Бохара ханлығы: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә clean up, replaced: {{примечания → {{иҫкәрмәләр using AWB |
ә clean up, replaced: Хорасан → Хөрәсән (2) using AWB |
||
8 юл:
=== Бохара ханлығының барлыҡҡа килеүе ===
Бохара ханлығының барлыҡҡа килеүен хакимлыҡҡа 1500 йылда Шәйбәниҙәр династияһы килеү менән бәйләйҙәр, Шәйбәни-хан үҙенең дәүләтенә Аҡһаҡ Тимер тоҡомдарынан ҡалған Мәүерәннәһр һәм Бөйөк
=== Мәүерәннәһр VIII—XV быуаттарҙа ===
26 юл:
Уның туғаны Үбәйдулла хан 1533 йылда дәүләтенең баш ҡалаһын [[Бохара]]ға күсерә. Шул ваҡытта Шәйбәниҙәр дәүләте Бохара ханлығы тип атала. Шәйбәнигә эйәреп килгән күсмән дәшт-и-ҡыпсаҡ ырыуҙары Мәүерәннәһрҙә ултыраҡ тормошло кешеләрҙе таба<ref name=autogenerated1>Му‘изз ал-ансаб (Прославляющее генеалогии). Введение, перевод с персидского языка, примечания, подготовка факсимиле к изданию Ш. Х. Вахидова. // История Ҡаҙағстана в персидских источниках. Т.3. Алматы: Дайк-Пресс, 2006, с.117-119</ref> һәм ундағы төрлө атамалы халыҡҡа, еңеүсе булараҡ, [[үзбәк]] тигән үҙ атамаһын бирә (төркисәнән «үҙ-үҙемә бәк» тип тәржемә ителә тип аңлаталар)<ref>Савельев П., Бохара в 1835 году. Спб., 1836,с.17</ref>. Төрки сығатай теле ҡыпсаҡ һҡләштәре менән бутала.
Шәйбәниҙәр үҙҙәрен Аҡһаҡ Тимерҙең ҡануни вариҫтары тип һанай һәм даими рәүештә Сефевиҙәр менән
Шәйбәниҙәрҙән иң күренеклеһе һәм данлыһы — Абдулла хан II, ул үҙ халҡының бәхете өсөн күп эшләй. Ҡырҡ йыллап хакимлыҡ иткән осорҙа ул бик күп уҡыу йорттары астыра, мәсеттәр хамамдар, каруанһарайҙар һәм күперҙәр төҙөтә, ханлыҡ төп ҡалаларында баҡсалар үҫтертә, почта булдыра, ер эшенә, сауҙаға, фәнгә ылыҡтыра. Абдулла хан исеме әле лә Бохарала маҡтап телгә алына; Шәйбәниҙәр осоронда дингә иғтибар арта, дин ғилемдәре Бохара мәҙрәсәләрендә беренсе урынға сыға.
| |||