Рабиндранат Тагор: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Sherbn (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
З. ӘЙЛЕ (фекер алышыу | өлөш) |
||
137 юл:
[[Файл:Tagore-THU.jpg|thumb|Цинхуа университеты, [[1924 йыл]]]]
1901 йылда Тагор Шилайдахҡа ҡайта һәм {{Не переведено 3|Шантиникетан|Шантиникетанға|en|Santiniketan}} (Обитель мира) күсенә һәм унда ашрамға нигеҙ һала. Унда тәжрибә мәктәбен, мәрмәр иҙәнле доға уҡыу бүлмәһен (мандир), баҡса, урман һәм китапхана булдырыла {{sfn|Dutta, Robinson|1995|p=133}}. 1902 йылда, ҡатыны вафат булғандан һуң, Тагор «Память» («Sharan») юғалтыу хистәрен сағылдырған лирик шиғырҙар йыйынтығын сығара. 1903 йылда бер ҡыҙҙары [[туберкулёз]]дан, ә 1907 йылда [[холера]]нан — кесе улы вафат була. 1905 йылда Рабиндранаттың атаһы үлеп китә. Был йылдарҙа Тагор мираҫ булараҡ ай һайын түләүҙәр, Трипур махараджаһынан өҫтәмә килем, ғаиләнең ҡиммәтле әйберҙәрен һәм роялен һатыуҙан өҫтәмә килем ала{{sfn|Dutta, Robinson|1995|pp=139—140}}.
<!-- ▼
Яҙыусы йәмәғәт тормошонан да ситтә ҡалмай. Колониаль властар тарафынан билдәле һинд революционеры Бал Гангадхар Тилак ҡулға алынғас, Тагор уны яҡлап сығыш яһай һәм уға ярҙам йөҙөнән аҡса йыйыу ойоштора. 1905 йылда Бенгалияны бүлеү тураһында Керзон акты ҡәнәғәтһеҙлек тыуҙыра, шундай хәрәкәттәрҙең береһе булған «Свадеши» хәрәкәте башында Тагор тора. Был ваҡытта уның тарафынан «Золотая Бенгалия» һәм «Земля Бенгалии» тип аталған патриотик йырҙар яҙыла. Акт ҡабул ителгән көндө Тагор Ракхи-бондхон — индустар һәм мосолмандар араһында Бенгалияның берҙәмлеген символлаштырған бәйләместәр менән алмашыу ойоштора. Әммә «Свадеши» хәрәкәте революцион көрәш юлына баҫа башлағас, Тагор унан китә, сөнки ул социаль үҙгәрештәр халыҡтың аңын күтәреү, ирекле ойошмалар төҙөү һәм ватан производствоһын киңәйтеү юлы менән тормошҡа ашырылырға тейеш, тип иҫәпләй{{sfn|Гнатюк-Данильчук|1961|с=29—33}}.
1910 йылда Тагорҙың билдәле йыйынтыҡтарының береһе «Гитанджали» (Жертвенные песнопения) донъя күрә. 1912 йылдан яҙыусы Тагор сәйәхәт итә башлай, Европала, АҠШ-та, Рәсәйҙә, Японияла һәм Ҡытайҙа була<ref name="ЛитЭнц29">{{книга
|заглавие = Литературная энциклопедия
|ссылка = http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_literature/4471/Тагор
147 юл:
|издательство = издательство Коммунистической академии, Советская энциклопедия, Художественная литература
|год = 1929—1939
}}</ref>. Лондонда булғанда ул инглиз теленә «Гитанджали»ҙан үҙ аллы тәржемә иткән бер нисә шиғырын дуҫына, Британия рәссамы Уильяму Ротенштейнға күрһәтә, улар уға көслө тәьҫир итә. Ротенштейн, Эзра Паунд, Уильяма Йейтс һәм башҡалар ярҙамында Лондондың «Һинд йәмғиәте» (India Society of London) 1913 йылда Тагорҙың 103 тәржемә ителгән шиғырын баҫтырып сығара, бер йылдан һуң рус телендә дүрт баҫма нәшер ителә{{sfn|Гнатюк-Данильчук|1961|с=37, 39}}<ref name="calcuttaweb">{{cite web
|url = http://www.calcuttaweb.com/tagore/
|title = Rabindranath Tagore
156 юл:
|archivedate = 2006-11-01
|deadlink = yes
}}</ref>.
1913 йылдың 14 ноябрендә Тагор [[ҙәҙәбиәт буйынса Нобель премияһы лауреаты]] булыуын белә.
{{начало цитаты}}
за глубоко прочувствованные, оригинальные и прекрасные стихи, в которых с исключительным мастерством выразилось его поэтическое мышление, ставшее, по его собственным словам, частью литературы Запада.
170 юл:
| archiveurl = https://www.webcitation.org/60pvmykwF
| archivedate = 2011-08-10
}}}}.
Тагор
|url = http://www.visva-bharati.ac.in/Heritage/Contents/HeritageContents.htm?f=../Contents/Contents.htm
|title = Heritage: Vision & Values
188 юл:
| archiveurl = https://www.webcitation.org/60pvnt9mC
| archivedate = 2011-08-10
}}</ref>. 1915 йылда яҙыусыға рыцарь титулы бирелә, әммә 1919 йылда Амритсарҙа тыныс халыҡ атылғандан һуң ул был титулдан баш тарта<ref name="Кругосвет"/>.
▲<!--
В 1921 году Тагор вместе со своим другом, английским агрономом и экономистом {{Не переведено 3|Леонард Элмхерст|Леонардом Элмхерстом|en|Leonard Knight Elmhirst}}, основал в {{Не переведено 3|Сурул|Суруле|en|Surul}} (неподалеку Шантиникетана) Институт реконструкции сельского хозяйства, позднее переименований в Шриникетан (Обитель благосостояния). Этим Рабиндранат Тагор обошёл символический [[сварадж]] [[Махатма Ганди|Махатмы Ганди]], который, он не одобрял.{{sfn|Dutta, Robinson|1995|pp=239—240}} Тагору приходилось искать помощи спонсоров, должностных лиц и ученых во всем мире для «освобождения деревни от оков беспомощности и невежества» путём просвещения.{{sfn|Dutta, Robinson|1995|pp=242, 308—309}}
|