Косово Фән һәм сәнғәт академияһы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
"Академия наук и искусств Косова" битен тәржемә итеп төҙөлгән
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
 
1 юл:
{{Ук}}
'''Косово Фән һәм сәнғәт академияһы''' ({{Lang-sq|Akademia e Shkencave e Arteve e Kosovës}}; {{Lang-la|Academia Scientiarum et Artium Kosoviensis}}; серб. <span lang="sr" style="font-style:italic;">Академија наука и уметности Косова</span>)   [[Косово Республикаһы]]<nowiki/>ның юғары ғилми учреждениеһы.
 
== Тарихы һәм ойошоуы ==
[[1950 йылдарҙайыл]]дарҙа Косовола[[Косово]]ла юғары кимәлдә ойошторолған ғилми тикшеренеүҙәр үткәреү мәсьәләһе күтәрелә башлай. 1953 йылда Албанология институты ойошторола, әммә ул ике йылдан һуң Югославия властары баҫымы һөҙөмтәһендә ябыла<ref name="ashak2">{{Cite web|url=http://www.ashak.org/?cid=1,3|title=Historiku|publisher=Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës|lang=sq|accessdate=2017-03-21}}</ref>. 1967 йылда институт ҡабаттан тергеҙелә һәм шул ваҡыттан алып төбәктең ғилми һәм мәҙәни тормошона әүҙем йәлеп ителә.
 
1970 йылдарҙа Косовола крайға Югославияның[[Югославия]]ның башҡа республикалары менән бер рәттән азатлыҡ талап иткән милли хәрәкәт көсәйә. Косовола юғары ғилми учреждение ойоштороу мәсьәләһе киҫкен тора. 1974 йылда Косово Ассамблеяһы уны төҙөү буйынса комиссия ойошторола. 1975 йылдың 20 декабрендә Косово фән һәм сәнғәт академияһына нигеҙ һалына. Уның беренсе президенты элекке [[Югославия]]<nowiki/>территорияһында хәҙерге албан шиғриәтенә нигеҙ һалыусы тип иҫәпләнгән Эсад Мекули була<ref name="Elsie2004">{{Китап|год=2004|заглавие=Historical dictionary of Kosova|ссылка=https://books.google.com/books?id=Fnbw1wsacSAC&pg=PA118|издательство={{Нп3|Rowman & Littlefield|Scarecrow Press|en|Rowman & Littlefield}}|страницы=118|isbn=978-0-8108-5309-6|автор=Elsie, Robert}}</ref>. Академия составына дүрт бүлек инә: лингвистика һәм әҙәбиәт бүлеге, социаль фәндәр бүлеге, тәбиғи фәндәр һәм сәнғәт бүлектәре.
 
== Ағзалары ==
[[Файл:ASHAK_ndertes_a_e_vjeter_DSC08420_(1).JPG|мини|Косово Фән һәм сәнғәт академияһының иҫке бинаһы]]
Косовоның Фән һәм сәнғәт академияһында 24 штатлы һәм 11 ассоциацияланған ағза эшләй. Ғилми учреждениеның хәҙерге президенты - — профессор Хивзи Ислами, вице-президенты —профессор Паязит Нуши. Исуф Красники  — генераль секретарь. Лингвистика һәм әҙәбиәте бүлегенә шағирҙары һәм яҙыусы Экрем Баша етәкселек итә, социаль фәндәр бүлегенә  — тарихсы Йософ Байрактари, тәбиғәт фәндәре бүлегенә  — Фейзулах Красники, сәнғәт бүлегенә  — скульптор Люан Мулики. Албан-Америка [[Нобель премияһы]] лауреаты Ферид Мурад һәм [[Тереза Әсә]] кеүек билдәле шәъестәр уның почетлы ағзаһы була һәм шулай булып ҡала.
 
== Иҫкәрмәләр ==
Юл 14 ⟶ 15:
 
== Һылтанмалар ==
 
* [http://www.ashak.org/?cid=1,1 Официальный сайт Академии наук и искусств Косова]
{{Тышҡы һытанмалар}}
{{ВП-порталдар|Косово|Наука|Искусство}}