Тәүлек: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
15 юл:
[[Уртаса ҡояш тәүлеге]] [[күк экваторы]] буйынса тигеҙ хәрәкәт итеүсе нөктәгә — бер йылда бер әйләнеш яһаусы яһалма «уртаса Ҡояшҡа» бәйле. Уртаса тәүлек [[Тропик йыл|тропик йылдың]] оҙайлылығын (366,2422 йондоҙ тәүлеге) 365,2422 тигеҙ өлөшкә бүлеп табыла. Ул, үҙ сиратында, 24 сәғәткә, [[сәғәт]] — 60 минутҡа һәм [[минут]] — 60 [[Секунд|секундҡа]] бүленә<ref name="ЭСБЕ" />.
 
Ысын ҡояш тәүлеге тип ике [[өҫкө кульминация]]ларкульминациялар (Ҡояш үҙәгенең [[меридиан]]дың көньяҡ өлөшө аша (төньяҡ ярымшар өсөн) эҙмә-эҙ үтеүҙәре; икенсе төрлө әйткәндә, ике ысын ярымкөндәр араһындағы ваҡыт) араһындағы ваҡыт арауығы атала; был тәүлектең башы тип Ҡояш үҙәгенең меридиандың көньяҡ өлөшө аша үткән моменты ҡабул ителгән; Ҡояш үҙәгенең сәғәт мөйөшө ысын ваҡыт тип атала (ҡарағыҙ [[Ваҡыт тигеҙләмәһе]]). Ысын ҡояш тәүлеге йондоҙ тәүлегенән оҙайлыраҡ һәм уның оҙайлылығы йыл дауамында үҙгәрә, был [[Эклиптика|эклиптиканың]] [[экватор]] яҫылығына ауышлығы һәм Ерҙең Ҡояш тирәләй тигеҙһеҙ хәрәкәте арҡаһында килеп сыға<ref name="ЭСБЕ">{{ВТ-ЭСБЕ|Время, системы измерения}}</ref>.
 
== Халыҡ-ара берәмек системаһы (СИ) ==
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Тәүлек» битенән алынған