Крал Ҡыҙы кәшәнәһе: өлгөләр араһындағы айырма

==Тарихы==▼

[[File:Katarinino turbe.jpg|thumb|Кәшәнә [[XX быуат]] башында]]▼

Тарихи сығанаҡтарҙа кәшәнәнең ҡасан төҙөлгәнлеге тураһында мәғлүмәт юҡ. Кәшәнә йәки уның ҡалдыҡтары буйынса уның йәшен билдәләй алырлыҡ Изге Яҙмалар һаҡланмаған, шулай ҙа [[XVI быуат]] аҙағында [[XVI быуат]] башында төҙөлгән тип ышаныс менән әйтә алабыҙ.▼

Ҡайһы бер тикшеренеүҙәр, айырыуса Вера Гордеевич тарафынан яҙылған хеҙмәттә былай тиелгән: Скопьела Король ҡыҙы ҡәбере, [[Балҡан ярымутрауы]]нда [[Ғосман империяһы|Ғосман]] хакимлығының беренсе осорҙарына ҡараған мәҙәни һәм дини экспонат тураһында, тарихи факттарҙың тигеҙһеҙлеге арҡаһында йәшен билдәләй алмайбыҙ. Смайл Сотис, Скопье Александр I мәҙрәсәһе шәкерте булараҡ, кәшәнә тарихы менән ҡыҙыҡһына, ошо фактты иҫәбепкә алмау мөмкин түгел. Уның үлеме хаҡында мәғлүмәт юҡ, шуға күрә беҙ ул ваҡытта ҡара вуаль кейеп саф һауала йөрөү — ҡайғы билдәһе тип һығымта яһай алмайбыҙ. Ҡара төҫтөң климат менән бәйле булыуы логик. "Сабырлыҡ, гигиена, һәм дингә ышаныу баҫылҡылыҡ менән асыҡ айырылып торған Босния батшаһы һәм тол ҡалған-ҡыҙ Катарина иҫтәлегенә." Королева портреты [[Ватикан]]да, Сисин капеллаһында, Косимов Россель, Рим папаһы Сикт IV янында һаҡлана.▼

Икенсе версия буйынса, Босния принцы һәм Сигизмунд принцессаһы Катарина [[Истанбул]]ға йүнәлгән. Исхаҡ Бей Бег Исхаҡ улы, сик буйы хеҙмәтенең аристократы, сәйәхәттең именлеге өсөн яуаплы булған. Шул ваҡытта принцесса ауырып китә, уны дауаларға тырыштылар, тик ул үлеп ҡала, ә Сигизмунд Истанбулға юлын дауам итә. Йәш принцессаның үлеме тураһында мәғлүмәт алғас, [[Ғосман империяһы|Ғосман Солтаны]] [[Мәхмәт II]] кәшәнә төҙөргә бойора. Был солтандың теләге була. Боснияла Сигизмунд һәм Катарин исламды ҡабул итәләр, шуға күрә улар ҡулға алынған кеше түгел, ә ирекле кеше булғандар. Уларҙың Ислам динен ҡабул итеүе, Катерина аристократ һәм мосолман ҡыҙы булараҡ кәшәнә төҙөү батша өсөн мөһим булған. Уларға мосолман исемдәрен ҡабул итеү шарты ҡуйылмаған.▼

==Эпилог==▼

Мосолмандар Скопье ауылы янында төрбәгә килә һәм шәм ҡуялар. Серсем Али-баба Текке шәйехтәре ҡәберлекте тәртиптә тоталар. Улар ата-бабаларыбыҙ ерендә ете табуттың ("Yadi tabut") береһе ерләнгән тип уйлайҙар.▼

Сигизмунд князе Истанбулда һәм Карахисар [[Бей]] титулын ала. Тарихи сығанаҡтар уны Исхаҡ-бей Крал-уғлы (Крал-уғлы , батша улы) булараҡ теркәлә, сөнки ул Караси Сандибей өлкәһендә [[Бей]] титулында булған. Фарсы (1488) һуғышында еңелгәндән һуң, ул Мысыр халҡына әсирлеккә эләгә. Ул [[1490 йыл]]дан һуң тарихи сығанаҡтарҙа телгә алынмай, был уның вафат булыуы тураһында һөйләй. Ул [[Греция]]нең Сере ҡалаһында Халидия Текке янындағы зыяратта ерләнгән.▼

==Хәҙерге торошо==▼

1963 йылғы ер тетрәү ваҡытында емерелгәнгә тиклем, төрбәнең гармониялы архитектураһы, күләме һәм эстетик күренеше — был урындың уникаль биҙәге булып торған. Үҙ структураһы буйынса ул таш блоктарҙан квадрат нигеҙ һалынған асыҡ типтағы мавзолейға ҡарай. Дүрт [[арка]]лы колонналар өҫтән ҡапланған. колонналар нигеҙендә һылап эшләнгән форма ҡалдырылған төҙәтелеп бөтмәгән һәм онотолған. Тик принцесса ҡәбере һәм кәшәнә нигеҙҙәре генә беленеп тора.▼

Беҙҙең көндәрҙә мавзолейға килеүселәр бик күп, һәм һуңғы ваҡытта ул һәләк булған һәм яратҡан туғандары өсөн шәм ҡуя торған урынға әүерелде. Халыҡ традицияһында был урын — рухи урын тип һанала. Был таш ҡалдыҡтарын һәм башҡа аҙмы-күпме һаҡланған артефакттарҙы файҙаланып, тиҙ арала аяҡҡа баҫтырыу бөгөнгө көн талабы.▼

«Принцесса мавзолейы», «Корольнең кыҙы төрбәһе» йәки «Босния принцессаһы кәшәнәһе» боронғо ислам Көнсығыш һәм сакраль фәндәр даирәһенә инә. Был Ғосман-Босния ҡомартғыһы булараҡ иҫәпләнә. Кәшәнә [[Македония Республикаһы|Төньяҡ Македония]] һәм уның тарихында билдәле бер әһәмиәткә эйә.▼