|
Хәҙерге заман ваҡыт иҫәпләү системаларында тәүлекте тигеҙ оҙайлылыҡтағы 24 [[сәғәт]]кә бүлеү дөйөм ҡабул ителгән.
Тәү башлап тәүлекте бындай бүлеү (ләкин сәғәттең оҙайлылығы төрлө) разделениеб. э. тиклем 2100 суток встречаетсяйылдар втирәһендә [[ДревнийБоронғо Египет|Древнем ЕгиптеМысыр]]ҙа около 2100 года до н. э.осрай, этубыл системусистеманы дляваҡытты ориентациибелеү воөсөн времениМысыр применялижрецтары египетские жрецыҡулланған. В этихБыл суткахтәүлектә 24 часасәғәт включалииртәнге вҡараңғылыҡтың себя:бер одинсәғәтен, часкөндөҙгө утреннихун сумерексәғәтте, десятькиске дневныхҡараңғылыҡтың часов,бер одинсәғәтен часһәм вечернихтөнгө сумерекун иике двенадцатьсәғәтте ночныхүҙ часовэсенә алған. ОколоБ. 1300 года до н. э. суточныйтиклем счётяҡынса времени1300 былйылда ваҡытты тәүлекләп реформированиҫәпләү үҙгәртелгән: светлоетәүлектең ияҡты тёмноеһәм времяҡараңғы сутокваҡытын разделилиярашлы порәүештә 12-шәр частейөлөшкә соответственнобүлгәндәр, в результате чего продолжительностьһөҙөмтәлә «дневногокөндөҙгө» иһәм «ночноготөнгө» часа меняласьсәғәттең воҙайлылығы зависимостисезонға отбәйле сезонаүҙгәргән<ref>Бикерман Э. Хронология древнего мира. Ближний Восток и античность. — М., 1976. — С. 11—12.</ref>.
Вавилонда шулай уҡ көн һәм төндө 12-шәр сәғәткә бүлеү булған. [[Геродот]]тың «Тарих»ына ярашлы (II, 109), вавилонлыларҙан был системаны гректар үҙләштергән, аҙағыраҡ, моғайын мысырлыларҙан йәки гректарҙан, римляндар үҙләштергәндәр. Миҫалға, [[Ҡыш|ҡышҡыһын]] «көндөҙгө сәғәт»тең оҙайлылығы Римдә тик 45 минут самаһы тәшкил иткән.
В Вавилоне также существовало деление дня и ночи по 12 часов. Согласно «Истории» (II, 109) [[Геродот]]а, от вавилонян эту систему переняли греки, позднее, вероятно от египтян или греков, усвоили римляне. К примеру, [[Зима|зимой]] продолжительность «дневного часа» в Риме составляла около 45 минут.
В [[ДревнийБоронғо Рим|Древнем Риме]]дә дневныекөндөҙгө часысәғәттәр объединялись в четыре равных временных отрезка, также ночные часы объединялись в четыре «стражи» (сроки несения караула), по три часа каждая: две стражи до полуночи, и две — после<ref name="ИНГ">[http://www.chronos.msu.ru/RREPORTS/gansvind_vremya_kak_tsikl.htm ''И. Н. Гансвинд'' «Время как цикл. Почему циферблат часов размечен цифрами от 1 до 12»] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080117002908/http://www.chronos.msu.ru/RREPORTS/gansvind_vremya_kak_tsikl.htm |date=2008-01-17 }}</ref>.
В [[Средневековье|средневековой]] Европе суточное время делилось по церковным службам, начало и продолжительность которых отсчитывались согласно древнеримскому суточному исчислению<ref name="ИНГ" /> (см. ''[[Литургия часов]]'').
| 