, актёр, драматург һәм донъя әҙәбиәтен тәржемә итеүсе Лесь Курбас арҡаһында украин сәхнәһендә [[Уильям Шекспир]], [[Һенрик Йоһан Ибсен|Генрих Ибсен]], Гергарт Гауптман, Фридрих Шиллер һәм [[Мольер]]<nowiki/>ҙың әҫәрҙәре буйынса спектаклдәр ҡуйылған.
 
«Березиль» ижад берләшмәһе театр китапханаһына, театр музейына һәм беренсе театр журналына нигеҙ һалған. Лесь Курбас эксперименталь эҙләнеүҙәренә хатта хәҙерге заман рәссамдары әлегә тиклем мөрәжәғәт итә. Беҙҙең заманда (1933 йылдың 25 декабрендә ҡулға алынған һәм 1937 йылдың ноябрендә Сандормох сигендә атып үлтерелгән) Лесь Курбас хөрмәтенә Киевтә «Художественное Березилля» халыҡ-ара театр фестивале үткәрелә.
26 юл:
 
== Бойондороҡһоҙ Украина театры ==
Һуңғы йылдарҙа бойондороҡһоҙ Украинала бик күп яңы театрҙар барлыҡҡа килде, унда халыҡ театрына һәм урам театрына иғтибар үҫә.Украин драма сәнғәте Европа мәҙәни киңлегенә ҡушыла башланы. Театр режиссерырежиссёры [[Виктюк Роман Григорьевич|Роман Виктюк]] бөтә донъяға билдәле булды. Уның ижады XX быуат аҙағының донъя театр эстетикаһына ҙур өлөш индерҙе. Украинанан ситтә йәшәгән режиссеррежиссёр — Андрей Жолдак та бөтә донъя күләмендә билдәле театр эшмәкәре. Актёрҙар Богдан Ступка, Наталья Сумская, Ада Роговцева, Анатолий Хостикоев һәм башҡалар ҙур уңыш менән үҙ Ватанында һәм сит илдәрҙә бик күп фильмдарҙа уйнанылар.
 
Хәҙер Украинала йыл һайын бик күп халыҡ-ара театр фестивалдәре үткәрелә, улар Европала ҙур абруй ҡаҙандылар, шул иҫәптән: «Киев майский» ({{Lang-uk|«Київ травневий»}}«Київ травневий») Киевтә, «Золотой Лев» ({{Lang-uk|«Золотий Лев»}}«Золотий Лев»), «Лестница» ({{Lang-uk|«Драбина»}}«Драбина») и «Драма. UA» ({{Lang-uk|«Драма.UA»}}«Драма. UA») [[Львов]]т<nowiki/>а, «Тернопольские театральные вечера. Дебют» ({{Lang-uk|«Тернопільські театральні вечори. Дебют»}}«Тернопільські театральні вечори. Дебют») [[Тернополь|Тернополд]]<nowiki/>ә, «Херсонесские игры» ({{Lang-uk|«Херсонеські ігри»}}«Херсонеські ігри») [[Севастополь|Севастополд]]<nowiki/>ә ([[2014 йыл|2014]] йылға тиклем [[Украина]]<nowiki/>ла, Ҡырым статусы тураһындағы референдумдан һуң (2014) — Россияла), «Мельпомена Таврии» ({{Lang-uk|«Мельпомена Таврії»}}«Мельпомена Таврії») [[Херсон]]<nowiki/>да, «Рождественская мистерия» ({{Lang-uk|«Різдвяна містерія»}}«Різдвяна містерія») [[Луцк]]и<nowiki/>ҙә, «Интерлялька» ({{Lang-uk|«Інтерлялька»}}«Інтерлялька») [[Ужгород]]<nowiki/>та.