Һулыш: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ Тамғалар: Күҙләгес мөхәррир Мобиль үҙгәртеү Мобиль ҡушымта аша үҙгәртеү |
Turkmen (фекер алышыу | өлөш) ә Traffic60 (фекер алышыу) эшләгән үҙгәртеүҙәр Һәҙиә өлгөһөнә кире ҡайтарылды Тамғалар: кире ҡайтарыу |
||
1 юл:
[[Файл:Diaphragmatic breathing.gif|thumb|right|300px|[[Кеше]]нең [[Диафрагма (анатомия)|диафрагма]] (ҡорһаҡ) тибындағы һулышы]]
'''Һулыш''' — кеше, [[хайуандар]], [[үҫемлектәр]] һәм бик күп микроорганизмдар
Һулыш — ул ''[[метаболизм]]дың'', йәғни тере [[организм]]да матдәләр һәм энергия алмашыныуының тейешенсә барыуын тәьмин итеүсе физиологик процесс.
Тирә-яҡ мөхиттән кислород ([[Кислород|О<sub>2</sub>]]) алып, ''гомеостаз'' (эске мөхиттең тотороҡлолоғон) тәьмин итә,
Матдәләр алмашыныуының көсөргәнешенә ярашлы кеше [[үпкә]] аша уртаса 5 — 18 [[литр]]ға яҡын углекислый газ(СО<sub>2</sub>), һәм сәғәтенә 50 г һыу бүлеп сығара. Улар менән 400-гә яҡын башҡа
'''Тышҡы һулыш''' тигән төшөнсә аҫтында организм һәм тирә-яҡ мөхит араһында газ алмашыныу күҙҙә тотола. Ул үҙ эсенә кислород йотоу һәм
Күҙәнәк һулышы аҡһымдарҙың [[күҙәнәк]] мембраналары аша үтеүен тәьмин итә; шулай уҡ митохондрияларҙа әселәндереү барышын көйләй — был аҙыҡтың химик энергияһын үҙгәртергә
Тышҡы мөхиттә тән туҡымаһының майҙаны ҙур булған осраҡта газдың күҙәнәктәргә шул туҡыма аша диффузияланып, һулыш алыныуы мөмкин (мәҫәлән,үҫемлектәрҙең япраҡтарында,ҡатмарлы тиреле хайуандарҙа). Тән туҡымаһы сағыштырмаса әҙ майҙанлы булғанда газ ҡан әйләнеше ([[умыртҡалылар]] һ.б.) йәки трахеялар ([[бөжәктәр]]ҙә) аша эшкәртелә.
|